سر گذشت استبداد

55 ص

سرگذشت اتحاد استبداد، سلطنت و مذهب در برابر قیام و اصلاحات در ایران، جان مایه تاریخ ایران است. هر دودمانی که سقوط کرده، تا آخرین لحظه دمار از روزگار مردم ایران برآورده و در این جدال، که به بزرگترین قیام های مردمی انجامیده مذهب گاه به همت اندیشه ها و جرقه‌های نو در درون آن، در کنار مردم بوده و بیش از آن، علیه مردم و در کنار دربار سلطنتی. از میان مردم، رهبرانی برخاسته‌اند که رسم و آئینی اصلاحی را در قالب مذهب به میدان آورده و در دل مردم جا باز کرده اند، اما در نهایت این نواندیشان دینی نیز یا جذب قدرت شده‌اند و یا آن ها نیز با مردم یک سرانجام یافته و سرکوب شده اند. این سرگذشت، یعنی جدال "نو" با "کهنه" هم در مذهب و هم در بطن جامعه ایران عبرت آموز است و عجیب آن که تاریخ قضا و قضاوت در ایران نیز پیش از پیدایش حضرت محمد(ص) و اسلام تا کنون- از هخامنشیان تا جمهوری اسلامی- همین بوده است: دستگاهی در کنار قدرت مستبد!

قیام کاوه آهنگر علیه ضحاک ستمگر گرچه افسانه‌ای تاریخی است ولی این حقیقت را که مردم ایران زمین در برابر جور و ستم زیر درفشی که نمودار رنج و محرومیت تودهً زحمتکش است گرد می‌‌آیند و به مبارزه می‌‌پردازند، مجسم می‌‌کند. تاریخ نویسان ایرانی و بیگانه با تحریف و تغلیط، بیشتر جنبش ها و قیام ها را زیر پرده جانبداری سیاسی و مذهبی خود پنهان کرده، به آن ها زمانی رنگ الحاد و زندقه و گاهی خیانت و فتنه گری زده اند. این قیام ها و جنبش ها را که به پیش از اسلام، بعد از آن تا آغاز قرن بیستم و سرانجام قرن معاصر باز می‌‌گردد را، باید از زیر خاکستر قرون و اعصاربیرون کشید و زنگ زمان و پلیدی های تاریخ سازان را از آن ها زدود.

فهرست مندرجات                                                       مقدمه        

۲ جنبش مانوی 276- 216 م ۳ مزدک ۴ خیزش ایرانیان علیه چیرگی اعراب و اسلام خلافتی ۴.۱ ابو لوء لوء ۴.۲ ایرانیان و مختار 692- 683 م ۴.۳ ایرانیان و ابن اشعت 84- 81 ه.ق ۴.۴ ایرانیان و خوارج ۴.۵ جنبش در خراسان و ماوراء النهر ۴.۶ قیام به آفرید ۴.۷ قیام ابومسلم 9 ژوئن 847- 755م ۴.۸ اسحاق ترک ۴.۹ راوندیان ۴.۱۰ استاذسیس 768- 766 م ۴.۱۱ سپید جامگان – المقنع ۴.۱۲ یوسف الپرم ۴.۱۳ بابک خرم دین ۴.۱۴ مازیار ۴.۱۵ قیام زنگیان ۵ 1400 سال مبارزه اسلام ایرانی - اسلام عربی ۵.۱ طاهریان ۵.۲ صفاریان ۵.۳ سامانیان ۵.۴ اسپهبدان ۵.۵ ملوک رستمدار و علویان ۵.۶ ملوک باوند باجبال ۵.۷ آل زیارو آل بویه (دیلمیان) ۵.۸ جنبش قرمطیان ۵.۹ اسماعیلیان ایران ـ حسن صباح ۵.۱۰ سلطان جلال الدین ۵.۱۱ جنبش درویشان ـ سربداران ۵.۱۲ حروفیه ۵.۱۳ مرعشیه ۵.۱۴ صفویه ۵.۱۵ نقطویه ۵.۱۶ جنبش بابیه ۶ جنبش های اجتماعی در تاریخ ایران ۶.۱ انقلاب مشروطیت ۶.۲ ایران در جنگ جهانی اول ۶.۳ قیام جنگل و انقلاب گیلان ۶.۴ جنبش انقلابی از مجلس دوم تا انقلاب اکتبر ۶.۵ قیام خیابانی ۷ نظامی های ایران در جنبش های اجتماعی ۷.۱ قیام خداوردی ۷.۲ قیام کلنل ۷.۳ قیام لهاک خان باوند ۷.۴ قیام لاهوتی ۷.۵ قیام پادگان سلماس ۷.۶ پنجاه و سه نفر ۸ جستارهای وابسته ۹ منبع