پایان نامه ارشد بررسی بازده سرمایه گذاری در تحقیقات کشاورزی کشور (مطالعه موردی گندم پیشتاز و شیراز)

 چکیده

اهداف مطالعه حاضر تعیین نسبت فایده به هزینه و نرخ بازده سرمایه گذاری تحقیقات ارقام محصولات کشاورزی بر روی دو رقم گندم به نام های پیشتاز و شیراز طی دوره مورد مطالعه (1390- 1380) می باشد که در سال 1381 در بخش تحقیقات غلات معرفی شدند.

در این مطالعه پس از برآورد هزینه و درآمدهای حاصل از اجرای برنامه با استفاده از روش اقتصاد مهندسی و نرخ تنزیل 22% بر اساس نرخ بهره سرمایه گذاری بلند مدت بانک ها به ارزش حال تبدیل و سپس نرخ بازده محاسبه گردیده است.

نتایج نشان می دهد که نسبت فایده به هزینه گندم رقم شیراز و پیشتاز طی سال های مورد مطالعه (1390-1380) به ترتیب 1 و 1.3 برآورد شده است بدین مفهوم که به ازای یک واحد سرمایه گذاری در تحقیقات گندم رقم شیراز و پیشتاز به ترتیب حدود 1 و 1.3 واحد منافع به بخش منتقل شده است همچنین نرخ بازده سرمایه گذاری در تحقیقات گندم رقم شیراز و پیشتاز به ترتیب 22% و 24.2% مشخص شده است و چون بیشتر از نرخ بهره می باشد لذا انجام فعالیت های مربوطه دارای توجیه اقتصادی می باشد.

کلید واژه: گندم، رقم، تحقیقات، نرخ بازده، نسبت فایده به هزینه

ضرورت انجام تحقیق

از آن جایی که عمر مفید هر رقم گندم به دلیل به وجود آمدن نژادها و بیوتیپ های جدید بیماری، بیش از چند سال نیست، لذا سرمایه گذاری در تحقیقات کشاورزی به منظور افزایش طول عمر ارقام مختلف گندم به ویژه دو رقم پیشتاز و شیراز که کاربرد بسیار قابل توجهی در تولید نان دارند می تواند بازدهی بخش کشاورزی را از این ناحیه افزایش دهد.

همچنین با توجه به نقش و اهمیت اجتناب ناپذیر تحقیقات اصلاح بذر در افزایش بهره وری عوامل تولید از طریق ایجاد و ترویج فناوری های جدید از یک طرف و محدودیت منابع مالی و انسانی متخصص از طرف دیگر، تعیین بازده سرمایه گذاری این تحقیقات برای متقاعد نمودن سیاست گذاران در تخصیص اعتبارات، امری ضروری است. بر این اساس، در این مطالعه به بررسی و اندازه گیری نرخ بازدهی تحقیقات کشاورزی در دو رقم گندم پیشتاز و شیراز پرداخته خواهد شد.

1-4 اهداف تحقیق

هدف اصلی در این تحقیق بررسی و اندازه گیری نرخ بازده تحقیقات کشاورزی در دو رقم گندم پیشتاز و شیراز و اتخاذ تصمیم در خصوص سودآوری و مقرون به صرفه بودن تولید آن برای سرمایه گذاران در این بخش می باشد. بر این اساس به طور کلی اهداف مورد نظر در این تحقیق عبارتند از:

بررسی منافع و هزینه های تحقیقات در ارقام مورد مطالعه گندم (پیشتاز و شیراز)برآورد نسبت فایده به هزینه سرمایه گذاری در تحقیقات ارقام مورد مطالعه گندم (پیشتاز و شیراز)برآورد نرخ بازده داخلی (سرمایه گذاری) تحقیقات ارقام مورد مطالعه گندم (پیشتاز و شیراز)

1-5 سوالات و فرضیه ها

1-5-1 سوالات تحقیق

با عنایت به اهداف ذکر شده این تحقیق به دنبال پاسخگویی به سوالات زیر می باشد:

آیا سرمایه گذاری در تحقیقات کشاورزی در مورد دو رقم گندم پیشتاز و شیراز با شرایطی که این دو رقم دارند از نظر اقتصادی دارای توجیه هستند؟در صورت اقتصادی بودن سرمایه گذاری، نرخ بازده داخلی این سرمایه گذاری ها چقدر است؟1-5-2 فرضیه های تحقیق

فرض های مورد نظر در این تحقیق عبارتند از:

نسبت فایده به هزینه تحقیقات کشاورزی در ارقام گندم پیشتاز و شیراز برابر با یک یا بالاتر از یک بوده و بنابراین دارای صرفه اقتصادی می باشد.نرخ بازده داخلی سرمایه گذاری در تحقیقات کشاورزی مورد مطالعه گندم پیشتاز و شیراز بالاتر از نرخ بهره بلند مدت بانک های دولتی بوده و بنابراین سرمایه گذاری از نظر اقتصادی دارای توجیه می باشد. تعداد صفحات 73 word

فهرست مطالب

فصل اول کلیات... 1

1-1 طرح موضوع. 2

1-2 بیان مسئله. 3

1-3 ضرورت انجام تحقیق.. 4

1-4 اهداف تحقیق.. 5

1-5 سوالات و فرضیه ها 5

1-5-1 سوالات تحقیق.. 5

1-5-2 فرضیه های تحقیق.. 6

1-6 جامعه و نمونه آماری.. 6

1-7 دوره زمانی تحقیق.. 6

فصل دوم مبانی نظری و مطالعات تجربی.. 7

2-1 مقدمه. 8

2-2 معرفی گندم و تاریخچه تحقیقات آن در ایران.. 10

2-2-1 معرفی گندم. 10

2-2-2 تاریخچه تحقیقات گندم در ایران.. 11

2-2-3 کیفیت گندم های بومی و قدیمی در ایران.. 13

2-2-4 قدیمی ترین ارقام اصلاح شده در ایران.. 14

2-2-5 ارقام گندم معرفی شده در طی دهه های 40، 50 و 60. 15

2-2-6 ارقام گندم معرفش شده دهه 70 و 80. 16

2-2-7 ارقام گندم معرفی شده طی سال های اخیر. 18

2-3 معرفی رقم گندم پیشتاز 18

2-3-1 مشخصات زراعی.. 18

2-3-2 کیفیت نانوایی.. 18

2-3-3 مقاومت به بیماری ها 19

2-3-4 مناطق مناسب کشت... 19

2-3-5 توصیه های زراعی.. 19

2-3-5-1 تاریخ کاشت... 19

2-3-5-2 میزان مصرف بذر 19

2-3-5-2 میزان کود موردنیاز 20

2-4 معرفی رقم گندم شیراز 20

2-4-1 مشخصات زراعی.. 21

2-4-2 کیفیت نانوایی.. 21

2-4-3 مقاومت به بیماری ها 21

2-4-4 مناطق مناسب کشت... 21

2-4-5 توصیه های زراعی.. 22

2-4-5-1 تاریخ کاشت... 22

2-4-5-2 میزان مصرف بذر 22

2-4-5-3 میزان کود موردنیاز 22

2-5 مطالعات تجربی.. 23

فصل سوم روش تحقیق.. 31

3-1 مقدمه. 32

3-2 مفهوم هزینه، درآمد، سود، نرخ بازده داخلی.. 32

3-2-1 هزینه 1. 32

3-2-2 منافع ناخالص.... 32

3-2-3 سود یا منافع خالص.... 32

3-2-4 نرخ بازده داخلی.. 33

3-3 روش تحقیق.. 33

3-3-1 روش تحقیق بر حسب هدف (شامل، تحقیقات بنیادی، کاربردی و توسعه ای) 34

3-3-1-2 تحقیق کاربردی.. 34

3-3-2 روش تحقیق بر حسب نوع داده ( نحوه جمع آوری اطلاعات) 35

3-3-2-1 تحقیق توصیفی ( غیر آزمایشی) 35

3-3-2-2 تحقیق آزمایشی.. 35

3-4 متغیرها و مدل تحقیق.. 35

3-5 نحوه گردآوری داده ها 39

3-6 جامعه آماری، روش نمونه گیری و حجم نمونه. 40

فصل چهارم تحلیل محتوا 41

4-1 مقدمه. 42

4-2 دستاوردهای تحقیقاتی شاخص موسسه. 42

4-2-1 دستاورد تحقیقاتی بخش غلات در سال 1381. 43

4-3 تحلیل درآمد ناخالص.... 43

4-4 تحلیل داده های سرمایه گذاری.. 46

4-6 تحلیل گردش نقدی سرمایه گذاری در تحقیقات ارقام پیشتاز و شیراز 49

4-7 تحلیل نرخ بازده داخلی و نسبت فایده به هزینه ارقام گندم پیشتاز و شیراز 54

فصل پنجم نتیجه گیری و پیشنهادها 59

5-1 مقدمه. 60

5-2 بررسی و اثبات فرضیه ها 60

5-3 نتیجه گیری و پیشنهادها 61

5-3-1 نتیجه گیری.. 61

5-3-2 پیشنهادها 61

فهرست منابع.. 63