پرسشنامه افسردگی، اضطراب، استرس
DASS-21
با فرمت ورد
پایایی و روایی دارد
روش نمره گذاری دارد
تفسیر دارد
برگرفته از کتاب آزمون های روانشناختی- ارزشیابی شخصیت و سلامت روان
تعدادی از عبارت هایی که مردم برای تعریف خود از آنها استفاده می کنند در زیر آمده است. هریک از عبارت ها را بخوانید و سپس با توجه به مقیاس زیر عددی را بنویسید که نشان می دهد شما همین الان، یعنی در این لحظه چه احساسی دارید. هیچ پاسخی درست یا غلط نیست وقت زیادی را صرف هیچ عبارتی نکنید. بلکه پاسخی بدهید که به نظر می رسد به بهترین وجه احساسات شما را در حال حاضر توصیف می کند.
نمره گذاری و تفسیر نمرات
هر یک از خرده مقیاس های DASS-21 شامل 7 سوال است که نمره نهایی هر کدام از طریق مجموع نمرات سوالهای مربوط به آن به دست می آید( جدول1). هر سوال از صفر ( اصلا در مورد من صدق نمی کند) تا 3( کاملا در مورد من صدق می کند) نمره گذاری می شود. از آنجا که این پرسشنامه فرم کوتاه مقیاس اصلی(42 سوالی) است. نمره نهایی هر یک از خرده مقیاس ها باید 2 برابر شود سپس با مراجعه به جدول 2 می توان شدت علایم را مشخص کرد( لاویبوند، لاویبوند،1995؛ به نقل از فتحی آشتیانی، 1388).
این محصول یک فایل ورد 60 صفحه ای در مورد بررسی رابطه سلامت عمومی با اضطراب دانش آموزان است که مناسب پایان نامه های رشته علوم تربیتی و روان شناسی است
اعتقاد کامل داریم که تندرستی یکی از نعمت های بزرگ در زندگی انسان است و نمی توان منکر شد که سلامتی روانی در رده بالاترین نعمت ها است. افرادی که به نحوی با بیماران روانی ، عقب ماندگان ذهنی ، معتادان به مواد مخدر و الکل سر و کار دارند به این امر اعتقاد کامل دارند بدیهی است بیماری های روانی مخصوص به یک قشر و یا طبقه خاصی نبوده و تمام طبقات جامعه را شامل می گردد . بیماری روانی، کارگر، کارمند ، محصل ، مهندس نمی شناسد و به عبارت دیگر امکان ابتلا به ناراحتی های روانی برای همه افراد جامعه وجود دارد و هیچ انسانی از فشارهای روانی و اجتماعی مصون نیست و به عبارت دیگر در برابر بیماری های روانی مصونیت نداشته و ندارد به طورکلی باید گفت وجود یک بیمار روانی به کار عادی و اقتصاد خانواده لطمه شدید وارد می کند از لحاظ روابط انسانی سایر افراد خانواده را دروضع ناراحت و تاسف آوری قرار می دهد و خانواده باید صرف نظر از مخارج هنگفت و صرف وقت فشار روانی شدیدی را برای نگهداری بیمار خود تحمل کند و هدف از سلامت روان ارشاد و راهنمایی و آشنا ساختن مردم به اصول و روابط صحیح انسانی و بر حذر داشتن آنها از مخاطراتی است که سلامت روان را تهدید می کند متخصصین بهداشت روانی آموزش بهداشت همگانی را اساسی ترین روش پیشگیری اولیه می دانند شخص سالم احساس می کند که افراد اجتماع او را دوست دارند و به او احترام می گذارند و او نیز متقابلاً به آنها احترام گذاشته و آنها را دوست دارد . فرد غیر عادی اظهار می کند به کسی اعتماد ندارد ، اجتماع برای او ارزش قائل نیست او دوست خود و واقعی نداشته و ندارد . به افراد اجتماع بد بین بوده و نسبت به آنها سوء ظن دارد و روی این اصل برای خود نیز ارزش قائل نیست هدف اصلی از سلامت روان تقویت فکر و اصلاح رفتار افراد است لذا بر اساس این اصول باید به شخصیت و حیثیت دیگران احترام گذاشت و نسبت به دیگران گذشت و بردباری داشت و این اصل را قبول کرد که افراد اجتماع از هر صنفی و در هر موقعیتی باشند می توانند مثمر ثمر باشند و اجتماع می تواند به نحو مفیدی از آنها استفاده کند و عدم قبول این اصول باعث پیدایش عقیده خود کم بینی ، عدم اعتماد به نفس ، نا امنی و سوء ظن و عدم سازش شده است.
سلامت روان دانش آموزان یکی از مباحث بسیار مهم و تاثیر گذار بر اضطراب دانش آموزان است. شناختن توانایی ها و محدودیت های فردی و اجتماعی و واقع بینی در رسیدن به هدف یکی از اصول سلامت روان است. این که شخص با واقعیت زندگی روبرو شود، خود را همانطور که هست بشناسد و قبول کند و کشمکش با واقعیت اغلب سبب بروز اختلال روانی می گردد به این صورت که نوجوانان می توانند در معرض این موضوع قرار بگیرند به این صورت که نوجوانان در صورت عدم موفقیت در کشمکش با واقعیت پیش آمده حتماً دچار عدم سلامت روان خواهد شد . شخص سالم باید علاوه بر استفاده از خصوصیات مثبت و برجسته به محدودیت و نواقص خود آشنایی کامل داشته باشد که این محدودیت ها زیاد مانند نواقص و عوارض جسمانی هستند و در برابر اینها همه افراد یک نوع واکنش نشان نمی دهد گروهی واقعیت را قبول می کنند و به زندگی عادی خود ادامه می دهند و از فعالیت خودداری نمی کنند و سعی می کنند که تعادل طبیعی بین خود و حرفه شان را به خوبی برقرار کند که تمام این مطالب نشان می دهد که آیا افراد می توانند دارای سلامت روانی در زندگی باشند یا نه و به خصوص جوانان و نوجوانان که در معرض نافرجامی ها ممکن است قرار بگیرند می توانند سلامت خود را حفظ کند ( میلانی فر –1380 ) .از این رو پژوهش حاضر به دنبال
بررسی رابطه سلامت عمومی با اضطراب دانش آموزان در مدارس راهنمایی می باشد. ...........................................................
فهرست مطالب
فصل اول:کلیات تحقیق 3
1-1مقدمه 3
1-2بیان مسئله 4
1-3 اهمیت و ضرورت پژوهش 4
1-4 اهداف پژوهش 5
1-4-1 هدف کلی تحقیق 5
1-4-2 اهداف فرعی 5
1-5 فرضیه های پژوهش: 5
1-5-1 فرضیه اصلی 5
1-5-2 فرضیه های فرعی 5
1-6 متغیر های پژوهش: 6
1-7 تعاریف مفهومی وعملیاتی : 6
1-7-1 تعاریف مفهومی 6
1-7-2 تعریف عملیاتی: 6
فصل دوم:پیشینه وادبیات تحقیق 8
2-1 مقدمه: 8
2-2 سلامت عمومی 10
2-2-1 تعریف سلامت عمومی 11
2-2-2 تعریف و مفهوم سلامت عمومی از دیدگاه اسلام: 12
2-3 اضطراب 15
2-3-1 تاریخچه 17
2-3-2 تعریف اضطراب 18
2-3-3 انواع اضطراب از نظر نمود 19
2-3-4 علائم اضطراب: 20
2-3-5 عوامل موثر در اضطراب نوجوانان و مقابله با آن: 21
2-3-6 انواع اضطراب : 23
2-3-7 علایم شایع اضطراب 25
2-3-8 علل بروز اضطراب 25
2-3-9 راههای کنترل استرس در کودکان 26
2-3-10 نشانه های اضطراب در سطوح مختلف 28
2-3-11 واکنش اضطراب در نوجوان 29
2-3-12 شکل گیری اضطراب در جریان تحول 30
2-3-13 دیدگاه های نظری درباره اضطراب 32
2-4 پیشینه عملیاتی تحقیق 35
2-4-1 پیشینه عملیات داخلی: 35
2-4-2 پیشینه های خارجی 36
2-5 نتایج: 37
فصل سوم :روش تحقیق 38
3-1- مقدمه 38
3-2- روش تحقیق 38
3-3- جامعه آماری پژوهش 39
3-4- روش نمونه گیری وتعین حجم نمونه 39
3-5- آشنائی با قلمرو زمانی پژوهش 40
3-6-آشنائی با قلمرو موضوعی پژوهش 40
3-7- روشهای گردآوری اطلاعات 40
3-7-1 پرسشنامه 40
3-7-2 مقیاس اندازه گیری متغیرها 40
3-8- روایی و پایایی پرسشنامه 41
3-8-1 روایی پرسشنامه 41
3-8-2-پایایی پرسشنامه 41
3-9- روش تجزیه وتحلیل داده ها 42
فصل چهارم: تجزیه و تحلیلیافته های تحقیق 44
4-1 مقدمه 44
4-2 بررسی و توصیف اطلاعات مربوط به نمونه آماری: 44
4-3 توزیع فراوانی تحصیلات افراد مورد مطالعه: 45
4-4 توزیع فراوانی سن افراد مورد مطالعه 45
4-5 تحلیل استنباطی فرضیه ها 46
فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات 54
5-1 مقدمه 54
5-2 بحث و نتیجه گیری 54
5-3 پیشنهادها 55
5-3-1 پیشنهادهای کاربردی 55
5-3-2 پیشنهادهای پژوهشی 55
5-4 محدودیتهای پژوهش 55
فهرست منابع 57
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:142
فهرست و توضیحات:
اضطراب در میان زنان شاغل و خانه دار
بیماری اضطراب
اضطراب زنان
کاهش اضطراب
در عصر حاضر زن در جامعه نقش قابل توجهی دارد و اغراق نگفته ایم اگر به گوئیم بخشهایی از جامعه در دست زنان شاغل است وجامعه بروی آنها حساب می کند زن در عصر حاضر در خانواده و هم در جامعه نقش مهمی را ایفا می کند ، از جمله تربیت فرزندان آگاه و عالم، فراهم کردن محیط آرام و ایجاد آرامش در خانواده و فعالیت در امور اجتماعی و فرهنگی، اقتصادی و سیاسی موجب شده است که باری از جامعه را بدوش بکشند و پا به پای مردان در پیشبرد اهداف جامعه نقش مهمی داشته باشند حتی زنان در بخشهایی مشغول فعالیتهایی هستند که مردان نمی توانند جایگزین آنها شوند در عین حال شرایط اجتماعی فرهنگی جامعه در خیلی از موارد پویایی متناسب با آنرا نداشته است. اشتغال زنان از سوئی با مسائل جاد و برخی از موارد مواجه گردیده و از سوی دیگر اختلاف عقیده را در میان گروه های مختلف مردم موجب شده است. (ساروخانی، باقر، 1370ص 167)
اقدام پژوهی چگونه اضطراب دانش آموزپایه سوم را در ساعت حرفه و فن کاهش دادم
فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت) تعداد صفحه:30
چکیده:
پژوهش نشان داده است که عامل بسیاری از موارد اضطراب در دانش آموزان در جو عمومی مدرسه و کلاس درس است که با اصلاح روش تدریس ، در ارزیابی و ارزشیابی قابل تضعیف می باشد.
و اما پژوهش حاضر در مورد محمد دانش آموز پایه سوم راهنمایی است که دچار اضطراب در کلاس و به خصوص در درس حرفه و فن است که پس ازبرخورد با این مسئله به جمع آوری اطلاعات از منابع گوناگون و استفاده از تجربیات افراد متخصص پرداخته و بعد آن ها را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و سپس با ارائه راه حل هایی به بهبود و کاهش اضطراب او پرداختم.
فهرست مطالب
چکیده:. 3
کلید واژه :. 3
مقدمه:. 4
توصیف وضیعت و بیان مساله: 5
تعریف کلید واژه ها:. 5
اضطراب چیست؟. 5
نگرانی چیست؟. 6
جمع آوری اطلاعات شواهد 1 :. 7
مشاهده ی رفتار دانش آموز در کلاس درس: 7
مصاحبه با دوستان: 7
مصاحبه با دیگر دبیران محمد: 8
مصاحبه با والدین محمد: 8
مصاحبه با خود محمد:. 9
مطالعات تحقیقات گذشته :. 10
اضطراب حرفه و فن چیست ؟. 10
چگونه اضطراب حرفه و فن دانش آموزان افزایش می یابد ؟. 11
تجزیه تحلیل و تفسیر داده ها :. 12
الف) عوامل محیطی. 12
1- فشارهای والدین :. 12
2- شیوه آموزش دبیر :. 12
3- محتوی کتاب های حرفه و فن :. 13
4- تجارب منفی :. 13
ب) شیوه های اشتباه آموزش حرفه و فن. 13
1) تأکید بر سرعت در پاسخ گویی :. 13
2) نداشتن درک درست از کاربرد حرفه و فن در زندگی :. 13
پ) عوامل فردی. 14
1) کاهش اعتماد به نفس :. 14
2) احساس ضعف و کمبود :. 14
یافته های علمی. 15
نشانه های استرس. 16▪ نظریه های روانکاوی: 16
▪ نظریه های رفتاری: 16
انتخاب راه جدید موقتی :. 18
اجرای راه حل و نظارت بر آن :. 20
گردآوری اطلاعات ( شواهد2 ). 22
ارزشیابی تأثیر اقدام جدید و تعیین اعتبار آن :. 23
پیشنهادات. 24
منابع :. 25
این فایل در قالب ورد و قابل ویرایش در 75 صفحه می باشد.
چکیده
اضطراب به منزله بخشی از زندگی هر انسان، در همه افراد در حدی اعتدالآمیز وجود دارد، و این حد، به عنوان پاسخی سازش یافته تلقی میشود به گونهای که میتوان گفت « اگر اضطراب نبود همه ما پشت میزهایمان به خواب میرفتیم». فقدان اضطراب ممکن است ما را با مشکلات و خطرات قابل ملاحظهای مواجه کند. بنابراین اضطراب به منزله بخشی از زندگی هر انسان، یکی از مولفههای ساختار شخصیت وی را تشکیل میدهد و از این زاویه است که پارهای از اضطرابهای دوران کودکی و نوجوانی را میتوان بهنجار دانست و تأثیر مثبت آنها را بر فرآیند تحول پذیرفت به عبارتی دیگر میتوان گفت که اضطراب در پارهای از مواقع سازندگی و خلاقیت را در فرد ایجاد میکند و بالعکس، اضطراب مرضی نیز وجود دارد، چرا که حدی از اضطراب میتواند سازنده و مفید باشد و اغلب مردم باید تجربه کنند، اما این حالت ممکن است جنبه مزمن و مداوم بیابد که در این صورت نه تنها نمیتوان پاسخ را سازش یافته دانست بلکه باید آن را به منزله منبع شکست و استیصال فرد تلقی کرد که فرد را از بخش عمدهای از امکاناتش محروم میکند و طیف گستردهای از اختلالهای اضطرابی را که از اختلالهای شناخته و بدن تا ترسهای غیرموجه و وحشتزدگیها گستردهاند، به وجود میآورند. با شروع فصل امتحان باز هم شاهد سردرد، تهوع، دل درد و … ناشی از استرس فراگیر امتحانی، میان دانش آموزان و دانشجویان هستیم. استرسی که هر ساله با شروع فصل امتحانات، حتی جامعهشناسان، روانشناسان و کارشناسان مسایل آموزشی و تربیتی را هم به تحلیل، هشدار و ارایه راهکارها وا میدارد. پس ضرورت دارد تحقیقاتی در زمینه اضطراب و به خصوص اضطراب امتحان صورت پذیرد. دراین پژوهش نیز سعی شده است تا میزان اضطراب دانشجویان قبل از امتحانات و در ایام امتحانات با هم مقایسه شود. این پژوهش بر آن است تا به این سوال پاسخ دهد که آیا میزان اضطراب دانشجویان قبل از امتحانات با میزان اضطراب دانشجویان در ایام امتحانات تفاوت دارد و آیا این تفاوت معنیدار است.
جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانشجویان پسر دانشگاه تبریز در مقطع کارشناسی در نیمسال دوم سال تحصیلی ۸۶-۱۳۸۵ میباشد.روش نمونهگیری در این پژوهش تصادفی ساده است و چون این تحقیق در خوابگاه دانشجویان اجرا شد، به طور تصادفی ۵۰ اتاق از مجتمع خوابگاه دانشجویی ولیعصر دانشگاه تبریز انتخاب و به هر اتاق دو پرسشنامه اضطراب زونگ ارائه گردید.
واژه های کلیدی: اضطراب، اضطراب امتحان، پرسشنامه اضطراب زونگ،
فهرست مطالب
مقدمه ۱
بیان مسئله ۴
اهمیت و ضرورت پژوهش ۶
اهداف پژوهش ۸
فرضیههای پژوهش ۸
تعریف متغیرها ۹
فصل دوم : پایههای نظری و پیشنة تحقیق
مقدمه ۱۱
اضطراب ۱۱
علائم اضطراب ۱۹
بیماریهای که در اثر اضطراب ایجاد می شوند. ۲۰
رویکردهای نظری به اضطراب ۲۴
اضطراب امتحان ۳۲
پیشینه تحقیقات ۳۹
فصل سوم : روش تحقیق
مقدمه ۴۵
عنوان صفحه
جامعه آماری ۴۵
نمونه آماری ۴۵
شیوه اجرای تحقیق ۴۹
روشهای آماری ۴۹
فصل چهارم : یافتههای پژوهشی
مقدمه ۵۱
یافتههای توصیفی ۵۲
یافتههای استنباطی ۵۵
فصل پنجم : بحث و نتیجهگیری
مقدمه ۵۷
بحث و نتیجهگیری ۵۷
پیشنهادهای کاربردی ۶۰
پیشنهادهای پژوهشی ۶۱
محدودیتهای پژوهش ۶۲
منابع و ضمائم ۶۳
فهرست منابع
- انجمن روانپزشکی آمریکا، ۱۳۷۳٫ طبقهبندی اختلالات روانی D.S.M.I.V ترجمه نصرالله پورافکاری، انتشارات آزاد.
۲- انرایت، سایمون، ج.، پاول، ترور، ج. ۱۳۷۸٫ کنترل اضطراب و فشار روانی. ترجمه مهرداد پژوهان. تهران. غزل
۳- شولتز، دوان شولتز، الن سیدنی. ۱۳۸۱٫ نظریههای شخصیت. ترجمه یحیی سیدمحمدی. تهران. ویرایش.
۴- پورافکاری، نصرتالله. ۱۳۷۳٫ فرهنگ جامعه روانشناسی – روانپزشکی و زمینههای وابسته. تهران. فرهنگ معاصر.
۵- کاپلان، سادوک و گرب . ۱۳۶۷٫ خلاصه روانپزشکی علوم رفتاری و روانپزشکی بالینی. ترجمه پورافکاری. تهران. انتشارات شهر آشوب.
۶- کاپلان، هارولد و سادوک، بنیامین. ۱۳۶۸٫ خلاصه روانپزشکی بالینی. ترجمه پورافکاری. تهران. ذوقی.
۷- مجد، محمد. ۱۳۶۵٫ روان پویایی اضطراب، نشریه روانشناسی ، سال هفتم ، شماره ۱۳، ص ۴۱٫
۸- سیف، علیاکبر، مقدمهای به روانشناسی یادگیری. انتشارات دوران.
۹- دادستان، پریرخ. ۱۳۷۵٫ روان شناسی مرضی – تحولی از کودکی تا بزرگستالی. انتشارات سمت. ج ۱٫
۱۰- سیف ، علیاکبر. ۱۳۶۷٫ تغییر رفتار در رفتار درمانی – نظریهها و روشها. انتشارات نشر دانا.
۱۱- گلدبرگ، ریچارد. اضطراب. ترجمه نصرالله پورافکاری. ۱۳۶۸٫ تبریز. انتشارات تابش.
۱۲- کوپر، کاری. ۱۹۸۰٫ غلبه بر اضطراب. ترجمه ماشاءالله مدیحی. ۱۳۷۳٫ انتشارات یادآوران .
۱۳- معانی، ایرج. ۱۳۷۰٫ اضطراب. انتشارات چاپ پخش.
۱۴- دادستان، پریرخ. ۱۳۷۶٫ سنجش و درمان اضطراب امتحان. مجله روانشناسی. شماره ۱٫ ص ۳۱٫
۱۵- خداپناهی، محمدکریم. ۱۳۷۶٫ انگیزش و هیجان. تهران. انتشارات سمت.
۱۶- غفوری، منصور. ۷۶-۱۳۷۵٫ بررسی رابطه بین انگیزش پیشرفت، منبع کنترل، خلاقیت و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان سال سوم دبیرستانهای نظام جدید متوسط شهر تبریز. در سال تحصیلی ۷۶-۱۳۷۵٫ پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز.
۱۷- آلیانی، زهرا. ۱۳۸۲٫ بررسی رابطه پایبندی به دعا با میزان اضطراب دانشجویان دانشگاه تبریز. پایاننامه کارشناسی ارشد. داشگاه تبریز.
۱۸- پناهی شهری، محمود، ۱۳۷۲٫ بررسی مقدماتی روایی و اعتبار فرم های سیاهه حالت و صفت اضطراب. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تربیت مدرس.
۱۹- آذرنیا، اکبر. ۱۳۸۲٫ بررسی رابطه بین سطوح مختلف اضطراب با حافظه و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پسر سوم راهنمایی شهرستان تبریز در سال تحصیلی ۸۲-۱۳۸۱ . پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تبریز.
۲۰- یان سیچانی، کرمعلی. ۱۳۷۲٫ بررسی میزان اضطراب ناشی از امتحانات در دروس دانش آموزان سال دوم دبیرستانهای اصفهان. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تربیت مدرس.
۲۱- پاول و اندایت. ۱۳۷۸٫ فشار روانی اضطراب و راههای مقابله با آن. ترجمه دکتر بخشیپور و صبوری. مشهد. انتشارات آستان قدس رضوی.
فصل اول
مقدمه :
قرن حاضر قرن فنآوری، قرن اضطراب و قرن پیچیدگیهاست که هر کدام انسان را مخاصره کردهاند. در میان این گرداب، آن چه از انسان امروزی انتظار میرود دانش آموزی و کنار آمدن با پیچیدگیهای دنیاست. این پیچیدگی، انسان امروزی را بر آن داشته تا با آن کنار آید و برای کنار آمدن بر این وضع، از مکانیزم تعادل حیاتی سود میجوید. انسان مجموعهای از هیجانات است که برای مقابله با این پیچیدگی با آنها توسل میجوید. در این میان اضطراب مشهود و بارز است. همه ما از معنای واژه اضطراب و چگونگی احساسمان در زمانی که میگوییم مضطربیم، تصور کلی داریم. ما میتوانیم تا حدی در مورد تجربه درونی مرتبط با چنین احساسهایی هم داستان باشیم. جدا از نظریهپردازیهای که در مورد اضطراب شده، اضطراب نقش یک علامت خطر را مبنی بر این که جریان بر وقف مراد نیست برای فرد ایفا می کند. در این تلاطم قرن، نقش انسان بر کسب دانش رقم زده است. انسان دانش را کسب کرده و به پیش میرود و هرچه میآموزد در انبار ذهن خویش آنها را اندوزش میکند.
انسان در عصر پراضطراب به پیش میرود و علم میآموزد ولی ارتباط مخزن اندوزش ذهنی وی با این هیجانات، او را با مشکلات عدیدهای مواجه ساخته است. ارتباط بین هیجانات و حافظه بسیار پیچیده است؛ زیرا این دو در بسیاری از زمینهها با یکدیگر روابط متقابل دارند( خداپناهی، ۱۳۷۶).
به هر حال اضطراب به منزله بخشی از زندگی هر انسان، در همه افراد در حد اعتدال آمیز وجود دارد و در این حد به عنوان یک پاسخ سازش یافته تلقی میشود، به گونهای که میتوان گفت اگر اضطراب نبود همه ما پشت میزهایمان به خواب میرفتیم، یا فقدان اضطراب ممکن است ما را مشکلات و خطرات قابل ملاحظهای مواجه کند( دادستان، ۱۳۷۶). ولی با این حال اضطراب میتواند عملکرد شناختی را مختل سازد و بایستی این پدیده را در موسسات آموزشی مد نظر قرار داد. عملکرد یک دانش آموز در جلسه امتحان تحت تأثیر اضطراب قرار میگیرد، این امر نباید سبب شود فکر کنند یادگیری صورت نگرفته است، این دانش آموز ممکن است، جواب سوالها را به خوبی یاد گرفته باشد، اما اضطراب او باعث ناتوانیاش در دادن جواب کامل سوال گردد( سیف، ۱۳۷۹).
اگر موقعیتی فراهم شود تا افراد در سطح بهینه هیجانی به آموزش بپردازند در این صورت اضطراب نه به عنوان عامل مختل، بلکه به عنوان یاری رسان در یادگیری ایفای نقش میکند. همه میدانند که در پایینترین سطح هیجانی، انسان دچار کسالت و خوابآلودگی میشود و در بالاترین سطوح هیجانی، فرد دچار آشفتگی روانی میشود، ولی با این حال در سطح بهینه هیجانی، فرد به بهترین عملکرد دست مییابد. سطح پایین انگیختگی با محرومیت حسی ارتباط دارد و انگیختگی زیاد به احساس استرس فشار و ناکامی میانجامد و در سطح بهینه انگیختگی، عملکرد به بهترین شکل بروز میکند( مارشال ریو[۱]، ۱۳۷۶).
اضطراب به عنوان یک انگیختگی هیجانی در نظر گرفته میشود و در دهههای اخیر در پرداخت به اضطراب متخصصان بالینی و آموزشی، یکی از نشانههای حاصل از اضطرابی سطح بالا را افت تحصیلی نامیدهاند و از آن به بعد تحقیقاتی در این زمینه انجام گرفته است و افرادی چون دارک[۲] ۱۹۸۹، و بسیاری کسان دیگر، در این زمینه دست به تحقیق زدهاندو تأثیر اضطراب بر هوش، حافظه، پیشرفت تحصیلی، عزت نفس و … را مورد توجه قرار دادهاند.
بیان مسئله
تقریباً هر کسی تجاربی از نوع ناراحتیهای کلی، انتظار رویدادهای شوم و احساس تنش در موقعیتهایی را داشته است که علت تنش نیز روشن نیست. ما معمولاً اضطراب را به این گونه پدیدهها ارتباط میدهیم. اضطراب را میتوان در گستردهترین معنای آن به حالت عاطفی و فیزیولوژیکی گوناگونی ارتباط داد. هنگامی که کودکی در بامداد امتحان، تمایلی به مدرسه رفتن نشان نمیدهد. ممکن است بیمیلی او را به احساس اضطراب نسبت به کارکرد وی در امتحان نسبت دهیم. هنگامی که قهرمان ورزشی نمیتواند پیش از مسابقه مهمی غذا بخورد ممکن است رفتار او را ناشی از اضطراب بدانیم. همچنین هنگامی که کودکی، درسی را بر میگزیند که آشکارا برای او کششی در بر ندارد، ممکن است گزینش او نتیجه ترس از شکست و یا اضطراب بدانیم. ظاهراً اضطراب دارای منابع گوناگون است و میتواند از راههای ممکن بسیاری پدیدار شود. اضطراب ممکن است به نشانههای فیزیولوژیکی معینی منجر شود که بیشباهت به نشانههای ناشی از عاطفه ترس نیست . اضطراب میتواند به کاهش کارکرد در کار فکری پیچیده بینجامد. ممکن است به گزینش غیر منطقی بینجامد و یا ممکن است به عقبنشینی فرد از موقعیتهایی منجر شود که اضطرابآورهستند. در هر صورت، در حالی که تفکر درباره منشاء و معنی اضطراب سدههای پیاپی مورد توجه الهیون و فلاسفه بوده است. اغلب گفته میشود که فروید نخستین بررسی روانشناسی اضطراب را انجام داده است. منظور از اضطراب نوعی حالت هیجانی ناخوشایند و مبهم است که با پریشانی، هواس، تپش قلب، تعرق، سردرد، بیقراری و تکرر ادرار همراه است. هنگامی که فرد نسبت به کارآمدی، توانایی و استعداد خود در شرایط امتحان دچار نگرانی و تردید میشود میتوان از اضطراب امتحان سخن گفت. در هنگام امتحان، به ویژه امتحانات سرنوشت ساز( کنگور و امتحان نهایی) بیشتر دانش آموزان و دانشجویان اضطراب امتحان را تجربه میکنند. وجود اندکی اضطراب در انسان طبیعی و مطلوب است و موجب افزایش تلاش و تکاپو میشود، اما اگر از حد اعتدال تجاوز کند موجب کاهش پیشرفت تحصیلی خواهد شد. دانش آموز و دانشجویی که اضطراب امتحان دارد احساس میکند که ذهنش خالی شده و هرچه را که آموخته فراموش کرده است، چنین فردی معمولاً به پرسشها پاسخهای بیربط، نادرست و یا ناقص میدهد و با افکاری نامربوط و ناخواسته در مورد پیامدهای امتحان درگیر است.
ساراسون و ماندلر بر این باورند که در موقعیتهایی نظیر موقعیت امتحان، معلومات مرتبط با آزمون و حالات اضطرابی آموخته شده وارد میدان میشوند. پارهای از این حالات اضطرابی با آزمون مورد نظر مرتبط و برخی دیگر با آن نامرتبطند. اگر سطح اضطراب برانگیخته شده با محتوای آزمون مرتبط باشند سطح کارآمدی افزایش مییابد. در حالی که اضطراب نامرتبط با وظیفه محوله، سطح کارآمدی را کاهش میدهد(دادستان، ۱۳۷۶).
اهمیت و ضرورت مسئله
جامعه امروز با یک تغییر سریع به جلو میرود و عدم انطباق با تغییرات آن، موجب عدم سازگاری انسانها میشود. برای انطباق دادن خود با محیط، باید هم محیط و هم خود شناخته شود. احتیاجات و نیازهای افراد به دقت مورد کنکاش قرار گیرند، اگر این تحولات را وارد جریان دانش کنیم باید آموزشگاه، مدرسه و دانشگاه این تغییرات را در نظر بگیرند. یکی از موضوعاتی که امروزه در روانشناسی به طور گسترده مطالعه میشود، نقش هیجانات و عواطف است. اضطراب میتواند عملکرد فرد را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. بنابراین درک اضطراب، روند و تأثیرات آن ضروری است.
بایستی گفته شود، که اضطراب در بین انسانها وجود دارد، هر موجود با هوشی، اضطرابدارد، میتوان گفت که اضطراب یک حالت طبیعی بدن است، انواع متعدد مسائل زندگی فردی، اجتماعی و جسمانی ایجاب میکند که به طور دایم از خود سازگاری نشان دهیم، غیر از اضطراب چه چیزی ما را بر جلو بر میدارد و هر انسانی که فکر میکند دارای سهمی از اضطراب است و به طور کلی میتوان گفت ۱۰ درصد اضطرابها برای یک انسان عادی، ضرورت دارند اما متاسفانه این درصد همیشه پایین نیست(گنجی، ۱۳۷۶). به هر حال، انسانها دارای سهمی از اضطراب هستند که از پائینترین حد تا بالاترین حد گسترده شده است. به همین خاطر نیاز است تا به اهمیت و گستردگی مسئله پرداخت شود.
با شروع فصل امتحان باز هم شاهد سردرد، تهوع، دل درد و … ناشی از استرس فراگیر امتحانی، میان دانش آموزان و دانشجویان هستیم. استرسی که هر ساله با شروع فصل امتحانات، حتی جامعهشناسان، روانشناسان و کارشناسان مسایل آموزشی و تربیتی را هم به تحلیل، هشدار و ارایه راهکارها وا میدارد. پس ضرورت دارد تحقیقاتی در زمینه اضطراب و به خصوص اضطراب امتحان صورت پذیرد. دراین پژوهش نیز سعی شده است تا میزان اضطراب دانشجویان قبل از امتحانات و در ایام امتحانات با هم مقایسه شود. این پژوهش بر آن است تا به این سوال پاسخ دهد که آیا میزان اضطراب دانشجویان قبل از امتحانات با میزان اضطراب دانشجویان در ایام امتحانات تفاوت دارد و آیا این تفاوت معنیدار است.
اهداف پژوهش
آیا بین میزان اضطراب دانشجویان قبل از امتحانات و موقع امتحانات تفاوت
وجود دارد.
فرضیههای پژوهش
بین میزان اضطراب دانشجویان قبل از امتحانات و موقع امتحانات تفاوت
وجود دارد.
تعریف متغیرها
تعریف مفهومی اضطراب
اکثر نظریهپردازان با نظر لنگ[۳] مبنی بر آن اضطراب یک سازه فرضی است موافقند. به این ترتیب اضطراب مفروضهای است که موجودیت فیزیکی ندارد، اما میتواند در تهمین پدیدههای قابل مشاهده سودمند باشد. میتوان اضطراب را بر حسب افکاری مانند اینکه «من میترسم»، یا احساسهای جسمی، از جمله افزایش ضربان قلب، تعریق و تنش و یا بر اساس رفتارهای مثل اجتناب از موقعیت یا گریختن تفسیر کرد(انرایت[۴] و پاول[۵]، ۱۳۷۸).
تعریف مفهومی اضطراب امتحان
اضطراب امتحان نوعی خود اشتغالی ذهنی است که با خود کم انگاری و تردید درباره تواناییهای خود بروز پیدا کرده و اکثراً به ارزیابی شناختی منفی، عدم تمرکز حواس، واکنشهای جسمانی نامطلوب و افت عملکرد تحصیلی منجر
میگردد( ساراسون و دیدیوسون).