پایان نامه ارزیابی ژئوشیمیایی مخازن گازی حوضه رسوبی کپه داغ

تعداد صفحات : 317

فرمت فایل: word(قابل ویرایش) 

  فهرست مطالب:

عنوان                                  صفحه

فصل اول: مقدمه ........................... 1

فصل دوم: زمین شناسی منطقه کپه داغ ........ 2

2-1-مقدمه ................................ 2

2-2-محل و موقعیت ......................... 2

2-3- ریخت شناسی منطقه .................... 3

2-4- چینه شناسی منطقه .................... 4

2-4-1- پرکامبرین ......................... 4

2-4-1-1- شیستهای گرگان ................... 4

2-4-2- کامبرین- اردویسین ................. 5

2-4-2-1- سازندلالون ....................... 5

2-4-2-2- سازند میلا ....................... 5

2-4-2-3- سازند قلی ....................... 5

2-4-3- سیلورین ........................... 5

2-4-3-1- سازند نیور ...................... 5

2-4-4- دونین ............................. 5

2-4-4-1- سازند پادها ..................... 5

2-4-4-2- سازند خوش ییلاق .................. 6

2-4-5- کربنیفر ........................... 6

2-4-5-1- سازند مبارک ..................... 6

2-4-6- پرمین ............................. 6

2-4-6-1- سازند دورود ..................... 6

2-4-6-2 سازند روته ....................... 6

2-4-6-3- سازند نسن ....................... 6

2-4-7- تریاس ............................. 6

2-4-7-1- سازند الیکا ..................... 6

2-4-7-2- سازند قره قیطان ................. 7

2-4-7-3- گروه آق دربند ................... 7

2-4-7-3-1- سازند سفید کوه ................ 7

2-4-7-3-2- سازند نظر کرده ................ 7

2-4-7-3-3- سازند سینا .................... 7

2-4-7-3-4- سازند شیلی میانکوهی ........... 7

2-4-8- ژوارسیک ........................... 8

2-4-8-1- سازند شمشک ...................... 8

2-4-8-2- سازند کشف رود ................... 9

2-4-8-3- سازند بادامو .................... 12

2-4-8-4- سازند باش کلاته .................. 12

2-4-8-5- سازند خانه زو ................... 12

2-4-8-6- سازند چمن بید ................... 12

2-4-8-7- سازند مزدوران ................... 14

2-4-8-7-1- محل برش الگو................... 14

2-4-8-7-2- گسترش منطقه ای ................ 17

2-4-9- کرتاسه ............................ 17

2-4-9-1- سازند شوریجه .................... 17

2-4-9-1-1 محل برش الگو ................... 17

2-4-9-1-2- گسترش منطقه ای ................ 22

2-4-9-2 سازند زرد ........................ 23

2-4-9-3- سازند تیرگان .................... 23

2-4-9-4- سازند سرچشمه .................... 23

2-4-9-5- سازند سنگانه .................... 23

2-4-9-6- سازند آیتامیر ................... 24

2-4-9-7 سازند آب دراز .................... 24

2-4-9-8- سازند آب تلخ .................... 24

2-4-9-9- سازند نیزار ..................... 24

2-4-9-10- سازند کلات ...................... 25

2-4-10- ترشیر ............................ 25

2-4-10-1- سازند پسته لیق ................. 25

2-4-10-2- سازند چهل کمان ................. 26

2-4-10-3 سازند خانگیران .................. 26

2-4-11- نهشته های نئوژن .................. 26

2-4-12- پلیوسن ........................... 26

2-4-12-1- کنگلومرای پلیوسن .............. 26

2-4-12-2- سازند آقچه گیل ................. 26

2-5- زمین شناسی ساختمانی منطقه ........... 27

2-6-پتانسیل هیدروکربنی منطقه ............. 28

2-6-1- معرفی مخازن گازی کپه داغ .......... 28

2-6-1-1- میدان گازی خانگیران ............. 28

2-6-1-2- لایه بندی مخزن مزدوران ........... 29

2-6-1-3- فشار و دمای اولیه مخزن .......... 30

2-6-2-میدان گازی گنبدلی .................. 30

2-6-2-1- لایه بندی مخزن شوریجه ............ 30

2-6-2-2- فشار و دمای اولیه مخزن .......... 30

فصل سوم: روشهای مطالعه ................... 31

3-1- مقدمه ............................... 31

3-2- دستگاه راک اول ...................... 31

3-2-1- ویژگی های پارامترهای راک – اول .... 33

3-2-2- کل کربن آلی(TOC) ................. 34

3-2-3- اندیس اکسیژن (OI)................... 35

3-2-4- اندیس تولید (PI).................... 35

3-2-5-اندیس هیدروکربن زایی((GI............. 35

3-2-6-اندیس مهاجرت(MI) ................... 35

3-2-7-اندیس نوع هیدروکربن (Hydrocarbon Ttype Index) 35

3-2-8- اندیس هیدروژن (HI) ................. 35

3-2-9-نمودار نسبتهای HI/Tmax HI/OI وS1/TOC و S2/TOC   36

3-2-10-تفسیر داده های راک اول ............ 38

3-3- گاز کروماتو گرافی / طیف سنج جرمی .... 38

3-3-1-گاز کروماتوگرافی درGCMS .......... 39

3-3-1-1-آنالیز گرافهای گاز کروماتوگرافی .. 41

3-3-2-طیف سنج جرمی در GCMS............... 42

3-4-بایومارکرها ( نشانه های زیستی) ....... 44

3-4-1- مقدمه ............................. 44

3-4-1-1- بیومارکرها یا نشانه های زیستی ... 45

3-4-1-2- انواع بیومارکرها ................ 47

3-4-2-پارامتر های بیومارکری برای تطابق، منشا و محیط رسوبی ............................................. 49

3-4-2-1ترپانها (Terpanes) .................. 54

3-4-2-2-اندیس هموهوپان ................... 57

3-4-2-3-نسبت پریستان به فیتان ............ 59

3-4-2-4-نسبت (Isopenoid/n-Paraffin) ........... 60

3-4-2-5-ایزوپرونوئید های غیر حلقوی>C20.... 61

3-4-2-6-باتریوکوکان ...................... 61

3-4-2-7-اندیس اولیانان(Oleanane)........... 61

3-4-2-8-بیس نورهوپانها و تریس نور هوپانها 62

3-4-2-9-اندیس گاماسران ................... 62

3-4-2-10- نسبت(C30/C29Ts) .................. 63

3-4-2-11- -β کاروتن و کاروتنویید......... 63

3-4-2-12- Bicyclic Sequiterpanes..................................... 63

3-4-2-13-کادینانها........................ 63

3-4-2-14- دی ترپانهای دو و سه حلقه ای .... 64

3-4-2-15- فیچتلیت(Fichtelite) ............... 65

3-4-2-16- دی ترپانهای چهار حلقه ای(Tetracyclic Diterpane) 65

3-4-2-17-ترپان سه حلقه ای ..................................... 65

3-4-2-18-ترپانهای چهار حلقه ای ........... 66

3-4-2-19-هگزا هیدرو بنزو هوپانها ......... 66

3-4-2-20-لوپانها(Lupanes) ................. 66

3-4-2-21-متیل هوپان(Methyl Hopanes) ........ 66

3-4-3- استیرانها(Steranes) ................. 67

3-4-3-1-نسبت Rgular Steranes/17α(H)-Hopanes .... 67

3-4-3-2- C26استیران....................... 68

3-4-3-3- استیرانهای (C27-C28-C29) ......... 68

3-4-3-4- اندیس C30-استیران ............... 70

3-4-3-5- دیااستیرانهای(C27-C28-C29) ....... 72

3-4-3-6-نسبت Diasteranes/Regular Steranes ...... 72

3-4-3-7-   3-آلکیل استیران................ 73

3-4-3-8-  4-متیل استیران................. 73

3-4-4- استیروئید های آروماتیکی و هوپانوئید ها    74

3-4-4-1- C27-C28-C29- منو آروماتیک استیروئیدها.. 74

3-4-4-2-(Dia/Dia+Regular)C-Ring Monoaromatic Steroids .. 76

3-4-4-3- C­26-C27-C28تری آروماتیک استیروئید. 76

3-4-4-4- بنزوهوپانها (Benzohopanes) ......... 76

3-4-4-5-پریلن( (Perylene .................... 76

3-4-4-6- m/z 239(Fingerprint) و(Fingerprint) m/z 276     77

3-4-4-7- Degraded Aromatic Deterpane.......................... 77

3-4-4-8-خصوصیات ژئوشیمی نفتها برای تطابق با سنگ منشا 77

3-4-5-بلوغ(Maturation) ..................... 79

3-4-5-1- بیومارکرها بعنوان پارامتری برای بلوغ    79

3-4-5-2-ترپانها .......................... 81

3-4-5-2-1-ایزومریزاسیون هموهوپان 22S/(22S+22R)     81

3-4-5-2-2-نسبت  Βα-Moretane/αβ-Hopanes and ββ-Hopane   82

3-4-5-2-3- نسبت Tricyclic/17α(H)-Hopane........ 83

3-4-5-2-4- نسبت Ts/(Ts+Tm)................. 83

3-4-5-2-5- نسبت C29Ts/(C2917α(H)-Hopane+C29Ts). 84

3-4-5-2-6- نسبت Ts/C3017α(H)Hopane......... 84

3-4-5-2-7- اندیس Oleanane یا 18α/(18α+18β)-Oleanane   84

3-4-5-2-8- نسبت (BNH+TNH)/Hopanes ........ 85

3-4-5-3- استیرانها (Steranes) .............. 86

3-4-5-3-1- نسبت 20S/(20S+20R) .............. 86

3-4-5-3-2-نسبت Ββ/(ββ+αα) .................. 86

3-4-5-3-3- اندیس بلوغ بیومارکرها (BMAI) ... 87

3-4-5-3-4- نسبت Diasterane/Regular Sterane ...... 89

3-4-5-3-5- نسبت 20S/(20S+20R) 13β(H),17α(H)-dia steranes89

3-4-5-4-استیروئید های آروماتیکی Aromatic steroids    89

3-4-5-4-1- نسبت TA/(MA+TA) .............. 89

3-4-5-4-2- نسبتMA(I)/MA(I+II) .............. 90

3-4-5-4-3- نسبتTA(I)/TA(I+II) ............... 91

3-4-5-4-4- نسبتC26-Triaromatic 20S/(20S+20R) .. 91

3-4-5-4-5- منوآروماتیک هوپانوئید (Monoaromatic Hopanoids )   92

3-4-5-4-6- پارامتر MAH .................. 92

3-4-6- تخریب میکروبی (Biodegradation) ....... 93

3-4-6-1- پارامتر های بیومارکری تخریب میکروبی     93

3-4-6-1-1- ایزوپرنوئیدها(Isopernoids) ...... 95

3-4-6-1-2- استیران و دیااستیران(Steranes and Diasteranes) 95

3-4-6-1-3- هوپانها(Hopanes) ............... 95

3-4-6-1-4-   25-نورهوپانها (25-Norhopanes). 96

3-4-6-1-5-C28-C34 30-nor-17α(H)-Hopane ......... 96

3-4-6-1-6- ترپانهای سه حلقه ای............ 97

3-4-6-1-7- دیگر ترپانها................... 97

3-4-6-2- اثرات تخریب میکروبی در تعیین بلوغ و تطابق   97

3-4-7-تعیین سن بوسیله بایومارکرها ........ 97

3-5- ایزوتوپهای پایدار ................... 99

3-5-1- مقدمه ............................. 99

3-5-2- ایزوتوپهای پایدار ................. 99

3-5-2-1- اکسیژن .......................... 100

3-5-2-2- کربن ............................ 102

3-5-2-2-1- ارتباط بین سن زمین شناسی و

نسبت ایزوتوپ کربن نفت و کروژن ............ 106

3-5-2-2-2-کاربرد ایزوتوپ کربن در تعیین

نوع محیط رسوبی، نوع کروژن، نوع نفت و مسیر مهاجرت     108

3-5-2-2-2-1- نمودار سوفر(Sofer) ........... 108

3-5-3- گوگرد ............................. 109

3-5-4– کاربرد ایزوتوپهای پایدار در مخازن گاز و کاندنسیت   111

فصل چهارم: نحوه نمونه برداری ............. 114

4-1-مقدمه ................................ 114

4-2-نمونه گیری از میادین گازی ............ 114

4-2-1- روش نمونه گیری گاز و سیالات مخزن ... 115

4-2-2- آنالیز نمونه های مخازن خانگیران وگنبدلی   117

4-3-داده های شرکت نفت .................... 117

4-3-1-مقاطع و نمونه ها ................... 119

فصل پنجم: بحث و تفسیر .................... 120

5-1- مقدمه ............................... 120

5-2- تعبیر و تفسیر داده های راک اول ...... 120

5-2-1-چاه امیرآباد-1 ..................... 120

5-2-2-چاه خانگیران-30 .................... 125

5-2-2-1-سازند چمن بید .................... 127

5-2-2-2-سازند کشف رود .................... 129

5-3-تعبیر و تفسیر داده های راک اول مقاطع سطحی    132

5-3-1مقطع بغبغو ......................... 132

5-3-2-مقطع خور ........................... 137

5-3-3-مقطع فریزی ......................... 141

5-3-3-1-سازند شمشک ....................... 143

5-3-3-2-سازند باش کلاته ................... 145

5-3-4-مقطع خانه زو .......................147

5-3-4-1-سازند چمن بید .................... 150

5-3-4-2-سازند شمشک ....................... 152

5-3-5-مقطع اردک-آب قد .................... 155

5-3-6-مقطع شورک .......................... 159

5-3-7-نتیجه گیری کلی آنالیز داده های راک-اول     163

5-4-تعبیر و تفسیر داده های گاز کروماتو گرافی     164

5-4-1-مقطع بغبغو سازند کشف رود(G-19) ..... 166

5-4-2-مقطع خور سازند چمن بید(G-11) ....... 167

5-4-3-مقطع اردک آب-قد سازند چمن بید(ABG-15) 167

5-4-4-مقطع شورک- سازند کشف رود(G-10) ..... 168

5-4-5-مقطع بغبغو سازند کشف رود(G-45) ..... 169

5-4-6-نتیجه گیری نهایی آنالیز داده های GC 169

5-5-تعبیر و تفسیر داده های بیومارکر مقاطع سطحی   169

5-5-1-سازند چمن بید ...................... 173

5-5-2- سازند کشف رود ..................... 174

5-5-3- نتیجه گیری نهایی آنالیز بیومارکرهای مقاطع سطحی     182

5-5-4- تعبیر وتفسیر داده های بیو مارکری

و ایزوتوپی میعانات سنگ مخزن مخازن مزدوران و شوریجه   182

5-5-4-1- تشخیص محیط رسوبی سنگ منشاء ...... 182

5-5-4-1-1- نسبت C29/C27 استیران در مقابل نسبت Pr/Ph   183

5-5-4-2- تعیین محدوده سنی سنگ منشاء ...... 184

5-5-4-2-1- نسبت C28/C29 استیران .......... 184

5-5-4-2-2-ایزوتوپ کربن ................... 185

5-5-5- تشخیص لیتولوژی سنگ منشاء .......... 186

5-5-5-1- نسبت DBT/ PHEN در مقابل Pr/Ph .... 186

5-5-5-2-اندیس نورهوپان ................... 187

5-5-5-3- نسبت C22/C21 تری سیکلیک ترپان

در مقابل نسبت C24/C23 تری سیکلیک ترپان ... 188

5-5-5-4- نسبتهای  C24تترا سیکلیک ترپان ... 189

5-5-5-5- ایزوتوپ کربن در مقابل نسبت پریستان به فیتان 190

5-5-5-6- مقایسه نسبتهای بیومارکری ........ 190

5-5-5-7- نتیجه گیری لیتولوژی سنگ منشاء .. 191

5-5-6-تشیخص بلوغ سنگ منشاء ............... 191

5-5-6-1-نمودار C24Tet/C23Tri در مقابل C23Tri/C30Hopane   191

5-5-6-2- نمودار نسبت C30DiaHopan/C30Hopane 192

5-5-6-3- نمودار نسبت Pr/nC17 به Ph/nC18 مخازن     193

5-5-6-4- نتیجه گیری بلوغ سنگ منشاء ....... 194

5-5-7- داده های ایزوتوپی کربن دو مخزن مورد مطالعه    194

5-5-8- تشخیص سنگ منشاء های مخازن مزدوران و شوریجه    194

5-6- تشخیص منشاء تولید سولفید هیدروژن در مخازن گازی کپه داغ ............................................. 196

5-6-1- بررسی ترکیب شیمیایی مخازن ......... 196

5-6-2- فشار و دمای مخازن ................. 198

5-6-3- پتروگرافی سازندهای مخزنی منطقه کپه داغ    198

5-6-4- بررسی آلکانهای نرمال و بیومارکری و آب سازند مخازن 200

5-6-4-1- فراوانی آلکانهای نرمال مخازن .... 200

5-6-4-2- بیومارکر آدامانتان .............. 200

5-6-4-3- مطالعه ترکیبات هیدروکربوری گوگرد دار در مخازن   202

5-6-4-4- مطالعه آب سازندی مخازن .......... 204

5-6-4-5- بررسی بلوغ میعانات گازی مخازن .. 207

5-6-4-6- مقایسه ترکیبات گازی مخازن با هیدروکربورهای سنگ منشاء ............................................. 209

5-6-4-7- ایزوتوپ کربن و گوگرد آلی مخازن .. 209

5-7- نتیجه گیری کلی در مورد منشاء سولفید هیدروژن     212

فصل ششم: نتیجه گیری نهایی ............ 213

پیشنهادات............................. 214

پیوستها............................... 215

منابع و مآخذ ......................... 216

چکیده:

بررسیهای ژئوشیمیایی(راک اول- بیومارکر- ایزوتوپ کربن) برروی سنگ منشا احتمالی کپه داغ شرقی نشان می‌دهد که سازند های کشف رود و چمن بید، با توجه به نوع و بلوغ ماده آلی می‌توانند از سنگهای مادر منطقه محسوب شوند. سازند کشف رود با کروژنی از نوع دلتایی- دریایی در مرحله تولید گاز خشک قرار دارد، در حالیکه سازند چمن بید با کروژنی با منشا دریایی-کربناته در انتهای نفت زایی و در ابتدای تولید گاز تر می‌باشد. آنالیز های بیو مارکر و ایزوتوپ نشان می‌دهد که تغذیه مخزن مزدوران توسط سازند کشف رود بوده و منشا هیدروکربنها در مخزن شوریجه در نتیجه زایش مواد آلی از سازند چمن بید می‌باشد.

مطالعات ایزوتوپی و بیومارکری نشان می‌دهد که بخش مهم سولفید هیدروژن در مخزن مزدوران بر اثر احیای ترموشیمیایی سولفات (واکنش بین متان وانیدریت موجود در سازند کربناته مزدوران) بوجود آمده است. این سولفید هیدروژن با عث ترش شدگی در مخزن مزدوران شده است. مخزن شوریجه دارای لیتولوژی ماسه سنگی به همراه ترکیبات آهن دار فراوان و دارای درصد کمتری انیدریت در میان لایه های خود نسبت به سازند مزدوران است.پس سولفید هیدروژن کمتری تولید شده و آن نیز با آهن موجود در مخزن واکنش داده و بصورت پیریت رسوب کرده است. یعنی سنگ مخزن مانند یک فیلتر سبب حذف سولفید هیدروژن از مخزن گردیده است.

مقاله بررسی های جدید زمین شناسی ژئوکرونولوژی و ژئوشیمیایی افیولت های خوی و سازندهای مربوط به آن در شمال غرب ایران

در ایران و نواحی اطراف آن در ترکیه، عمان و بلوچستان بسیار پیچیده بوده و نتیجه گیری در این زمینه کار مشکلی است. بالاخص مطالعاتی که توسط sengor و همکاران (سنگور و ییلماز 1981) انجام شده است با نتایج حاصل از مطالعات که به صورت محلی انجام شده است قابل تطابق نمی باشد. به منظور کمک در جهت حل این پیچیدگیها در این مبحث نتایج کارهای صحرایی آزمایشگاهی مختلفی را که در منطقه خوی انجام شده است ارائه خواهیم نمود. (شکلهای 1 الی 3)
افیولیت های خوی در منطقه ای واقع در شمال غرب شهر خوی و به عبارتی در بخش شمال غربی استان آذربایجان ایران قرار گرفته و تا مرز ترکیه نیز کشیده شده است. (شکل 1).
هنوز اطلاعات دقیقی از زمین شناسی منطقه در دست نمی باشد کامیننی و مورتیمر (1975) (kamineni and Mortimer (1975)) یک توصیف کلی را در ارتباط با زمین شناسی منطقه خوی ارائه نموده اند که عمدتا شامل سنگهای دگرگونی و حضور شیست های درجه بالای دارای گلوکوفان می باشد. اطلاعات کاملتری توسط نقشه های سازمان زمین شناسی ایران (GIS) از شیست های خوی با مقیاس 000/250/1 (قرشی و ارشدی 1978)، خوی با مقیاس 000/100/1 (رادفر و همکاران 1993) و دیزج با مقیاس 000/100/1 (امینی و همکاران 1993) ارائه شده است. مولفین این نقشه ها (از جمله مرتضی خلعتبری یکی از مولفین این مقاله) متوجه کمپلکس افیولیتی خوی شده و براساس اطلاعات میکروپالئونتولوژی (حضور گلوبوترونکانا در لایه های آهک که به همراه گدازه های بالشی افیولیتها هستند) سن این افیولیتها را به کرتاسه فوقانی نسبت دادند.
اخیرا نیز حسنی پاک و قاضی (Ghazi) اولین گزارش پترولوژی و ژئوشیمی افیولیتهای خوی را ارائه نمودند. مولفین این مقاله مشخص نمودند که در سکانس ولکانیک افیولیتی، واحدهای بازالت بالشی تحتانی الگوهایی از REE را نشان می دهد که حد واسط پروفیلهای N-MORB, E-MORB است و واحدهای بازالت توده ای فوقانی نیز الگوهای REE نوع E-MORB را نشان می دهند. الگوهای REE گابروها و دیوریتها نشان می دهد که سری سنگ پوسته ای (crustal rock suit) حاصل از تبلور بخشی یک مذاب بازالت معمولی است و با 20-25% ذوب بخشی یک منشا لرزولیتی ساده ایجاد شده است. این مولفین در نتیجه گیری خود چنین عنوان کردند که افیولیت خوی معادل افیولیت های موجود در نواحی مرکزی ایران است (بعنوان مثال می توان به نائین، شهر بابک، سبزوار، چهل کوره Tchehel kureh و بند زیارت اشاره کرد) و در نتیجه بسته شدن شاخه باریکی از دریای مزوزوئیک در شمال غرب ایران بوجود آمده است که در گذشته خرده قاره ایران مرکزی را احاطه نموده است. در نهایت می توان چنین عنوان کرد که توصیف زمین شناسی منطقه خوی توسط مولفین فوق بسیار شماتیک بوده و معمولا هم نادرست است همچنین موقعیت نمونه های آنالیز شده مشخص نمی باشد.

این مقاله به صورت  ورد (docx ) می باشد و تعداد صفحات آن 36صفحه  آماده پرینت می باشد

چیزی که این مقالات را متمایز کرده است آماده پرینت بودن مقالات می باشد تا خریدار از خرید خود راضی باشد

مقالات را با ورژن  office2010  به بالا بازکنید