به توانایی یک عضو یا مقطع سازه در تغییر شکل های بعد از تسلیم فولاد تحت بارهای رفت و برگشتی گویند.
برای سازه ها و اعضای بتن مسلح، شکل پذیری به معنای توانایی حمل تغییر شکل های غیر ارتجاعی قابل توجه قبل از تخریب عضو می باشد.
یک عضو شکل پذیر باید اولاً قادر باشد به قدر کافی تغییرشکل های غیر ارتجاعی زیادی را تحمل کند بدون اینکه مقاومتش به طور چشمگیری کاسته شود و ثانیاً قادر باشد مقدار قابل توجهی از انرژی زلزله را از طریق چرخه های رفتاری پایدار، جذب و مستهلک نماید.
در ساختمانهای بتنی برای اینکه اعضا بتوانند بارهای متناوب ناشی از زلزله را در چندین سیکل متوالی تحمل نمایند، آنها را به صورتی طراحی می کنند که رفتار اعضا از حد ارتجاعی فراتر رود و تغییر شکل هایی در اعضا بوجود آید، در این حالت اگر اعضا و اتصالاتی بتوانند در برابر این تغییر شکلها مقاومت کنند، در این صورت خود قاب به عنوان میرا کنندة بارهای متناوب عمل نموده و مقدار زیادی انرژی زلزله را جذب خواهد کرد.
با نیروهای جانبی مؤثر بر یک سازه ( در اثر باد یا زلزله ) به طرق مختلف مقابله می شود که اثر زلزله بر ساختمانها از سایر اثرات وارد بر آنها کاملا متفاوت می باشد . ویژگی اثر زلزله در این است که نیروهای ناشی از آن به مراتب شدیدتر و پیچیده تر از سایر نیروهای مؤثر می باشند . عناصر مقاوم در مقابل نیروهای فوق شامل قاب خمشی ، دیوار برشی و یا ترکیبی از آن دو می باشند . استفاده از قاب خمشی به عنوان عنصر مقاوم در مقابل نیروهای جانبی بخصوص اگر نیروهای جانبی در اثر زلزله باشند احتیاج به جزئیات خاصی دارد که شکل پذیری کافی قاب را تأمین نماید
این جزئیات از لحاظ اجرایی غالبا دست و پاگیر بوده و در صورتی می توان از اجرای دقیق آنها مطمئن شد که کیفیت اجرا و نظارت در کارگاه خیلی بالا باشد از لحاظ برتری می توان گفت که دیوار برشی اقتصادی تر از قاب می باشد و تغییر مکانها را کنترل می کند در حالی که برای سازه های بلند قاب به تنهایی نمی تواند در این زمینه جوابگو باشد . حال به ذکر چند نمونه از دیوارهای برشی می پردازیم:
1-دیوار های برشی فولادی : بعضی مواقع ورقهای فولادی به عنوان دیوارهای برشی بکار می روند . برای جلوگیری از کمانش موضعی چنین دیوارهای برشی فولادی لازم است از تقویت کننده های قائم و افقی استفاده شود.
2-دیوارهای برشی مرکب :دیوارهای برشی مرکب شامل : ورقها ی تقویت شده فولادی مدفون در بتن مسلح ، خرپاهای ورق فولادی مدفون در داخل دیوار بتن مسلح و دیوارهای مرکب ممکن دیگر ، که تماما با یک قاب فولادی و یا با یک قاب مرکب تؤام هستند می شود .
.
این فایل جزوه دکتر تسنیمی می باشد و در فرمت pdf در خدمت شما قرار داده شده است.
آنچه در مورد طراحی لرزه ای دیوار برشی نیاز دارید بدانید در این فایل موجود می باشد.