بررسی علل و زمینه های گرایش به تشیع در دوران آغازین صفوی
پس از سقوط دولت ساسانی و تغییر دین مردم ایران از زرتشتی به اسلام، نگرش‌های مختلفی از سوی مردم کشور مغلوب نسبت به مذاهب و گرایش‌های مختلف موجود در این دین پدیدار گردید. در مجموع مذهب تشیع با توجه به دید بازتر نسبت به جامعه ، قبول نمودن بسیاری از آداب و سنن باستانی جامعه ایرانی و شباهت داشتن بسیاری از عقاید موجود در این مذهب با دین زرتشت از اقبال بیشتری برخوردار شده و بدین ترتیب به مرور قسمت بزرگی از جامعه ایرانی را در بر گرفت.
در اوایل قرن دهم هجری قمری خاندان صفوی با تکیه بر این مذهب اقدام به تشکیل اولین دولت ملی در ایران نموده و به تقابل با دو حکومت سنی مذهب در دو سوی خود ( عثمانی و ازبک ) پرداختند. صفویان از آنجا که خود را فرستاده از طرف خداوند می دانستند برای رسیدن به مقصود خود تلاش کردند. گروهی از علما نیز که با به وجود آمدن این دولت بارقه امیدی برای رسیدن به مقصود و تثبیت موقعیت شیعه در ایران مشروعیتی که حکومت تنها به برکت آن می توانست پا برجا باشد ، به یاری این حکومت پرداختند ، صفویان نیز تنها بر اساس برداشت خود از دین و مذهب عمل نمودند. آنان با بهره گرفتن از تجربیات فراوانی که توسط نهضت‌های شیعی قبل فراهم گردیده بود توانستند به راحتی به اهداف خود دست یابند.
این دولت در راستای مقابله با دشمنان داخلی و خارجی خود و ایجاد انسجام در میان ایرانیان از تشیع به عنوان یکی از عوامل تقویت کننده ملیت ایرانی بهره برد ، تشیعی که به اعتقاد بسیاری مختص حکومت صفوی بود که با آمیزه های واقعی شیعیان نیز در تضاد بوده است. این عمل در مناطقی از کشور شکاف‌های نسبتا خطرناکی ناشی از ترکیب مذهب و قومیت در جامعه‌ای که با هم در تضاد شدید بودند در پی داشت.
کلید واژه :تشیع ، تسنن ، ملت ، ایران ، مشروعیت ، حکومت ، صفویان ، شاه اسماعیل اول ، شاه طهماسب اول هویت ملی، علما
تحقیق در مورد صفویان
ینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه16
فهرست مطالب
صفویان
ارزش تاریخی دوره صفوی دولت صفوی بنیادگذار دولتی واحد با مذهبی واحد ساختار حکومتی دولت صفوی
ساختار قضاییساختار اجراییساختار نظامی و لشکریشیخ صفی‌الدین اردبیلی، نیای بزرگ صفویان هشتمین نسل از تبار فیروزشاه زرین‌کلاه بود. فیروزشاه از بومیان ایرانی و کردتبار بود که در منطقه مغان نشیمن گرفته بود. زبان مادری شیخ صفی‌الدین تاتی بود و اشعار تاتی او امروزه در دست است. تاتی یکی از زبان‌های ایرانی و زبان بومی آذربایجان بوده‌است.
دودمان پادشاهی صفویه به وسیله شاه اسماعیل اول با اتکا بر پیروان طریقت تصوف علوی تأسیس شد. این پیروان که عمدتاً از ایلهای ترک آناتولی بودند ,و بعداً به قزلباش‌ها ملقب شدند بر سر اعتقادات خود سالها به طرفداری از آق‌قویونلو‌ها و قراقویونلو‌ها درگیر جنگهای پیاپی با دولت عثمانی بودند. اسماعیل جوان نوه شیخ جنید، پسر شیخ صفی الدین و نوه اوزون‌حسن آق قویونلو تحت آموزش بزرگان قزلباش (موسوم به اهل اختصاص) پرورش یافت و رهبر دینی آنان بشمار می‌آمد.
ایجاد و قدرت گرفتن سلسله صفوی نتیجه حدود 200 سال تبلیغات فرهنگی صوفیان صفوی بود. اگر به این نکته دقت کنیم که شاه اسماعیل در زمان تاجگذاری ذر تبریز تنها 14 سال داشت ارزش این سابقه فرهنگی بیشتر مشخص می گردد.پس از فرو پاشی خلافت عباسی در بغداد محور اصلی ارایه یک مذهب و گرایش رسمی از اسلام از میان رفت.به این ترتیب از بین رفتن دستگاه خلافت رسمی درکنار عواملی چون نابسامانی ناشی از حمله مغولان و میل به درونگرایی مردم و تساهل مذهبی مغولان موجب رونق فراوان فرقه های مختلف از جمله شاخه های مختلف تصوف شد. پیروان شیخ صفی الدین نیز در واقع مبلغ فرقه خاصی از تصوف مبتنی بر مذهب شیعه دوازده امامی بودند(هر چند در مورد اینکه شخص شیخ صفی الدین شیعه بوده است تردیدهایی وجود دارد).اعتقاد قزلباشان به این فرقه از تصوف تا پیش از سلطنت شاه عباس اول مهمترین عامل قدرت صفویه بود.قزلباشان تا پیش از جنگ چالدران در واقع نوعی الوهیت برای شاه اسماعیل قایل بودند که با شکست در جنگ این اعتقاد آنها رو به سستی نهاد.
ارزش تاریخی دوره صفوی دولت صفوی بنیادگذار دولتی واحد با مذهبی واحد ساختار حکومتی دولت صفوی
ساختار قضاییساختار اجراییساختار نظامی و لشکری