برچسب آزمون - کاکوفایل

پایان نامه کارشناسی ارشد نساجی بررسی تأثیر لیپوزوم در رنگرزی کالای پشمی

این محصول در قالب پی دی اف و 114 صفحه می باشد.

این پایان نامه جهت ارائه در مقطع کارشناسی ارشد رشته مهندسی نساجی-شیمی نساجی طراحی و تدوین گردیده است . و شامل کلیه مباحث مورد نیاز پایان نامه ارشد این رشته می باشد.نمونه های مشابه این عنوان با قیمت های بسیار بالایی در اینترنت به فروش می رسد.گروه تخصصی ما این پایان نامه را با قیمت ناچیزی جهت استفاده دانشجویان عزیز در رابطه با منبع اطلاعاتی در اختیار شما قرار می دهند. حق مالکیت معنوی این اثر مربوط به نگارنده است. و فقط جهت استفاده ازمنابع اطلاعاتی و بالابردن سطح علمی شما در این سایت ارائه گردیده است.

چکیده

لیپوزوم ها ذرات کروی می باشند که از بهم پیوستن مولکولهای آمفیفیل تشکیل شده اند و بدلیل ماهیت ساختمانی خود قادر به حمل مواد چربی دوست و آبدوست می باشند و در این تحقیق از آنها به عنوان حامل هایی برای انتقال رنگزا به لیف پشم استفاده شده است. این تحقیق تهیه لیپوزوم چندجداره (MLV) از لسیتین سویا و بکارگیری آن در رنگرزی کالای پشمی را شامل می شود. به منظور بررسی تأثیر لیپوزوم روی سرعت و دمای نهایی رنگرزی، رفتار رمق کشی دو رنگزای متال کمپلکس Irgalan Blue FBL 1:2 و Lanaset Blue 2R در دو دمای 85 درجه سانتیگراد و جوش با غلظت های متفاوت لیپوزوم برر سی شده است. نتایج نشان داده است که استفاده از لیپوزوم در رنگرز ی تا قبل از دمای نهایی رنگرزی باعث افزایش جذب رنگزا و در نتیجه افزایش رمق کشی شده است. با رسیدن به دمای نهایی و ماندگاری در این دما، لیپوزوم ها تخریب شده و به فسفولیپیدهای معلق در حمام رنگرزی تبدیل می شوند و با قرارگیری روی سطح الیاف، رمق کشی نهایی را کاهش می دهند. رمق کشی نهایی بدست آمده از نمونه رنگرزی شده با رنگزای Irgalan Blue FBL همراه با 1% لیپوزوم در 85 درجه سانتیگراد در مقایسه با نمونه رنگرزی شده در جوش و همراه با 1% ماده یکنواخت کننده Albegal SET بهتر بوده است. در رنگرزی با غلظت بهینه لیپوزوم ثبات شستشویی نمونه ها افزایش یافته است. همچنین در نتایج استحکام نمونه های نخ رنگرزی شده با لیپوزوم تغییری مشاهده نشده است.

فصل اول: لیپوزوم ها و کاربرد آن در رنگرزی کالای پشمی

1-1- ترکیب و ساختار اجزاء مورفولوژیکی پشم

لیف پشم بوسیله سلولهای کیوتیکلی که در یک جهت روی هم قرار گرفته اند و حداقل شامل چهار لایه می باشد، احاطه شده است. این چهار لایه به تر تیب از خارج به داخل عبارتند از: اِپی کیوتیکل، لایه های A و B اِگزوکیوتیکل و اِندوکیوتیکل. لایه کیوتیکلی توده فشرده ای از سلولهای کورتکسی دوکی شکلی که به موازات محور لیف قرار گرفته و از انتها به یکدیگر متصل شده اند را احاطه کرده است. سلولهای کورتکس از ماک روفیبریلهایی آرایش یافته همجهت با محور لیف تشکیل شده است. ماکروفیبریلها در ماتریکسی شامل بقایای سیتوپلاسم و هسته قرار گرفته اند. ماکروفیبریل ها از صدها میکروفیبریل (KIF) تشکیل شده اند که این میکروفیبریل ها در ماتریکسی از یک ماده بین فیلامنتی (KAP) جای گر فته اند. سلولهای کورتکس بسته به تفاوت آنها در ایجاد رنگ از محلول نیترات نقره آمونیاکی حداقل به دو دسته سلولهای ارتوکورتکس و سلولهای پاراکورتکس تقسیم میشوند (سلولهای ارتوکورتکس روشن تر و پاراکورتکس تیره تر هستند). مورفولوژی کلاسیک پشم در شکل 1-1 نشان داده شده است.

سلولهای کورتکس و کیوتیکل توسط کمپلکس غشاء سلولی یا CMC که از چربیهای داخلی (Internal lipid) و پروتئین ها تشکیل شده از یکدیگر جدا شده اند. CMC ترکیبی است که بین سلولها قرار دارد و تضمین کننده پیوند قوی بین س لولی است که از طریق پروتئین هایی بنام Desmosome انجام می گیرد. شکل 1-2 نمای شماتیکی از این سه جزء را نشان می دهد.

الیاف پشمی از نژاد مرینوس حاوی تقریبا 1% وزنی لیپید هس تند. این لیپیدها سد آب گریزی از CMC می سازند و به شکل دو لایه های لیپیدی، مشابه با شکلی که در غشاهای کراتینیزه شده قسمت لایه شاخی پوست وجود دارد، در می آیند و قادرند تا ساختارهای چند گانه دولایه ای را شکل دهند. در جدول 1-1 مقادیر مختلف ترکیبات موجود د ر لیف پشم ظریف آورده شده است.

1-1-1- تأثیر ساختار مورفولوژیکی پشم بر رنگرزی کالای پشمی

اصول تثبیت رنگ زا در الیاف پشم بطور قطع مقوله ای پیچیده است و ثابت شده که ساختار مورفولوژیکی الیاف پشمی به نوبه خود عاملی مهم و تعیین کننده در جذب رنگ زا می باشد. سه مرحله انتقال رنگزا از حمام آبی رنگ به شرح زیر است:

الف – انتشار رنگزا به سمت سطوح لیف.

ب- انتقال رنگزا در سرتاسر سطوح لیف.

ج – انتشار یا نفوذ رنگزا بدرون ساختارهای لیف پشم.

در مرحله اول با استفاده از یک ماشین رنگرزی مناسب بایستی سیرکولاسیون حمام را بخوبی انجام داده و از تأخیر و دسترسی نایکنواخت به رنگزا جلوگیری کرد. برای مرحله دوم، لایه اِپی کیوتیکل مقاومت زیادی در مقابل نفوذ رنگزا از خود نشان می دهد. امروزه پذیرفته شده که رنگزا به الیاف پشمی صدمه ندیده دسترسی بیشتری دارد که عمدتا این دسترسی از طریق رابط های فلسهای کیوتیکل انجام می گیرد. لیپیدها با مقادیر متفاوت در سطح لیف و در فضای بین سلولی لیف موجود هستند و مانعی در برابر ورود رنگزا به درون لیف پشم بحساب می آیند. وقتی پشم ی که قبلا در حمام معمول شستشو شسته شده باشد را با یک حلال مناسب جهت حل کردن لیپیدها و یا متناوبا با سدیم ترشیوبوتوکسید آبدار عمل کنیم، نرخ برداشت رنگزا در رنگرزی تسریع شده و یکنواختی و یکدستی بهتری حاصل میشود. در رنگرزی الیافی که سطح آنها بوسیله نور خور شید و یا عملیاتی نظیر کلرینه کردن و کربونیزه کردن آسیب دیده یا تخریب شده باشد، نتایج متفاوتی بدست می آید.

امروزه مشخص شده رنگزاهایی که در ابتدا به درون پشم و بین رابطهای سلول کیوتیکل نفوذ می کنند، در مرحله بعد از طریق تمام نواحی غیر کراتینی و همچن ین اِندوکیوتیکل و نواحی CMC که حاوی ماده بین ماکروفیبریلاری می باشند به داخل لیف منتشر میشوند. بنا به تحقیقات آقای لیدر میتوان گفت که رنگرزی و خواص نفوذی الیاف پشم توسط ساختارهای لیپیدی موجود در فضاهای بین سلولی، که میتوانند بعنوان حلالهایی برای مواد شیم یایی آب گریز عمل کنند، تحت تاثیر قرار می گیرند. مطالعات TEM انجام شده توسط لیدر نشان داده است که نفوذ و انتشار رنگزا به جای اینکه از طریق سلولهای کیوتیکل صورت گیرد، ترجیحًا از طریق مناطقی مثل CMC که براحتی متورم می شوند، صورت می گیرد. نفوذ به طریقه اول را نفوذ فراسلولی (Transcellular diffusion) و نفوذ از طریق CMC را نفوذ بین سلولی یا داخل سلولی (Intercellular diffusion) می نامند.

مراحل نهایی انتشار رنگزا درون الیاف پشم مستلزم انتقال تدریجی رنگزا به پروتئینهای ماتریکسی مملو از سولفور (KAP) که م یکروفیبریلهای موجود در سلولهای کورتکس (KIF) را در برگرفته اند، می باشد. حتی وقتی که رمق کشی رنگزا کامل شود برهم کنش درونی رنگزا – لیف کامل نمیشود و بهمین دلیل در عمل در رنگرزی صنعتی افزایش زمان رنگرزی لازم است. علاوه بر این، مسأله عجیب ولی مفید دیگری که در م طالعات میکروسکوپ الکترونی و نوری از محل قرارگیری رنگزا در الیاف پشم مشاهده شده این است که بدنبال ورود مطلوب اولیه رنگزا به درون رابط های سلول کیوتیکل (رابط های فلس کیوتیکل )، انتقال رنگزا به لایه های مجاور یعنی اِگزوکیوتیکل و لایه A صورت می گیرد. همچنین مشخص شده که نواحی غیر کراتینی که اهمیت زیادی در مرحله اول سیکل رنگرزی دارند در انتهای فرآیند رنگرزی تقریبًا عاری از رنگ هستند.