این محصول در قالب ورد و قابل ویرایش در 100 صفحه می باشد.
چکیده
در این مقاله به بررسی تنظیم خانواده پرداخته شده است. مواردی از قبیل چگونگی روش های جلوگیری که در نهایت هدف از برنامههای تنظیم خانواده فراهم نمودن زمینه مساعد برای تأمین سلامت جسمی و روحی کل خانواده میباشد و تنها مترادف با کنترل موالید نیست و همچنین مراقبت ویژه کودکان، تغذیه کودکان، ارزیابی، طبقه بندی، کودک ۲ ماه تا ۸ سال، ارزیابی کودک کمتر از ۲ ماه از نظر زردی، ارزیابی کودک زیر ۸ سال از نظر وزن، نمودار رشد، ارزیابی کودک از نظر بینایی، طبقه بندی تب و … در این مقاله بیان شده است. به عنوان نمونه نمودار رشد، نموداری دیداری از وضعیت رشد جسمی و برای پایش رشد کودک طرح ریزی شده است تا بتوان دگرگونیهای رشد را در طول یک مدت زمانی تفسیر کرد. وزن کردن متوالی کودک برای پایش رشد ضروری است.اولین مراقبت(وزن،قد،دور سر و….) دربدو تولد یا با فاصله بسیار کم از تولد باید انجام شود و سپس در سال اول هر ماه یک بار،در سال دوم هردو ماه یک بار و در سال سوم هر ۳ ماه یک بار و سپس تا ۶ سالگی هر ۶ ماه یک بار کودک باید مراقبت شود (اندازه گیری وزن، قد،دور سرو…) علاوه بر این برنامه ، هر بار که کودک به واحد بهداشتی مراجعه میکند باید توزین شود ووزن او در منحنی رشد ثبت شود خصوصا اگر بیمار باشد.
در هر بار توزین وزن کودک در نمودار وزن برای سن ثبت میشود. وزن برای شناخت رشد حساستر است و هر گونه انحراف از وضعیت طبیعی را به آسانی میتوان با مقایسه منحنی وزن کودک یا منحنی استاندارد شناسایی کرد.کودک ممکن است وزن از دست بدهد ولی از قد او چیزی کم نشود.
واژه های کلیدی: تنظیم خانواده، نمودار رشد، تغذیه کودک، ارزیابی، طبقه بندی
فهرست مطالب
تعریف ۶
اهداف ۶
الف)فاصلهگذاری ۸
ب) قطعی ( توبکتومی، وازکتومی ) ۹
آزمایش لیپوپروفایل (یکبار) ۱۰
قرص های ترکیبی ۱۱
نحوه مصرف صحیح ۱۲
فراموشی مصرف قرص LD و HD 12
فراموشی مصرف قرص تری فازیک ۱۳
عوارض قرص های ترکیبی ۱۳
نکات مهم در برخورد با عوارض ۱۴
موارد منع مصرف مطلق قرص های ترکیبی ۱۵
موارد منع مصرف نسبی ۱۵
قرص لاینسترول( شیر دهی) ۱۶
نحوه مصرف صحیح ۱۶
فراموشی مصرف قرص شیردهی ۱۷
عوارض قرص شیردهی ۱۸
موارد منع مصرف مطلق قرص شیردهی ۱۸
موارد منع مصرف نسبی ۱۸
کاندوم ۱۹
نحوه صحیح استفاده از کاندوم ۱۹
عیب ها یا عوارض کاندوم ۲۰
روش اورژانس پیشگیری از بارداری: EC (Emergency Contraception) 21
نحوه مصرف صحیح ۲۱
تذکر های حین مصرف ۲۲
توبکتومی ۲۲
زمان انجام توبکتومی ۲۳
سن مناسب برای بستن لوله های رحمی ۲۳
وازکتومی ۲۴
نکات مهم قبل از عمل وازکتومی ۲۵
آمپول DMPA ( مگسترول) ۲۶
موارد منع مصرف مطلق آمپول ۲۸
موارد منع مصرف نسبی آمپول ۲۹
آی .یو. دی(IUD ) 29
زمان شروع استفاده از آی .یو دی ۲۹
عوارض IUD 30
موارد منع مصرف IUD 30
بهداشت خانواده ۳۲
مراقبت مادران باردار ۳۲
علائم خطر فوری ۳۹
۱- مراقبت بلافاصله پس از زایمان ۴۰
۲- مراقبت پس از زایمان(پس از ترخیص) ۴۱
مراقبتهای ویژه در بارداری ۴۲
معاینه پستان مادران( اعم از باردار یا شیرده) ۴۴
۱) بررسی مشکلات پستان ۴۴
۲) بررسی مشکلات شیردهی ۴۵
ارزیابی و مراقبت از نوزاد ۴۶
۱) کنترل نشانه های خطر در نوزاد ۴۶
احیای نوزادان ۴۷
۲- ارزیابی تنفس ۴۸
مراقبت ویژه کودکان ۵۰
تغذیه کودکان ۵۲
موارد نیاز به شیر مصنوعی(تجویز شیر مصنوعی) ۵۳
مراقبتهای ادغام یافته کودک سالم ۵۴
ارزیابی ۵۴
طبقه بندی ۵۶
کودک ۲ ماه تا ۸ سال ۵۶
ارزیابی کودک کمتر از ۲ ماه از نظر زردی ۵۷
ارزیابی کودک زیر ۸ سال از نظر وزن ۵۹
پایش رشد کودکان ۶۱
نمودار رشد ۶۲
نمودار رشد مورد استفاده در ایران ۶۳
مفهوم منحنی ها و صدکها ۶۴
ارزیابی کودک زیر ۸ سال از نظر قد ۶۷
ارزیابی شیرخوار زیر ۱۸ ماه از نظر دور سر ۶۸
ارزیابی کودک از نظر تغذیه ۷۰
ارزیابی کودک از نظر بینایی ۷۱
ارزیابی کودک زیر ۸ سال از نظر وضعیت تکامل ۷۳
مراقبت کودک از نظر وضعیت واکسیناسیون و مکمل های داویی ۷۴
مراقبت های ادغام یافته ناخوشیهای اطفال(مانا) ۷۶
طبقه بندی سرفه یا تنفس مشکل ۷۸
مراقبت کودک بیمار ۲ ماهه تا ۵ ساله از نظر اسهال ۷۹
طبقه بندی کم آبی ۸۰
طبقه بندی اسهال پایدار ۸۱
طبقه بندی اسهال خونی ۸۲
طبقه بندی ناراحتی گوش ۸۲
مراقبت کودک بیمار ۲ ساله به بالا از نظر گلو درد ۸۳
مراقبت کودک بیمار ۲ ماهه تا ۵ ساله از نظر تب ۸۴
طبقه بندی تب ۸۵
الف) بیماری شدید خیلی تب دار ۸۵
ب) بیماری تب دار ۸۶
ج) بیماری خفیف تب دار ۸۶
مراقبت کودک بیمار ۲ ماهه تا ۵ ساله از نظر کم وزنی ۸۶
ارزیابی سایر مشکلات ۸۹
عفونت چشم ۹۰
عفونت پستان ۹۱
عفونت ناف ۹۲
عفونت پوست ۹۲
مراقبت شیرخوار بیمارکمتر از ۲ ماه از نظر اسهال ۹۳
طبقه بندی مشکل شیرخوردن و خوب وزن نگرفتن ۹۶
مراجع ۱۰۰
تعریف:
روش اندیشه و زندگی که به صورت داوطلبانه و بر پایه آگاهی، بینش و تصمیم گیری مسؤلانه توسط افراد و زوجین در جهت ارتقای سلامت و بهزیستی خانوادهها اتخاذ میشود و از این رو در توسعه اجتماعی کشور سهم مؤثری دارد.
اهداف:
۱)پرهیز از تولد کودک ناخواسته ۲)داشتن کودک به تعداد دلخواه ۳)تنظیم فواصل بین بارداریها ۴)مراقبت زنان و زایمان در رابطه با سن پدر و مادر ۵)تعیین تعداد کودکان برای خانواده
در نهایت هدف از برنامههای تنظیم خانواده فراهم نمودن زمینه مساعد برای تأمین سلامت جسمی و روحی کل خانواده میباشد و تنها مترادف با کنترل موالید نیست.
شاخص تنظیم خانواده: درصد پوشش تنظیم خانواده:
۱۰۰ × کل زنان استفاده کننده از وسایل مطمئن پیشگیری
کل زنان ۴۹-۱۰ ساله همسردار
شاخص فوق ، با استفاده از زیج حیاتی قابل محاسبه است.
لازمه انجام خدمت تنظیم خانواده در واحدهای بهداشتی مشاوره با فرد مراجعه کننده است:
مشاوره فرایندی است که در آن به داوطلب کمک می شودتا در مورد استفاده یا عدم استفاده از وسایل پیشگیری از بارداری تصمیم بگیرد و روش پیشگیری از بارداری مناسب را انتخاب نماید.
۶ مرحله مشاوره ، خلاصه شده در کلمهGATHER عبارتند از:
G(GREET) : احترام به مراجعه کننده با نزاکت و برخورد گرم.
A(ASK) : از داوطلب در مورد خودش سوال کنید (دلیل مراجعه، کمک به بیان خواسته ها و نظرهای خود و احساسات و باورهای وی، کمک جهت تفکر کامل درباره انتخابهای موجود، ایجاد این باور که مشاور، خواهان ارائه خدمت موثر میباشداگاهی از دانش و تجربیات مراجعه کننده،
T(TELL) : پاسخ به نیازها و نگرانیها با توجه به موقعیت مراجعه کننده.
H(HELP) : کمک به داوطلب برای اتخاذ بهترین تصمیم.
E(EXPLAIN) : توضیح هر آنچه که لازم یا شفاف کننده است.
R(RETURN) : برنامه ریزی جهت ویزیت مجدد.
انواع روشهای تنظیم خانواده:
الف)فاصلهگذاری:
۱- هورمونی (قرص های ترکیبی، قرص شیردهی، آمپول DMPA )
۲- وسایل داخل رحمی (IUD )
۳- روشهای ایجاد مانع به طریق فیزیکی یا شیمیایی (کاندوم، مواد اسپرمکش)
پس از مشاوره و انتخاب روش پیشگیری توسط گیرنده های خدمت پرونده خانوار تشکیل و فرم فاصله گذاری بین تولد ها به شرح ذیل تکمیل میگردد:
فرم فاصله گذاری از دو قسمت تشکیل شده است، قسمت بالای فرم شامل: شماره خانوار یا پرونده و اطلاعات کلی در مورد خصوصیات خانوادگی و سوابق عادت ماهیانه ، شیردهی ، سقط ، مرده زایی و دیابت است. قسمت پایین فرم حاوی نتیجه معاینات (فشار خون، وزن بدن، واریس، پستانها ، معاینه قلب و ریه ، معاینه زنانگی و پاپ اسمیر) میباشد.
آزمایشات لازم است بر اساس آخرین دستورالعمل تنظیم خانواده و بسته به نوع روشی که مورد استفاده متقاضی است و در فواصل تعیین شده انجام شود.
ب) قطعی ( توبکتومی، وازکتومی )
خانم های ۳۵ ساله و بالاتر
خانم های با سابقه فامیلی نزدیک ، بیماری قلبی یا فشار خون بالا
دیابتی ها ( هر ساله)
خانم های با سابقه دیابت حاملگی ( هر ساله)
خانم های چاق
۲) قرص دوران شیردهی(لاینسترنول)
اندازه گیری وزن و قد و محاسبه BMI
پاپ اسمیر
چنانچه نکته خاصی در شرح حال بیمار موجود باشد ، معاینه لازم حسب مورد ضرورت خواهد گرفت.
۳) آی.یو .دی:
در اولین مراجعه ، معاینه لگنی و بررسی موارد کنترااندکاسیونها انجام میگیرد.
کنترل های بعدی آن یک و ۶ ماه بعد از کارگذاری آی.یو.دی شامل انجام اسمیر و معاینه لگنی میباشد.
۴) آمپول ضد بارداری:
اندازه گیری وزن و قد و محاسبه BMI ، اندازه گیری فشار خون ، انجام پاپ اسمیر.
آزمایش لیپوپروفایل (یکبار)
اگر LDL پایه متقاضی خدمت از ۲۰۰ میلی گرم در دسی لیتر بیشتر بوده و دو فاکتور خطر عروقی و یا اختلالات نادر لیپیدی وجود داشته باشد ، آغاز استفاده از روش توصیه نمی شود.
توجه: اگر انجام ازمایش و معاینه های فوق در اولین مراجعه ممکن نباشد، میتوان اولین نوبت آمپول را تزریق کرد. باید به خاطر داشت که انجام بررسیهای یادشده در فاصله زمانی سه ماه پس از تزریق اول ضرورت دارد.
۵) توبکتومی:
قبل از ارجاع به توبکتومی، گرفتن سابقه بیماری ، تست گراویندکس، معاینه لگنی، اندازه گیری فشار خون ، انجام پاپ اسمیر صورت میگیرد. مراجعه بعدی در فاصله ۱۴-۷ روز بعد از عمل به منظور کشیدن بخیه ها و معاینه محل عمل انجام میگیرد.
۶) وازکتومی:
معمولا قبل از انجام وازکتومی نیاز به درخواست هیچگونه آزمایشی نمیباشد. در گرفتن شرح حال بیمار، سابقه پزشکی متقاضی بررسی شده و معاینه فیزیکی عمومی با توجه ویژه به دستگاه ژنیتال انجام شود.
بهتر است فرد وازکتومی شده یک هفته بعد از عمل برای معاینه محل عمل به پزشک ارائه دهنده خدمت مراجعه نماید.
فرد وازکتومی شده باید سه ماه بعد از عمل از نظر آزواسپرمی ( نبودن اسپرم در مایع منی) آزمایش شود انجام اسپرم آنالیز بعدی با فاصله زمانی یک ماه از ازمایش اول ( چهار ماه پس از عمل ) خواهد بود. لذا تا ناپدید شدن اسپرم در مایع منی ، فرد باید حتما از یک روش دیگر پیشگیری استفاده کند.
انواع روشهای تنظیم خانواده:
۱- بلند مدت دائم ( توبکتومی، وازکتومی )
۲- بلند مدت غیر دائم (آمپول DMPA )
3- کوتاه مدت (قرص های ترکیبی ، قرص شیردهی ، کاندوم ، IUD )
ینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه80
فهرست مطالب
مقدمه
جمعیت شناسی
تعاریف وکلیات :
تعریف جمعیت :
انواع جمعیت
سالهای سال است که کشورهای در حال توسعه از جمله ایران بامسئله افزایش سریع جمعیت روبرو هستند ، این مسئله مشکلات ناگواری را از نظر اقتصادی ، اجتماعی وفرهنگی متوجه نموده است . به طور کلی دور تسلسلی بین جمعیت وعوامل پیشرفت وجود دارد . در جمعیتهای متناسب درآمد وصنعت بالاست ، امکانات تحصیلی وشغلی مناسب وجود دارد . فقر کم است واین امر کمک می کند که جمعیت روز به روز متناسبتر ومثمرثمرتر باشد وبر عکس در کشورهای عقب مانده ودر حال توسعه ، جمعیتی که ناچار است سربار زیادی را تحمل کند درآمد کمی داشته که بالطبع موجب می شود سرمایه گذاری کم شده وبه همین علت صنعتی شدن میسر نگشته ودر نتیجه پیشرفت امکان پذیر نخواهد بود ونهایتاً از نظر فرم اجتماعی وجمعیتی شکل مناسبی نخواهد داشت .
افزایش جمعیت در کشور ما به خصوص در فاصله سالهای 57 تا 68 روند صعودی شدید داشته است ، به طوری که یکی از بالاترین نرخهای رشد جمعیت را در دنیا دارا بوده است که بالطبع چنین افزایش جمعیتی کلیه برنامه ریزیهای اقتصادی ، فرهنگی ، بهداشتی ، وپیشرفتهای اجتماعی را تحت الشعاع خود قرار داده است .
در کنفرانس سازمان ملل متحد درباره حقوق بشر که در سال 1968 در تهران برگذار شد ، تنظیم خانواده به عنوان یکی از حقوق اساسی بشر شناخته شد ودر کنفرانس 1978 در بخارست این مسئله مجدداً مورد تاکید قرار گرفت ، تنظیم خانواده در کمیته کارشناسی سازمان بهداشت جهانی در سال 1971 اینگونه تعریف گردید : اتخاذ یک سیاست جمعیتی از سوی خانواده ها که داوطلبانه ، آگاهانه ومسئولانه توسط والدین جهت ارتقاء تندرستی وبهزیستی اعضای آن به مورد اجرا گذاشته می شود .
در کنفرانس سال 1975 نیز در خصوص اینکه تنظیم خانواده حق تمامی زن وشوهرها (خصوصاًبا تاکید برزن ها) می باشد مورد تاکید مجدد قرار گرفت وبه ترتیب طی چند دهه گذشته تنظیم خانواده از صورت نجواهای در گوشی ویک مسئله مخفی به یک حق اساسی بشر ویکی از اجزای بهداشت خانواده وبهزیستی اجتماعی تبدیل شد .
تنظیم خانواده بهمعنای پیشگیری از حاملگیهای پرخطر است. از دیدگاه تنظیم خانواده، حاملگیهای برنامهریزی نشده و نهایتاً سقطها غیرقانونی است و بهعبارت دیگر، هدف از برنامهٔ تنظیم خانواده، تواناسازی زوجها و افراد بهتصمیم گیری آزادانه و مسئولانه در مورد تعداد و فاصلهگذاری بین فرزندانشان و برخورداری از اطلاعات و وسایل لازم برای وصول بهاین هدف و اطمینان از انتخابی آگاهانه و در اختیارگذاردن مجموعهٔ کاملی از روشهای مؤثر و مطمئن، برای جلوگیری از بارداری است. بنابراین، موفقیت درازمدت برنامهٔ تنظیم خانواده،مستلزم رعایت اصل انتخاب آگاهانه و آزادانه است و داشتن آگاهی و دسترسی بهبهترین روشهای مطمئن، مؤثر، کمهزینه و مقبول پیشگیری از بارداری که برخلاف قانون نباشد، از حقوق مردان و زنان محسوب میگردد. زوجینی که درحال حاضر و یا برای همیشه نمیخواهند باردار شوند، معمولاً در صورت داشتن آگاهی واطلاعات کافی در زمینهٔ دسترسی بهخدمت از وسایل پیشگیری از بارداری استفاده میکنند. بنابراین تنظیم خانواده میتواند با هدف بهتأخیرانداختن موقت بارداری و یا توقف همیشگی فرزندآوری، مورد استفاده قرار گیرد.
فایل : word
قابل ویرایش و آماده چاپ
تعداد صفحه :96
تعریف:
روش اندیشه و زندگی که به صورت داوطلبانه و بر پایه آگاهی، بینش و تصمیم گیری مسؤلانه توسط افراد و زوجین در جهت ارتقای سلامت و بهزیستی خانوادهها اتخاذ میشود و از این رو در توسعه اجتماعی کشور سهم مؤثری دارد.
اهداف:
1)پرهیز از تولد کودک ناخواسته 2)داشتن کودک به تعداد دلخواه 3)تنظیم فواصل بین بارداریها 4)مراقبت زنان و زایمان در رابطه با سن پدر و مادر 5)تعیین تعداد کودکان برای خانواده
در نهایت هدف از برنامههای تنظیم خانواده فراهم نمودن زمینه مساعد برای تأمین سلامت جسمی و روحی کل خانواده میباشد و تنها مترادف با کنترل موالید نیست.
شاخص تنظیم خانواده: درصد پوشش تنظیم خانواده:
100 × کل زنان استفاده کننده از وسایل مطمئن پیشگیری
کل زنان 49-10 ساله همسردار
شاخص فوق ، با استفاده از زیج حیاتی قابل محاسبه است.
لازمه انجام خدمت تنظیم خانواده در واحدهای بهداشتی مشاوره با فرد مراجعه کننده است:
مشاوره فرایندی است که در آن به داوطلب کمک می شودتا در مورد استفاده یا عدم استفاده از وسایل پیشگیری از بارداری تصمیم بگیرد و روش پیشگیری از بارداری مناسب را انتخاب نماید.
6 مرحله مشاوره ، خلاصه شده در کلمهGATHER عبارتند از:
G(GREET) : احترام به مراجعه کننده با نزاکت و برخورد گرم.
A(ASK) : از داوطلب در مورد خودش سوال کنید (دلیل مراجعه، کمک به بیان خواسته ها و نظرهای خود و احساسات و باورهای وی، کمک جهت تفکر کامل درباره انتخابهای موجود، ایجاد این باور که مشاور، خواهان ارائه خدمت موثر میباشداگاهی از دانش و تجربیات مراجعه کننده،
T(TELL) : پاسخ به نیازها و نگرانیها با توجه به موقعیت مراجعه کننده.
H(HELP) : کمک به داوطلب برای اتخاذ بهترین تصمیم.
E(EXPLAIN) : توضیح هر آنچه که لازم یا شفاف کننده است.
R(RETURN) : برنامه ریزی جهت ویزیت مجدد.
انواع روشهای تنظیم خانواده:
الف)فاصلهگذاری:
1- هورمونی (قرص های ترکیبی، قرص شیردهی، آمپول DMPA )
2- وسایل داخل رحمی (IUD )
3- روشهای ایجاد مانع به طریق فیزیکی یا شیمیایی (کاندوم، مواد اسپرمکش)
پس از مشاوره و انتخاب روش پیشگیری توسط گیرنده های خدمت پرونده خانوار تشکیل و فرم فاصله گذاری بین تولد ها به شرح ذیل تکمیل میگردد:
فرم فاصله گذاری از دو قسمت تشکیل شده است، قسمت بالای فرم شامل: شماره خانوار یا پرونده و اطلاعات کلی در مورد خصوصیات خانوادگی و سوابق عادت ماهیانه ، شیردهی ، سقط ، مرده زایی و دیابت است. قسمت پایین فرم حاوی نتیجه معاینات (فشار خون، وزن بدن، واریس، پستانها ، معاینه قلب و ریه ، معاینه زنانگی و پاپ اسمیر) میباشد.
آزمایشات لازم است بر اساس آخرین دستورالعمل تنظیم خانواده و بسته به نوع روشی که مورد استفاده متقاضی است و در فواصل تعیین شده انجام شود.
ب) قطعی ( توبکتومی، وازکتومی )
خانم های 35 ساله و بالاتر
خانم های با سابقه فامیلی نزدیک ، بیماری قلبی یا فشار خون بالا
دیابتی ها ( هر ساله)
خانم های با سابقه دیابت حاملگی ( هر ساله)
خانم های چاق
2) قرص دوران شیردهی(لاینسترنول)
اندازه گیری وزن و قد و محاسبه BMI
پاپ اسمیر
چنانچه نکته خاصی در شرح حال بیمار موجود باشد ، معاینه لازم حسب مورد ضرورت خواهد گرفت.
3) آی.یو .دی:
در اولین مراجعه ، معاینه لگنی و بررسی موارد کنترااندکاسیونها انجام میگیرد.
کنترل های بعدی آن یک و 6 ماه بعد از کارگذاری آی.یو.دی شامل انجام اسمیر و معاینه لگنی میباشد.
4) آمپول ضد بارداری:
اندازه گیری وزن و قد و محاسبه BMI ، اندازه گیری فشار خون ، انجام پاپ اسمیر.
آزمایش لیپوپروفایل (یکبار)
اگر LDL پایه متقاضی خدمت از 200 میلی گرم در دسی لیتر بیشتر بوده و دو فاکتور خطر عروقی و یا اختلالات نادر لیپیدی وجود داشته باشد ، آغاز استفاده از روش توصیه نمی شود.
توجه: اگر انجام ازمایش و معاینه های فوق در اولین مراجعه ممکن نباشد، میتوان اولین نوبت آمپول را تزریق کرد. باید به خاطر داشت که انجام بررسیهای یادشده در فاصله زمانی سه ماه پس از تزریق اول ضرورت دارد.
5) توبکتومی:
قبل از ارجاع به توبکتومی، گرفتن سابقه بیماری ، تست گراویندکس، معاینه لگنی، اندازه گیری فشار خون ، انجام پاپ اسمیر صورت میگیرد. مراجعه بعدی در فاصله 14-7 روز بعد از عمل به منظور کشیدن بخیه ها و معاینه محل عمل انجام میگیرد.
50 ص
تعریف: به مجموع افرادی که به یک گونه تعلق دارند و در مکان مشخصی زندگی می کنند جمعیت گفته می شود.
در تعریفی دیگر جمعیت تجمعی از افراد انسانی است که در منطقه ای معین (روستا،شهر،شهرستان، استان یا کشور )
به طور مستمر و معمولاً به شکل مجموعه ای از خانوارها زندگی می کنند و
پایگاه سیاسی و شرایط ملی و قومی واحدی دارند
جمعیت محدود (فرعی): انواعی از جمعیت را که نسبت به جمعیت کل
جامعه یا کشور کوچکتر و محدودترند.
جمعیت اصلی: جمعیت کل جامعه یا کشور را جمعیت اصلی می نامند.
تقسیم بندی جمعیت ها:
الف : تقسیم بندی بر اساس قلمرو زندگی جمعیت:
الف - 1 :جمعیت مقیم (قانونی): تمام کسانی را شامل است که تابعیت کشوری را دارند و یا اهل منطقه ای
هستند، صرف نظر از اینکه هنگام سرشماری در محل حضور داشته باشند یا نداشته باشند.
الف – 2 :جمعیت واقعی (حاضر یا سرشماری شده ) :صرفاً کسانی را شامل است که در هنگام سرشماری در
محل حضور داشته باشند و مورد شمارش قرار بگیرند.
ب : تقسیم بندی بر اساس جابجایی های جمعیتی:
ب – 1 :جمعیت باز : جمعیتی که در افزایش یا کاهش آن، علاوه بر موالید و مرگ و میر، مهاجرت (درون کوچی
و برون کوچی) نیز تاثیر دارد.
ب – 2 :جمعیت بسته : جمعیتی که در افزایش یا کاهش آن، مهاجرت (درون کوچی و برون کوچی ) نقشی
ندارند و تغییرات آن فقط از اختلاف زاد و ولد و مرگ ومیر ناشی می شود.
ج : تقسیم بندی بر اساس حرکات جمعیت (مثلاً رشد جمعیت):
ج – 1 :جمعیت ثابت : جمعیت بسته ای است که برای مدت طولانی در معرض میزانهای ثابت تولد و مرگ قرار
گیرد و میزان افزایش سالیانه این جمعیت به سوی مقدار ثابتی میل کند.
ج – 2 :جمعیت متوقف: جمعیت ثابتی است که در آن میزان افزایش طبیعی صفر باشد.
جمعیت متعادل : جمعیتی است که در لحظه معینی از زمان دارای حجم ثابت و میزانهای موالید و مرگ و همچنین
میزانهای درون کوچی و برون کوچی برابر باشد این جمعیت را نباید با جمعیت ثابت اشتباه کرد چرا که در جمعیت
متعادل این وضعیت موقتاً چنین است.
تراکم جمعیت : تعداد افرادی که در زمان خاصی در واحد خاصی از سطح (مثلاً کیلومتر مربع) زندگی می کنند،
تراکم جمعیت انسانهای آن منطقه را تشکیل می دهند.
تعریف جمعیت شناسی : واژه دموگرافی (جمعیت شناسی ) در ترجمه تحت اللفظی آن از یونانی به معنای
است. برطبق لغت نامه چند زبانی جمعیت شناسی سازمان ملل متحد، جمعیت شناسی، مطالعه علمی « توصیف مردم »
درس جمعیت و تنظیم خانواده جزوه کامپیوتری ارسالی فقط از طریق ایمیل دکتر باقرزاده صفحه : 3
ب
جمعیت های انسانی است که در مرحله نخست به بررسی بعد ، ساخت ، رشد و تحول آنها می پردازد، موضوع
اساسی جمعیت شناسی در حالت عمده، مطالعه کمی عواملی از قبیل باروری، مرگ و میر و مهاجر ت است که
پیوسته بر جمعیت اثر می گذارند و اندازه و رشد آن را تعیین می کنند . این عوامل در اصطلاح بنام اجزای رشد ،
خوانده می شوند . این عوامل به همراه عوامل دیگری از قبیل ازدواج و طلاق، ساخت یا ترکیب جمعیت را تعیین
می کنند.
به طور کلی می توان گفت که جمعیت شناس ی علمی است که ه مطالعه ساختمان و تحول و حرکات جمعیت ها در
زمان و مکان می پردازد.
ترکیب جمعیت و وقایع حیاتی:
توزیع آماری افراد در یک جمعیت برحسب خصوصیاتی از قبیل سن، جنس، وضع تأهل، وضع فعالیت، میزان
می خوانند . تغییرات موجود در حجم و ترکیب جمعیت به « ترکیب جمعیت » تحصیلات و وضع اشتغال و غیره را
ایجاد می شود، بعضی از این وقایع از قبیل ولادت، مرگ و میر و مهاجر ت حجم « وقایع حیات ی » علت پیش آمدن
جمعیت را تغییر می دهند . وقایع دیگر از قبیل ازدواج و طلاق که سبب تغییر وضع تأهل افراد از حالتی به حالت دیگر
می شود صرفاً بر ترکیب جمعیت اثر می گذارند.
فهرست مطالب
بخش اول : جمعیت و خانواده
فصل اول : جمعیت
1. تعریف و انواع جمعیت .......................................................................................................................... 2
2. مفاهیم و شاخص های اولیه جمعیت شناسی ........................................................................................... 3
3. هرم های سنی جمعیتی ........................................................................................................................... 5
4. توزیع جغرافیائی جمعیت ....................................................................................................................... 5
5. وقایع دموگرافیک یا حرکات جمعیت ................................................................................................... 6
6. جمعیت شناسی تاریخی ......................................................................................................................... 7
7. مشکلات ناشی از رشد بی رویه جمعیت ................................................................................................ 9
8. تغییرات جمعیت در ایران و جهان ........................................................................................................ 10
فصل دوم : خانواده
1. مبانی و اهداف خانواده ........................................................................................................................ 12
2. تیپهای خانواده ..................................................................................................................................... 12
3. اهداف تشکیل خانواده ......................................................................................................................... 14
4. ملاکها و معیارهای گزینش همسر ......................................................................................................... 15
5. ازدواج دانشجویی ................................................................................................................................ 17
6. دیدگاه جوانان درباره ازدواج ............................................................................................................... 18
7. آفات ازدواج دیرهنگام ........................................................................................................................ 19
8. اینترنت و ازدواج ................................................................................................................................. 20
بخش دوم : تنظیم خانواده و بهداشت باروری
فصل اول : تنظیم خانواده
1. تعریف و قلمرو خدمات تنظیم خانواده ................................................................................................. 23
2. اهمیت خدمات تنظیم خانواده .............................................................................................................. 24
3. اهداف تنظیم خانواده ........................................................................................................................... 25
4. قانون تنظیم خانواده و جمعیت .............................................................................................................. 26
5. تاریخچه تنظیم خانواده در ایران ............................................................................................................ 28
6. سلامت و بهداشت باروری(کنفرانسهای آلماتا و قاهره) ......................................................................... 28
فصل دوم : فیزیولوژی تولید مثل در انسان
1. هورمونها و غدد مرتبط با تولید مثل ...................................................................................................... 30
2. آناتومی و فیزیولوژی دستگاه تناسلی مرد ............................................................................................. 30
3. آناتومی و فیزیولوژی دستگاه تناسلی زن .............................................................................................. 32
فصل سوم : برنامه کشوری برای تنظیم خانواده
1. پنج محور اصلی برنامه کشوری برای تنظیم خانواده .............................................................................. 33
2. انواع روش های پیشگیری از بارداری ........................................................................................... 34
3. قرص های خوراکی پیشگیری از بارداری ............................................................................................. 35
4. آمپول یا روش تزریقی پیشگیری از بارداری ......................................................................................... 38
5. نورپلانت(کپسولهای کاشتنی)پروژسترون ............................................................................................. 39
6. کاندوم ................................................................................................................................................ 39
7. روش اورژانس پیشگیری از بارداری .................................................................................................... 40
8. آی یو دی .......................................................................................................................................... 40
9. روشهای دائمی پیشگیری از بارداری ....................................................................................................