دانلود مقاله بیولوژی(biology )

 

 

 

تاریخچه:
رابرت هوک(Robert hooke) فیزیکدان انگلیسی در سال 1665 با بررسی میکروسکوپی برش های چوب پنبه حفره های متعدد مجاور هم مشاهده نمود که هرکدام را به نام سلول به معنای اتاقک یا حفره کوچک نام نهاد.
در حدود همان زمان آنتونی وان لیون هوک (antony van leewwenhoek) دانشمند هلندی با میکروسکوپ ساده ای که ساخته بود ، موجودات تک سلولی را به صورت زنده در آب راکد ، خون و ... مشاهده نمود و آنها را جانوران کوچک نام نهاد . بنابراین لیون هوک که اورا پدر میکروسکوپ می نامند اولین کسی بود که سلول زنده را مشاهده نمود و نشان داد که سلول ها حفره های توخالی نیستند.
داتروشه (datrochet) ، گیاه شناس فرانسوی ، سلول را به عنوان واحد حقیقی سازنده موجودات زنده معرفی نمود. این موضوع که کلیه موجودات از واحدهای ساختمانی به نام سلول ساخته شده اند بعدها بنام نظریه سلولی خوانده شد.
در نیمه دوم قرن نوزدهم تقسیم هسته و میتوز و نیز اندامک ها و یا ارگانل های داخل سلولی مانند واکوئول ها ، پلاست ها ، میتوکندری و دستگاه گلژی و... توسط دانشمندان مختلف شناسایی شدند. از حدود سال 1950 ، مشاهده سلول ها با میکروسکوپ الکترونی اطلاعات دقیقتری در خصوص اندامک های سلولی و کار آنها در اختیار قرار داد .بتدریج مطالعات شیمایی و ملکولی نیز توسعه یافت بطوریکه در سال 1953 واتسون وکریک (waston & crick) موفق به کشف ساختمان ملکولیDNA شدند.
امروزه سلول را به عنوان واحد زندگی ،واحد ساختمانی و واحد کار موجودات زنده معرفی می کنند و موضوع سلول شناسی یا سیتولوژی (cytology) بعنوان شاخه ای از زیست شناسی سلولی (cell biology) مطرح می باشد.
شاخه های زیست شناسی سلولی :
زیست شناسی سلولی عبارتست از دانش مطالعه و شناخت سلول از جنبه های مختلف ملکولی ، ساختمانی ،عملکردی و غیره .لذا شاخه های متعددی مانند سیتولوژی (مطالعه ساختمان ، عمل و آسیب های سلولی)، فیزیولوژی سلولی(مطالعه عملکرد سلول و اجزاءآن)، ژنتیک سلولی (توارث سلول بویژه مطالعه کروموزوم ها)،شیمی سلولی(مطالعه ترکیبات شیمیایی سلولها)،فیزیک سلولی (مطالعه سلول با روشها و قوانین فیزیکی مانند پتانسیل غشایی، انتشار، جذب، اسمز وغیره در سلول ها)، زیست شناسی ملکولی (مطالعه ملکول های سازنده سلول ها از نظر نوع، شکل ، ساختمان و عملکردو..)و بعضی شاخه های دیگر نیز بوجودآمده است.
امروزه بیولوژی را فیزیک و شیمی ماده زنده تعریف می کنند . یعنی سلول بعنوان واحد ساختمانی موجودات زنده از ملکول های شیمیایی تشکیل شده که از همه قوانین فیزیکی و شیمیایی شناخته شده در مورد مواد غیر زنده تبعیت می کنند.حال این سوال مطرح می شود که علت اختلافات اساسی موجودات زنده و غیر زنده مانند تغذیه ، تولید مثل و تحریک پذیری چیست؟
پاسخ این سوال را در مجموعه عواملی می توان یافت که تحت عنوان منطق ملکولی حیات مطرح می باشد.
منطق ملکولی حیات:
1- نسبت درصد عناصر بدن جانداران با مواد بی جان متفاوت است. حدود 99% وزن بیشتر سلول ها از چهار عنصر هیدروژن،اکسیژن،کربن و نیتروژن تشکیل شده است. اما فراوان ترین عنصر های روی زمین اکسیژن،سیلیس،آلومینیوم و سدیم هستند. علت این امر این است که عنا صر چهارگانه N,C,O,H به بهترین وجهی می توانند پیوندهای پایدار ایجاد نمایند.
2- تمام ملکول های جانداران از مواد اولیه ساده مانند دی اکسید کربن ،آب و ازت که در طبیعت وجود دارند ساخته شده اند. از ترکیب بیوشیمیایی این مواد مصالح ساختمانی ملکولهای حیاتی جانداران یعنی منونوکلئوتیدها،اسیدهای آمینه ،منوساکاریدها واسیدهای چرب بترتیب بعنوان مصالح ساختمانی اسیدهای نوکلئیک ،پروتئین ها،پلی ساکاریدها و لیپیدها بوجودآمده اند .
3- اسید های نوکلئیک و پروتئین ها را ملکولهای درشت آگاه کننده (informational macromolcule) می نامند. زیرا از نظر ساختمانی حامل اطلاعاتی می باشند یعنی ترتیب قرار گرفتن نوکلئوتیدها در اسیدهای نوکلئیک و ترتیب قرار گرفتن اسیدهای آمینه در پروتئین ها منجر به صدور فرمانهایی در سلول می شود.احتمالا اولین موجودات زنده ساختمانی متشکل از این ماکرو ملکول ها داشته اند.
4- از ترکیب بیو شیمیایی پروتئین ها با اسیدهای نوکلئیک ، پلی ساکاریدها و لیپیدها اجزاء مختلف سلولی تشکیل می شود.
طبقه بندی موجودات زنده:
موجودات زنده عبارتند از : جانوران ،گیاهان ،پروتیست ها یا آغازیان (شامل قارچ ها،جلبک ها ،پروتوزوئر ها یا تک یاخته ای ها و باکتری ها )‌و ویروس ها.
سلول هایی که فاقد غشاء هسته ای باشند(مانند باکتری ها) بنام پروکاریوت نامیده می شوند. سلو های گیاهان ،جانوران ، قارچ ها ،جلبک هاو پروتوزوئرها که هسته واقعی دارند بنام اوکاریوت نامیده می شوند.
شکل و ساختمان سلول

 


تمام موجودات زنده از سلول و فراورده های سلولی تشکیل شده اند. سلو ل ها دارای اشکال گوناگون مانند کروی ،هرمی ،استوانه ای ، ستاره ای و غیره میباشند.اندازه سلول ها نیز متفاوت است و معمولا بین 4 تا 40 میکرون قطر دارند.
اندازه بعضی سلول ها مانند سلول تخم به چند میلیمتر می رسد . بعضی از سلول ها حتی با میکروسکوپ معمولی هم دیده نمی شوند و با روش های مخصوص توانسته اند قطر آنها را حدود 0003/0 میلیمتر تعیین کنند. بعضی از سلول ها ی عصبی تا حدود 5/1 متر طول دارند.
در ساختمان سلول ها سه جز قابل بررسی می باشد:غشاء سیتوپلاسم وهسته.
الف) غشاء سلولی
غشای سلولی دارای قدرت جذب و دفع انتخابی مواد است. یعنی به برخی مواد اجازه عبور می دهدو به مواد دیگر اجازه عبور نمی دهد. از نظر شیمیایی از جنس فسفولیپید می باشد یعنی بصورت دولایه جربی است و در اطراف آن ملکول ها ی پروتئینی قرار دارند. ضخامت آن بین 60 تا 100 آنگستروم می باشد.
ب)‌سیتوپلاسم
سیتوپلاسم ماده ای کلوئیدی است که داخل آن ارگانل ها یا اندامک ها ی سلولی قرار دارند این اجزاء سیتو پلاسمی عبارتند از :
ریبوزوم ، میتوکندری، لیزوزوم،سانتروزوم، دستگاه گلژی ، شبکه آندوپلاسمی ،واکوئل ها و پلاست ها.

 

1- ریبوزوم ها :
موتورهای سازنده پروتئین در سلول هستند. یعنی با همکاری ریبوزوم ها اسیدهای آمینه لازم برای ساخته شدن زنجیر پلی پیتیدی بر طبق دستورات صادره از هسته سلول بترتیب خاصی در مجاورت یکدیگر قرار می گیرند .
ریبورزم ها از جنس نوکلئید پروتئین هستندو بصورت دانه های ریزی در سیتوپلاسم و اندامک هایی مانند میتوکندریها و کلروپلاست ها یافت می شوند.

 

2- میتوکندری ها:
میتوکندری ها دانه های کروی یا میله ای هستند که محل تنفس سلولی و تولید انرژی می باشند . یعنی انرژی موجود در مواد غذایی را طی سیکل کربس بصورت ملکول های ATP در می آورند. میتوکندری ها دارای غشاء دولایه و یک ماده زمینه ا ی (ماتریکس ) می باشند
3- لیزوزوم ها:
لیزوزوم ها کیسه هایی به قطر5/0.-2/0. میکرون محتوی آنزیم ها ی گوارشی می باشند و عمل آنها هضم موادی که بوسیله فاگوسیتوز وارد سلول شده اند و نیز هضم مواد درون سلول های پیروفرسوده می باشد.
4- سانتروزوم ها :
سانتروزوم یک ناحیه متمرکز از سیتو پلاسم در نزدیکی هسته است که محتوی دو سانتریول عمود بر هم می باشد.
هر سانتریول بصورت یک استوانه توخالی است که جدارهای آن محتوی 9دسته سه تایی لوله های میکروسکوپی می باشد . عمل سانتریول ها شرکت در تقسیم سلولی است . در هنگام تقسیم سلول ،سانتریول ها تکثیر می شوند و به دوقطب سلول حرکت می کنند . رشته های دوک بین آنها تشکیل می شود که محل استقرار کروموزوم هاست.
5- دستگاه گلژی :
دستگاه کلژی بصورت کیسه های پهنی روی هم قرار گرفته اند . از این کیسه ها ذرات کروی به نام واکوئل جدا می شوند که دائما بطرف غشاء سلولی در حرکتند .
دستگاه گلژی عمل انتقال مواد مختلف ساخته شده توسط سلول را به خارج سلول بعهده دارد که این عمل توسط واکوئل صورت می گیرد. علاوه بر این دستگاه گلژی نقش مهمی در ایجاد غشاهای سلولی و لیزوزوم ها نیز دارا می باشد.
6- شبکه آندوپلاسمیک یارتیکولوم آندوپلاسمیک :
شبکه ای از مجاری مرتبط که بین غشاء و هسته ارتباط برقرار می کنند. ونقش آنها نقل وانتقال مواد در داخل سلول می باشد. اگر در سطح بیرونی این مجاری ،ریبوزوم وجود داشته باشد به آنها رتیکولوم آندوپلاسمیک زبر یا دانه دار گفته می شود درصورتی که فاقد ریبوزوم باشند ، شبکه آندوپلاسمی صاف نامیده می شوند.به ذراتی که از شبکه آندوپلاسمی دانه دار بصورت اجسام کروی حاوی دانه های ریبوزوم جدا می شوند، میکروزوم می گویند.
7- واکوئل ها :
واکوئل ها حفراتی با غشاء نیمه تراوا هستند که عمل آنها ذخیره برخی مواد، شرکت در گوارش ودفع بعضی از مواد وتنظیم مقدار آب سلول می باشد . در سلول های گیاهی واکوئل ها به مرور زمان تمام فضای داخل سلول را اشغال و سایر اجزاء سلول را بطرف غشاء می رانند.مایع داخل واکوئل ها بنام شیره سلولی حاوی قندها ،اسیدهای آلی ،پروتئین ها ، املاح معدنی، اکسیژن ، CO2 وترکیبات رنگی می باشد.
8- پلاست ها :
پلاست ها دانه هایی با غشاء دو لایه بقطر 4 تا 6 میکرون هستند که مواد مختلف را ذخیره می کنند . مانند کلروپلاست ها که در آنها کلروفیل ذخیره می شود. نیز اولئوپلاست ها(ذخیره چربی )، پروتئوپلاست ها(ذخیره پروتئین) ، آمیلوپلاست ها (ذخیره نشاسته) کروموپلاست ها که مواد رنگین (غیر از کلروفیل) را ذخیره می کنند .
ت)‌هسته سلول :
هسته فرمانده سلول است که در مرحله بین دو تقسیم میتوز یعنی در مرحله انترفاز شامل غشای هسته ، هستک ،شبکه کروماتین وشیره هسته می باشد. غشای هسته شبیه غشای سلول دولایه است دارای منافذی برای ار تباط با سیتوپلاسم می باشد. . هستک بصورت یک یا دو توده متراکم کروی در داخل هسته می باشد متشکل از پروتئین ها ،RNA مقدار کمی DNA . شبکه کروماتین بصورت توده DNA فاقد شکل در هسته است که در هنگام تقسیم سلول این شبکه متراکم شده کروموزوم ها را تشکیل می دهد. شبکه کروماتین درون شیره هسته قرار دارد.
ویروس ها
ویروسها ساختمان سلولی ندارند و فاقد هسته ، سیتوپلاسم ، غشای سیتوپلاسمی و دیواره ی سلولی هستند و در بیرون از سلول های زنده به حالت مواد شیمیایی بی جان در می آیند یعنی انگل اجباری درون سلولی بوده و برای تکثیر و تولید مثل به سیستم آنزیمی میزبان نیاز دارند . در واقع ویروس ها کوچکترین و ساده ترین شکل حیات هستند . هر ذره ویروسی یا ویریون از دو بخش مرکزی و بیرونی ساخته شده است.
بخش مرکزی عبارتست از یک مولکول DNA یا RNA که خصوصیات ژنتیکی و همه صفات ویروس را بر عهده دارد . بنابراین ویروس ها بر خلاف سلول ها یا DNA دارند و یا RNA که بر همین اساس به دو گروه تقسیم بندی می شوند . ویروس های گیاهی بیشتر دارایRNA و ویروس های حشرات بیشتر DNA و ویروس های باکتری خوار یا باکتریوفاژها دارای DNA می باشند . ویروس های جانوری ممکن است DNA یا RNA داشته باشند .
بخش بیرونی ویریون یا کپسید ساختمان پروتئینی دارد و خود از اجزای کوچکتری بنام کپسومر تشکیل شده است . کپسید بصورت پوشش محافظی بخش مرکزی یاژنوم ویروس را احاطه کرده است .
از مشخصات دیگر ویروس ها کوچک بودن اندازه ی آنها نسبت به سایر میکروارگانیسمها است بطوری که اندازه ی آنها را بر حسب میلی میکرون یا نانو متر بیان می کنند اما واحد اندازه گیری باکتری ها میکرون ( = یک هزارم میلی متر)می باشد .
اندازه ی ویروس ها از 15 تا 450 میلی میکرون متفاوت است . ویروس آبله درشت ترین و ویروس فلج کودکان یا پولیومیلیت کوچکترین ویروس محسوب می شوند برای تعیین اندازه ی ویروس ها از روش هایی مانند گذراندن ویروس ها از صافی هایی که قطر منافذ آنها معلوم است ، استفاده از اولتراسانتریفوژ یا تعیین اندازه ی ویروس از روی سرعت ته نشین شدن و استفاده از میکروسکوپ الکترونی کمک می گیرند .
اشکال ویروس ها نیز متفاوت است . ممکن است کروی ، بیضوی ، میله ای ، یا چند وجهی باشند . باکتریوفاژها شبیه به نوزاد وزغ دارای سر و دم می باشند . ویروس ها در گیاهان حشرات ، پرندگان ، حیوانات و انسان تولید بیماری می کنند . بیماری های ویروسی انسان مانند آبله ، فلج کودکان ، سرخک ، تب زرد ، اوریون ، آنفولانزا و هپاتیت ایدز و ...

بیماریهای ویروسی حیوانات مانند آفت دامها بدرفتاری سگ آنفولانزای خوکی و بیماریهای ویروسی گیاهان مانند بیماری موزائیک خیار گوجه فرنگی سیب زمینی زردی هلوو ...
راه های انتشار ویروسها : ویروسهای گیاهی از راه هایی مانند مالش شیره گیاه آلوده به برگهای سالم ، پیوند زدن یا قلمه آلوده به گیاه سالم ، ملخ و حشراتی مانند شته که شیره ی گیاه را می مکند ، ابزار و وسایل کشاورزی آلوده ، از راه دانه مانند ویروس موزائیک کاهو ، و انتقال توسط برخی کرم ها و هاگ قارچ ها انتشار می یابند .
انتشار ویروس های حیوانی از راههای تنفسی ( عطسه ، سرفه ، صحبت کردن ) مانند ویروس های آنفلوانزا ، ذات الریه ، اوریون . راههای گوارشی ( مانندفلج کودکان و هپاتیت A ) ، تماس جنسی ( مانند هپاتیت B و ایدز ) ، انتقال توسط مگس و حشراتی مانند پشه ( ویروس تب زرد ) ، تزریق خون و فراورده های خونی ،اعمال جراحی ، دندانپزشکی زخم های جلدی ( مانند ویروسهای هپاتیت B و C و HIV ) ، و بالاخره انتقال از مادر به فرزند ( مانند هپاتیت B و سرخجه ) صورت می گیرد.
باتوجه به اینکه ویروس ها انگل های اجباری درون سلولی اند مواد غذایی و مواد بی جان در انتقال ویروس ها نقش ناقل غیر فعال را ایفا می کنند .
باکتری ها
در ساختمان سلولی باکتری ها چهار قسمت اصلی و چهار قسمت فرعی قابل مشاهده می باشد .
قسمت های اصلی عبارتند از : هسته یا جسم هسته ای ، سیتو پلاسم ، پرده سیتوپلاسمی ، دیواره سلولی
قسمت های فرعی عبارتند از : کپسول (جبه ) ، فلاژل (تاژک ) ، پیلی ( مژک ) اسپور (هاگ )
قسمتهای اصلی در همه ی باکتری های حقیقی وجود دارد و از بین رفتن هر کدام از آنها باعث مرگ باکتری می شود اما قسمت های فرعی در همه ی باکتری ها وجود ندارد و از بین رفتن آنها فقط بعضی ازخصوصیات باکتری را سلب می کند . بعنوان مثال از بین رفتن کپسول منجر به کاهش بیماری زایی واز بین رفتن تاژک منجر به غیر متحرک شدن باکتری می شود .
هسته (Nuclear material ) :
باکتری ها فاقد هسته واقعی هستند یعنی غشاء هسته ای وجود ندارد لذا به آن جسم هسته ای یا نوکلئوس بادی یا مواد هسته ای (Nuclear material ) می گویند . مواد هسته ای شامل یک DNA دورشته ای یا کروموزوم است که اطراف آن کمی RNA وجود دارد . طول کروموزوم حدود یک میلیمتر می باشد .
سیتوپلاسم (Cytoplasm ) :
سیتو پلاسم محل ذخیره مواد غذایی باکتری بصورت گلیکوژن ، چربی ، اسید های نوکلئیک ، پروتئین ها ، آنزیم ها و دانه های فسفری و گوگردی می باشد . از اجزای عمده ی سیتو پلاسم، ریبوزوم و گاهی واکوئول کوچک را می توان نام برد .
پرده سیتوپلاسمی (Cytoplasmic membrane ) :
غشاء یا پرده سیتوپلاسمی از جنس فسفولیپوپروتئین است و مهمترین عمل آن جذب و دفع انتخابی مواد می باشد . این غشاء با ایجاد فرورفتگی هایی بداخل بنام مزوزوم در تقسیم سلول باکتری نقش مهمی دارد . علاوه بر این چون باکتری ها فاقد میتوکندری اند تنفس سلولی توسط آنزیم های موجود در غشاء سیتوپلاسمی صورت می گیرد .

 


دیواره سلولی :
دیواره سلولی در اطراف غشاء سیتوپلاسمی قرار دارد و مهمترین عمل آن مقاومت باکتری در مقابل عوامل فیزیکی و شیمیایی و مکانیکی می باشد .علاوه بر این دیواره سلولی باکتری در رنگ پذیری باکتری ها نقش مهمی دارد . جنس این دیواره از پروتئین و قند و چربی است .
کپسول ( Capsule ) :
در سطح خارجی بعضی باکتری ها پوششی بنام کپسول وجود دارد که باکتری را در مقابل عمل بیگانه خواری گلبول های سفید محافظت می کند . جنس این لایه ی چسبناک در اکثرباکتری ها از پلی ساکارید و گاهی پروتئین و چربی می باشد .
تاژک ( Flagella ):
تاژک یا فلاژل اندام حرکتی باکتری هاست که معمولا در باسیل ها و گاه در کوکسی ها دیده می شود . جنس تاژک از پروتئینی بنام فلاژلین می باشد .
پیلی یا فیمبریه (Pili ):
پیلی یا مژک اندام های کوچکی از جنس پروتئین هستند که در اتصال باکتری به سلول میزبان نقش مهمی دارند . بعضی از پیلی ها در اتصال دو باکتری به یکدیگر و درنتیجه انتقال اطلاعات ژنتیکی از یک باکتری به دیگری شرکت می کنند .
هاگ ( Spore ):
باکتری ها در شرایط نامساعد محیطی قادر به ساختن هاگ درونی هستند . هاگ باکتری شامل اطلاعات ژنتیکی و تعدادی از آنزیم های باکتری ( بصورت غیر فعال ) و تعداد کمی مواد غذایی می باشد که توسط دیواره ای احاطه شده است . بنابراین باکتری در شرایط نامساعد قادر به هاگ زایی ( Sporulation ) یا اسپورولاسیون می باشد و هاگ در شرایط مساعد قادر به تبدیل شدن به باکتری فعال یا ژرمیناسیون ( Germination) می باشد .
اشکال باکتری ها :
باکتری ها به اشکال مختلف کروی (کوکسی ) ، میله ای ( باسیل ) ، خمیده یا ویرگولی شکل ( ویبریو ) و مارپیچی ( اسپریل ) دیده می شوند . به کوکسی های دوتایی ، دیپلوکوک و به کوکسی های زنجیره ای ، استرپتوکوک و به کوکسی های خوشه انگوری ، استافیلوکوک گفته می شود . گاهی کوکسیها بصورت چهار تایی یا هشت تایی هستند که به ترتیب تتراد و سارسین نامیده می شوند
قارچ ها
قارچ ها از نظر شکل ظاهری به سه گروه زیر تقسیم می شوند :
1 - قارچ های گوشتی یا چتری که انواع خوراکی و انواع سمی دارند .
2 - قارچ های رشته ای یا کپکی (mold ) که رشته هایی بنام ریسه یا هیف ( hyphe ) ایجاد می کنند . این رشته ها منشعب می شوند که در این حالت میسیلیوم (mucelium ) نامیده می شود . به دانه یا میوه ی این قارچ ها اسپور یا هاگ می گویند . اگر اسپور حاصل تکثیر غیر جنسی باشد کونیدی ( conidia ) نیز نامیده می شود .
3 - قارچ های مخمری (yeast ) : سلول های مخمری هستند که به طریقه جوانه زدن تکثیر می یابند .
قارچ ها را بر اساس تولید مثل به چهار گروه زیر تقسیم بندی می کنند :
1 – قارچ های جلبکی یا فیکو میست ها ( Phycomycete ) :
فیکومیست ها از نظر ساختمان و تولید مثل شبیه به بعضی جلبک های سبز هستند . غالبا تولید هیف هایی بدون دیواره ی عرضی می کنند . فرم های پست آن ها آبزی و فرمهای تکامل یافته تردر خاک زندگی می کنند . کپک نان که بصورت رشته های پنبه مانند بر روی نان و سایر مواد غذایی رشد می کند نمونه ای از این قارچ هاست . از هیف ها یا رشته های سطحی رشته هایی عمودی بوجود می آید که به هاگ دان های مدور مملو از هاگ ختم می شوند . این هاگدان ها سرانجام پاره شده و هر هاگ در شرایط مساعد قارچ جدیدی را ایجاد می کند . کپک نان در شرایط نامساعد به روش جنسی نیز تولید مثل می کند . به این صورت که دو رشته که از نظر وراثتی با یکدیگر تفاوت دارند در مجاور هم قرار می گیرند . از هر کدام از این دو رشته دیواره ای عرضی جدا می شود . این دو دیواره به هم متصل شده ، هسته و سیتوپلاسم آنها مخلوط شده و سلول تخم را بوجود می آورد . هرسلول تخم در شرایط مساعد تولید رشته های جدید و هاگدان ها را می نماید .
2 – کیسه داران یا آسکومیست ها (Ascomycete ) :
در این قارچ ها تولید مثل جنسی با تشکیل هاگ درون اندام های کیسه مانندی بنام آسک صورت می گیرد . در تولید مثل غیر جنسی بجای آسک یا کیسه محتوی هاگ ، هاگ ها بر روی پایه هایی تشکیل می شود و به آنها کونیدی می گویند .
از مشخصات دیگر آسکومیست ها وجود دیواره عرضی در میسلیوم آنها است . انواع سفیدک ، کپک سیاه و کپک سبز – آبی ( پنی سیلیوم ) از این گروه می باشند . بعضی از آسکومیست ها تک سلولی اند و رشته تشکیل نمی دهند مانند مخمر آبجو و کشمش .
3 – بازید داران یا بازیدیومیست ها (Basidiomycete ) :
هاگ های این قارچ ها بر روی اندام های مخصوصی بنام بازیدیوم ایجاد می شود . بعضی بازیدیومیست ها ذره بینی بوده مانند سیاهک ها و زنگ ها که خسارات زیادی به گیاهان زراعی وارد می کنند . قارچ های چتری ، قارچ های شاخی متعفن و قارچ های کلاهدار سمی نیز از این گروه می باشند . این قارچ ها را می توان در جنگل ها و مزارع مشاهده نمود .
4 – قارچ های ناقص یا دیوترومیست ها ( Deutromycete ) :
این قارچ ها فقط تولید مثل غیرجنسی (تولید کونیدی ) دارند . تعدادی ساپروفیت بوده و بسیاری از آنها زندگی انگلی دارند و منجر به بیماری های گوناگونی در انسان ، حیوانات و گیاهان می شوند . آسپرژیلوس ، پنی سیلیوم ، مونیلیا ، آلترناریا از این گروه هستند . کپک آلترناریا بر روی گیاهان مختلف بویژه گوجه فرنگی لکه های سیاهی ایجاد می کند.

 

 

 

 

 


تقسیم سلولی و تولید مثل
اگرچه در بعضی از بافت ها از جمله مغز و اعصاب بعد از تولد تقریبا هیچ سلولی در مرحله تقسیم دیده نمی شود ولی در برخی بافت ها مانند پوست و سلول های پوششی روده و اعضای سازنده گلبول های سفید و قرمز خون تقریبا همیشه تعدادی سلول در مرحله تقسیم دیده می شوند . بطور کلی دو نوع تقسیم سلولی میتوز و میوز در سلول های موجودات مشاهده می شود .
تقسیم میتوز :
میتوز نوعی تقسیم سلولی است که در ان طی مراحلی از یک سلول 2n کرومزومی دو سلول 2n کروموزومی ایجاد می شود برای مطالعه بهتر مراحل مزبور را به صورت زیر تقسیم میکنند :
1. پروفاز (prophase) : وقتی سلول در حال استراحت است معمولا کروموزومها قابل رویت نیستند . در مرحله پروفاز کروموزومها به صورت دو رشته پیچ خورده به نام کروماتید قابل رویت می شوند .سانتریول ها تقسیم می شوند و به قطبین سلول مهاجرت میکنند و رشته های دوک بین انها تشکیل می شوند
2. متافاز(metaphase) : در این مرحله غشای هسته از بین می رود و کروموزومها به رشته های دوک نزدیک می شوند و از طریق سانترومرهای خود به رشته های دوک میچسبند
3. آنافاز(anaphase): دو کروماتید هر کرومزوم در امتداد رشته های دوک به طرف سانتریولها در قطبین سلول کشیده می شوند در این مرحله به کروماتید ها کروموزوم های دختر گفته می شود .
4. تلوفار (telophase) : با خاتمه عمل مهاجرت دو دسته کروموزومهای دختر به قطبین سلول مرحله ساخته شدن و ظاهر شدن مجدد هسته آغاز می شود . متعاقب این عمل تقسیم سیتوپلاسم یا سایتوکنزیس (cyto kinesis) صورت میگیرد .
در بعضی جانداران تمام مراحل میتوز حدود 15 دقیقه به طول می انجامد اما در بعضی دیگر ساعتها وقت لازم می باشد .
تقسیم میتوز در سلول های گیاهی نیز مشابه سلول های جانوری است با این تفاوت که در سلول گیاهی اثری از سانتریولها دیده نمی شود همچنین در هنگام تقسیم سیتوپلاسم و جدا شدن دو سلول شیاری که پیشرفت غشاء سلولی باشد وجود ندارد بلکه در امتداد میانی
دوک به تدریج دیواره های جدید از نوع دیواره سلولی به وجود می اید

تقسیم میوز :
میوز نوعی تقسیم سلولی است که طی آن از یک سلول 2n کروموزومی چهار سلول n کروموزومی به نام سلول جنسی یا گامت ایجاد می شود. این نوع تقسیم در بیضه ها و تخمدان ها ایجاد می شود و منجر به تولید سلول های جنسی نر و ماده (گامت های نر و ماده )میشود.کروموزومهای هر سلول از نظر طول و محل سانترومر دو به دو شبیه به هم هستند . دو جفت کروموزوم مشابه را کروموزومهای همولوگ مینامند در مرحله پروفاز میوز اعضای هر جفت از کروموزومهای همولوگ پس از مضاعف شدن همدیگر را در هسته سلول تشخیص داده و با هم نقطه به نقطه جفت می شوند چون هر کروموزوم همولوگ پس از مضاعف شدن دارای دو کروماتید است وقتی کروموزومهای همولوگ مزبور با هم جفت می شوند هر کروموزوم شامل چهار رشته کروماتیدی می شود که دو به دو به یک سانترومر متصل هستند لذا به این مرحله تتراد نیز گفته میشود. قرار گرفتن کروموزوم های مضاعف جفت شده در مرکز سلول همان مرحله متافاز می باشد ( متافاز(1 و بعد آنافاز 1 اتفاق می افتد یعنی اعضای هر جفت کروموزوم همولوگ از هم جدا شده نیمی به یک قطب و نیمی به قطب دیگر سلول می روند هنوز هر یک از کروموزوم ها مضاعف بوده و از دو کروماتید که در محل سانترومر به هم متصلند تشکیل شده است . در مرحله تلوقاز 1 تقسیم سلولی اول اتفاق می افتد و دو سلول ایجاد می شود که مجددا قرار گرفتن کروموزومها در مرکز (متافاز 2) ، جدا شدن کروماتید های هر کروموزوم از یکدیگر (انافاز 2) و تقسیم سلول (تلوفاز 2 ) و در نتیجه ایجاد چهار سلول N کروموزومی (سلول جنسی ) اتفاق می افتد .
بافت ها و دستگاههای بدن
چنانچه قبلا ذکر گردید سلول بعنوان واحد زندگی ، واحد ساختمانی و واحد کار موجودات زنده دارای خصوصیاتی مانند : قابلیت انقباض ، قابلیت جذب ، قابلیت هدایت تحریکات ، تنفس ، متابولیسم ، دفع و ترشح و نیز رشد و تولید مثل می باشد . تولید مثل در موجودات پر سلولی به دو روش انجام می شود :
1- تکثیر سلول های غیر جنسی یا سوماتیک که بصورت میتوز یعنی بدون کاهش کروموزومی انجام می گیرد .
2- تقسیم یا تکثیر سلول های جنسی (ژرمینال ) که بصورت میوز و با کاهش کروموزومی صورت می پذیرد . یعنی ازیک سلول 2n کروموزومی ، چهار سلول n کروموزومی (سلول جنسی یا گامت ) ایجاد می شود . سپس سلول جنسی نر و ماده لقاح یافته و سلول تخم 2n کروموزومی را ایجاد می کنند . سلول تخم بصورت تصاعدی تکثیر یافته و توده سلولی بنام مورولا ( morula ) پدید می آید . بعد از تغییراتی که در مورولا رخ می دهد با مهاجرت سلول ها به یک قطب ، صفحه ای بنام صفحه ی جنینی پدید می آید . که در این صفحه سه لایه ی جنینی یعنی اکتودرم ، مزودرم و آندودرم ایجاد می گردد و این سه لایه نهایتا کلیه بافت های بدن را بوجود می آورند به این ترتیب که :
مزودرم سازنده ی بافت های عضلانی ، همبند ، خونی ، قلب و عروق ، پرده های سروزی ، کلیه ها ، غدد تناسلی و طحال است . آ ندودرم پوشش داخلی لوله گوارش ، پوشش مجرای تنفس و گوش میانی ، بخش هایی از مجاری ادرارو مثانه ، تیروئید ، پارا تیروئید ، تیموس ، کبد و لوزالمعده را می سازد . و بالاخره اکتودرم منشا سیستم عصبی مرکزی و اعصاب محیطی و پوست و مو و ناخن می شود .
بافت های بدن
بافت های بدن را به چهار گروه کلی تقسیم می کنند که عبارتند از :
1- بافت پوششی
2- بافت همبند یا پیوندی
3- بافت عصبی
4- بافت عضلانی
5-
بافت پوششی :
بافت پوششی بافتی است که پوشش سطح خارجی بدن و سطح داخلی اندامها و حفرات درون بدن را می پوشاند.بافت پوششی ساده از یک ردیف سلول تشکیل شده است و بسته به نوع سلول به انواع سنگفرشی ، مکعبی و استوانه ای تقسیم می شود :
1- بافت پوششی ساده سنگفرشی : در این حالت یک ردیف سلول سنگفرشی روی بستر نازکی از بافت همبند به نام غشای پایه قرار گرفته است مانند پوشش داخل قلب و عروق .
2- بافت پوششی ساده مکعبی : مانند مجاری غدد ترشحی لوله گوارش
3- بافت پوششی ساده استوانه ای یا منشوری : سلول های استوانه ای ممکن است دارای مژه باشد مانند پوشش داخل لوله های رحم ، و یا اینکه فاقد مژه باشد مانند پوشش داخل لوله گوارش .
بافت پوششی مطبق از چندین ردیف سلول تشکیل شده است و بسته به نوع سلول های سطحی ترین طبقه آن به انواع زیر تقسیم می شود :
1. بافت پوششی مطبق سنگفرشی : مانند پوست کف پا
2. بافت پوششی مطبق مکعبی : مانند مجاری غدد عرق در پوست بدن
3. بافت پوششی مطبق استوانه ای : مانند قسمتهایی از پیش آبراه مرد
4. بافت پوششی مطبق کاذب : مانند پوشش داخل نای و برونش که در حقیقت یک ردیف سلول هستند اما چون هسته ها نسبت به هم بالا و پایین قرار گرفته اند مطبق به نظر می رسند
5. بافت پوششی مطبق قابل تغییر (ترانزیشنال):مانند پوشش داخل مثانه که شکل سلول ها هنگام پر یا خالی بودن مثانه تغییر می کند
بافت پیوندی یا همبند :
این بافت تشکیل شده است از یک ماده بین سلولی یا ماده زمینه ای که داخل آن سلول ها و رشته های همبند قرار دارند . بنابر این بافت همبند ، بین سلول ها ، بافت ها و اندامهای بدن قرار دارد و نوعی بافت نگه دارنده یا پشتیبان محسوب میشود. سلول های اصلی بافت همبند فیبروبلاست ها هستند که سازنده ماده زمینه ای و رشته های بافت همبند می باشند علاوه بر فیبروبلاست ، سلول های دیگر بافت همبند عبارت اند از : ماستو سیتها (سلول های مترشحه هیستامین و هپارین )، پلاسموسیتها (تولید آنتی بادی یا پادتن)، ماکروفاژ ها ( منوسیت های تخصص یافته که مواد زائد و خارجی را هضم میکنند)، لنفوسیت ها و سلول های چربی .
رشته های بافت همبند از جنس پروتئین هستند و عبارتند از رشته های کلاژن،رتیکولر ، والاستیک .
انواع بافت همبند :
1- بافت همبند عمومی که شامل انواع زیر است :
الف) بافت همبند سست که تراکم سلول ها و رشته ها در آن یک اندازه است مانند بافت همبند بینا بینی اعضا
ب) بافت همبند تراکم که متراکم رشته های کلاژن آن زیاد است مانند تاندون (زرد پی ) عضلات و کپسول مفاصل
پ) بافت همبند رتیکولر که تراکم رشته های رتیکولر آن زیاد است مانند مغز استخوان و داربست غدد لنفاوی
ت) بافت همبند الاستیک که رشته های الاستیک آن زیاد است و خاصیت ارتجاعی دارد مانند دیواره ی شریان ها
2- بافت همبند اختصاصی (تغییر شکل یافته ) شامل انواع زیر می باشد:
الف) بفت غضروفی مانند دیسک بین مهره ها ، غضروف نای ، لاله ی گوش و...
ب) بافت استخوانی به دو نوع متراکم یا منظم (سلول ها و ماده استخوانی بصورت دوایر متحدالمرکز به نام سیستم هاورس ) و اسفنجی یا نا منظم می باشد .
پ) بافت چربی که در ان رشته های همبند کم و سلول های چربی فراوان است .
ت) بافت خونی که ماده بین سلولی ، پلاسما و سلول ها شامل گلبول های سفید و قرمز و پلاکت ها می باشند .
بافت خونی :
شامل دو قسمت است:
الف)مایع خون یا پلاسما که محتوی مواد مختلفی بصورت محلول یا معلق میباشد و حدود 55% حجم خون را تشکیل می دهد . اگر خون از بدن خارج شود منعقد می گردد در اینحالت مایع خون سرم نام دارد که فاقد فاکتورهای انعقادی می باشد .

 

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  49  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید



خرید و دانلود دانلود مقاله بیولوژی(biology )


دانلود مقاله مفهوم واژه توریسم

 

 

گردشگری معال فارسی و کاملاً دقیق واژه Tourism در زبانهای انگلیسی، فرانسه و آلمانی است که بصورت مصطلح در زبان فارسی بصورت جهانگردی ترجمه شده است. ریشه این واژه از اصطلاح Tornus یونانی و لاتین گرفته شده که یکی از معانی آن گردش کردن و یا گشتن است و با پسوند Ism یا گری بصورت اسم مصدر Tourism یا گردشگری در آمده است. [1]
اصطلاح «توریست» (Tourist) از قرن نوزدهم معمول شده است. در آن زمان اشراف زادگان فرانسه می بایست برای تکمیل تحصیلات و کسب تجربه های لازم زندگی، اقدام به مسافرت می نمودند. این جوانان در آن زمان توریست نامیده می شدند و بعدها در فرانسه این اصطلاح در مورد کسانی به کار می رفت که برای سرگرمی ، وقت گذرانی و گردش به فرانسه سفر می کردند و بعداً با تعمیم بیشتر به کسانی اطلاق می شد که اصولاً به این منظور به سفر می رفتند. کم کم کلمه توریست به بعضی زبانهای دیگر نیز وارد شد و از آن واژه توریسم (Tourism) بوجود آمد. از همان زمان توریسم و توریست به بعضی از مسافرتها و مسافرینی گفته می شود که هدف آنها استراحت و گردش و سرگرمی و آشنایی با مردم بود و نه کسب درآمد و اشتغال به کار. [2]
در زبان فارسی کلمه « سیاح» در گذشته به کسانی گفته می شد که با هدف و منظور شخصی دست به سفر می زدند؛ مانند ناصر خسرو و سعدی، و این واژه در زبان فارسی تا نیمه اول قرن بیستم در معنی فوق به کار میرفت تا آنکه دو واژه جهانگرد و جهانگردی جای آن را گرفت.
واژه جهانگردی به این سبب که در معنی خود عبور از مرزهای سیاسی و سفر به دیگر کشورها را تداعی می کند ، نمی تواند معنی کامل توریسم را ادا نماید. زیرا توریست ها به دو گروه توریستهای خارجی و توریستهای داخلی تقسیم می شوند که واژه جهانگرد بیشتر در تعریف توریستهای خارجی کاربرد دارد. در صورتی که توریستهای داخلی نیز باید در واژه گزینی فارسی کلمه توریست گنجانده شود. از این رو واژه « گردشگر» رساتر از واژه جهانگرد بوده و گویای اصطلاح توریست می باشد.

 

تعریف توریست یا گردشگر:
در شناخت توریست یا گردشگر تعاریف مختلفی از سوی سازمانها و افراد مختلف ارائه شده است که ذیلاً به بخشی از آن اشاره می گردد.
واژه «توریسم» (Tourism) به مجموعه مسافرتهایی گفته می شود که بین مبدأ و مقصدی با انگیزه های استراحتی، تفریحی، تفرجی، ورزشی، دیداری، تجاری، فرهنگی و یا گذران اوقات فراغت انجام می گیرد و در آن شخص توریست در مقصد اشتغال و اقامت دائم ندارد. [3]
در سال 1925 کمیته مخصوص آمارگیری مجمع ملل افراد زیر را توریست شناخت:
1- کسانی که برای تفریح و دلایل شخصی با مقاصد پزشکی و درمانی سفر می کنند.
2- کسانی که برای شرکت در کنفرانسها، نمایشگاهها، مراسمات مذهبی، مسابقات ورزشی و از این قبیل به کشورهای دیگر سفر میکنند.
3- کسانی که به منظور بازار یابی و امور بازرگانی مسافرت می کنند.
4- افرادی که با کشتی مسافرت می کنند و در بندری در مسیر راه تا 24 ساعت اقامت می نمایند. [4]
در سال 1937 نیز کمیته ویژه ای در رم جهت بررسی پاره ای از مسائل صنعت توریسم تشکیل گردید و تعریفی به این شرح از توریست ارائه داد:
« افرادی که در یک دوره 24 ساعته یا بیشتر به یک کشور خارجی سفر می کنند توریست خوانده می شوند» [5]
این کمیته مسافرتهای زیر را به عنوان حرکتهای توریستی به شمار آورد:
1- افرادی که جهت خوش گذرانی، دلایل شخصی و یا مسائل بهداشتی به مسافرت می روند.
2- افرادی که برای شرکت در کنفرانسها مسافرت می کنند.
3- افرادی که جهت انجام کارهای بازرگانی مسافرت می کنند.
4- افرادی که به یک گردش دریایی می روند. [6]
بر اساس تعریفی از سازمان ملل که بنا بر پیشنهاد کنفرانس بین المللی جهانگردی [7] آن سازمان در رم ارائه گردیده؛ «توریست یا بازدید کننده موقت کسی است که بمنظور تفریح، استراحت، گذران تعطیلات، بازدید از نقاط دیدنی، انجام امور پزشکی، درمانی و معالجه، تجارت، ورزش، زیارت، دیدار از خانواده، مأموریت و شرکت در کنفرانسها به کشوری غیر از کشور خود سفر می کند؛ مشروط بر اینکه حداقل مدت اقامت او از 24 ساعت کمتر و از 3 ما بیشتر نبوده و کسب شغل و پیشه هم مد نظر نباشد.» [8]
بر اساس تعریف فوق گردشگری داخلی در قالب صنعت توریسم قرار نگرفته و صرفاً به گردشگرانی که از دیگر کشورها وارد یک کشور می گردند اصطلاح توریست اطلاق می شود.
دکتر پ.برنکر [9] عضو انستیتوی بررسی جهانگردی وین، در تعریفی از توریسم عنوان می دارد:
«هنگامی که تعدادی از افراد یک کشور به طور موقت محل اقامت خویش را ترک نموده و به منظور گذران ایام تعطیل، بازدید از آثار تاریخی، شرکت در مسابقات و کنفرانسها، دیدن اقوام و خویشان، از نقطه ای به نقطة دیگر بروند، جهانگردی آغاز می گردد.» [10]
بنا به تعریفی دیگر: «عامل توریستی یا جهانگردی کسی است که عمل جهانگردی را انجام می دهد و به سه دسته تقسیم می شود:
1. توریستهایی که از خارج وارد کشور می شوند.
2. توریستهایی که از کشور خود به کشور دیگر مسافرت می کنند.
3. توریستهایی که مقیم کشور خود هستند و در داخل کشورشان مسافرت می کنند.
انگیزه اینگونه افراد از مسافرت ، تفریح، معالجه، تجارت، تحقیق، زیارت، مأموریت و نظایر آن است.» [11]
مرکز آمار ایران به منظور تفکیک توریسم از غیر توریسم ، تعریف زیر را از توریسم ارائه داده است:
« توریست شخصی است که به کشور یا شهری غیر از محیط زیست عادی خود برای مدتی که کمتر از 24 ساعت و بیشتر از یک سال نباشد سفر کند و قصد او از سفر، تفریح، استراحت، ورزش، دیدار اقوام و دوستان، مأموریت، شرکت در سمینار، کنفرانس یا اجلاس، معالجه، مطالعه و تحقیق و یا فعالیت مذهبی باشد.»
مرکز فوق در تعریف غیر توریست نیز آورده است: «غیر توریست کسی است که کشور محل دائمی اقامت خود را به قصد اشتغال، اقامت دائم، پناهندگی، تحصیل، مأموریت در نمایندگیهای سیاسی خارج از کشور ترک نماید» [12]
دکتر محمد تقی رهنمایی از اساتید گروه جغرافیای دانشگاه تهران نیز، در طرح جامع گردشگری استان اردبیل تعریف ذیل را از توریست یا گردشگر ارائه داده است:
« توریست یا گردشگر به مسافری گفته می شود که با انگیزه های گردشگری به مقصدی مسافرت نموده و بیش از یک شب و کمتر از 6 ماه در مقصد اقامت نماید، بدون اینکه اشتغال و اقامت دایم در مقصد داشته باشد.» [13]
در جمع بندی تعاریف ارائه شده برای توریست یا گردشگر و بمنظور تعریفی جامع از این واژه که در برگیرنده تمامی فعالیتهای بخش گردشگری (اعم از داخلی و خارجی) باشد، می توان تعریف ذیل را از از واژه «توریست» یا «گردشگر» ارائه نمود:
«توریست یا گردشگر به کسی اطلاق می گردد که به منظوری غیر از اشتغال یا اقامت دائم به مقصدی مسافرت نموده و حداقل یک شب و حد اکثر یک سال را در مقصد اقامت نماید و برای هزینه اقامت و فعالیت های گردشگری خود هیچ گونه درآمدی در مقصد مورد نظر نداشته باشد.»

 

 

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله   9 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید



خرید و دانلود دانلود مقاله مفهوم واژه توریسم


دانلود مقاله زبان قابل گسترش گزارشگری مالی

 

 

 

چکیده :
زبان قابل گسترش گزارشگری مالی ( XBRL)‌ یک زبان دیجیتالی است که اطلاعات را برای گزارشگری مالی آماده می کند و ارائه دهنده ی یک استاندارد بین المللی برای گزارشگری مالی جهانی است که از سال 1999 توسط کمیسیون بورس و اوراق بهادار طراحی شده است . XBRL‌ می تواند برای زنجیره گسترده ای از داده های مالی به کار گرفته شود که از طریق تهیه ی گزارشات مالی برای اتخاذ تصمیمات خارجی و داخلی کارآمد خواهد بود. برای کار کردن در XBRL‌ وجود نرم افزار ضروری می باشد . امروزه ابزارهای XBRL‌ در بازارها در دسترس می باشند . استفاده از XBRL‌ تأثیر مهمی روی حسابرسان داخلی و مستقل دارد و به عنوان ابزاری برای اجرای مدل های جدید گزارشگری AICPA‌ در نظر گرفته می شود . این مدل مستلزم گزارشگری متوالی یا به روز اطلاعات شرکت است که اطمینان از درست بودن داده ها باید توسط حسابرسان مستقل انجام شود . نتایج نشان می دهد که بسیاری از حسابداران و حسابرسان دانش یا تجربه کمی در مورد XBRL‌ دارند و منافعی را که استفاده از آن فراهم می کند درک نمی کنند .

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


مقدمه
پیدایش تکنولوژی اطلاعات (IT)‌ شیوه های جدید کاری مانند تجارت الکترونیکی ، تبادل اطلاعات الکترونیکی و اینترنت را پایه ریزی کرد . این شیوه ها ، روش های کاری و فرایند ثبت و ذخیره ی معاملات کاری را تغییر داده است . انجام امور کاری در وب و از طریق استفاده از تکنولوژی اینترنت سازمان ها را قادر به اتصال به دنیای Online‌ و بهبود بخشیدن به کلیه ی جنبه های کاری خود کرده است .
شبکه های اینترنتی می توانند فروش محصولات یا خدمات را با دادن حق انتخاب به خریداران موجود یا بالقوه برای خرید مستقیم اینترنتی محصولات و خدمات بهبود بخشند . هم اکنون معاملات کاری می توانند به صورت الکترونیکی و بدون پرونده سازی کاغذی باشند که سازمان را قادر به تولید اطلاعات مالی به صورت همزمان و Online‌ می سازد .
XBRL‌ از طرف جامعه ی مالی و حرفه ی حسابداری حمایت می شود . XBRL‌ یک زبان اینترنتی استاندارد شده برای گزارشگری مالی است که آماده سازی ، انتشار ، بازرسی و استخراج اطلاعات مالی را سهولت می بخشد . تحت XBRL اطلاعات تنها یکبار وارد و می توانند به هر شکلی درآورده شوند مانند صورت حساب های مالی یا هر شکل گزارشگری دیگر . XBRL‌ آماده سازی مؤثر ، تغییرات اتوماتیک ، استخراج اطلاعات مالی از همه اشکال تکنولوژی مانند اینترنت را فراهم می سازد ، فرایندهای گزارشگری مالی قابل تکرار را کاهش می دهد و پایگاهی برای سیستم های حسابداری Online‌ فراهم می کند . مجله ی XBRL , CFO را تکنولوژی برتر سال 2002 نامیده است .
AICPA‌ ، لیستی از تکنولوژی های گزارشات مالی تهیه و طبق آنها XBRL‌ یک برنامه سودمند و برتر در نظر گرفته شده و آن را جزء کلیدی برای اجرای مدل گزارشگری مالی جدید دیدند .

 

 

 

 

 

XBRL‌ چیست ؟
XBRL‌ یک امتیاز رایگان از فرمت اطلاعات بین المللی است که بطور ویژه ای برای برخورداری از اطلاعات مالی و همچنین اطلاعات متقابل توسط SEC ( کمیسیون بورس و اوراق بهادار ) طراحی شده است . توسط بسیاری از کسانی که از آغاز درگیر آن بوده اند زبان دیجیتال تجارت1 در نظر گرفته می شود . بر اساس زبان قابل گسترش بالا بردن قیمت ( XML) ، XBRL‌ رمزها ( علامت ها ) را به اطلاعات شرکت به صورتی که هم برای انسان و هم برای کامپیوتر قابل فهم باشد انتقال می دهد . رمزها با قوانین حسابداری که قوانین رده بندی نام دارند به صورت جهانی استاندارد شده اند . برای هر یک از صنایع به واسطه کار کنسرسیوم ( شرکت ها ) جهانی ، شرکت های حسابداری ، فروشندگان نرم افزار ، شرکت های خصوصی و سهامی عام و مراجع قانونی قوانین رده بندی خلق شده است . بنابراین هدف از قوانین رده بندی ، فراهم آوری قوانین استاندارد در چگونگی اتصال و استعمال جهانی اطلاعات می باشد .
اطلاعات استاندارد شده کار حسابرسان داخلی و مستقل را به دلیل تنها نیاز به فهم دسته محدودی قوانین GAAP ( اصول پذیرفته شده حسابداری ) بسیار ساده کرده است .
داده های ساخته شده در رمزها بهبود زیادی در اطلاعات XBRL‌ ایجاد می کند . در XBRL‌ نه تنها اطلاعات به سادگی به نمایش در می آیند ، بلکه می توان به راحتی توسط هر بسته نرم افزار یا سخت افزاری که قادر به کار با XBRL‌ باشد اطلاعات آن را دستکاری کرد .
XBRL‌ به واسطه تکنولوژی بالا امکان انتقال اطلاعات را برای هر یک از کاربران در هر نقطه از جهان فراهم می کند . کاربر فقط باید اطلاعاتی را که در آن لحظه در اینترنت نمایش یافته در نزم افزار انتخابی ذخیره و تحلیل را آغاز کند . برای مثال یک بانک می تواند در خواست وامی را که شامل اطلاعات مالی به صورت XBRL‌ است دریافت ، در ابزار تحلیل امور مشتری قرار داده و ظرف چند دقیقه به پاسخ مثبت یا منفی برسد در حالی که همین کار توسط تکنولوژی قبلی خصوصاً به دلیل وارد کردن اطلاعات جدید همان پرونده روزها طول می کشید .

 


1- Digital Language of Business
تحلیل گران ، سرمایه گذاران و دفاتر حقوقی و وکالت می توانند داده های شرکت های سهامی عام را در XBRL‌ نوشته شده از اینترنت دریافت و اطلاعاتی را که برای تصمیمات مختلف آنها ارزشمند است تولید کنند . در نتیجه
اگر از XBRL‌ استفاده شود قابلیت انتقال و منفعت بسیاری برای کاربران اطلاعات مالی شرکت ها در پی خواهد داشت . در حقیقت XBRL یک زبان اینترنتی استاندارد برای گزارشگری مالی می باشد .
تاریخچه ی XBRL
در سال 1998 چارلی هافمن کسی که در شرکت کوچک عضو CPA‌ در ایالت واشنگتن کار می کرد ، عقیده داشت که XBRL یک راه کلی برای انتقال گزارشگری مالی است . هافمن جهت حمایت از انجمن حسابداران رسمی آمریکا ( AICPA)‌ برای پیشگامی در پیشرفت XBRL‌ با هدف تهیه یک استاندارد برای دیجیتالی کردن گزارشات مالی مطابق با قوانین حسابداری برای هر کشوری در این مؤسسه نام نویسی کرد .
XBRL‌ بین المللی یک کنسرسیوم جهانی با بیش از 250 سازمان برجسته برای تبادل اطلاعات و به هنگام نمودن داده های گزارشگری تجاری و مالی است .
از طریق تلاش های AICPA و اعضایش یک چارچوب از مشخصات و رده بندی ها برای حمایت از یک استاندارد برای دیجیتالی کردن گزارشات مالی تهیه شد .
XBRL‌ ایالات متحده ( اختیار قانونی ایالات متحده از XBRL‌ ) از سال 1999 تا سال 2006 تحت ساختار کمیته ی داوطلب AICPA‌ کار کرد تا اینکه در سپتامبر 2006 نه به خاطر کسب سود برای سازمان از آن جدا شد .
یک مؤسس و یک عضو فعال از XBRL‌ ایالات متحده با بهره گیری از حمایت های AICPA‌ از طریق توسعه های آموزش و ابزارها به تکمیل اعضاء و پذیرش XBRL‌ کمک کردند .
کارکنان AICPA‌ در بسیاری از کمیته ها و گروه های کاری XBRL‌ بین المللی حضور یافتند و یک جایگاهی در کمیته هدایت XBRL‌ بین المللی تشکیل داده اند . SEC‌ به XBRL‌ ایالات متحده مبلغ 5/5 میلیون دلار به خاطر کامل کردن پیشرفتش اعطاء کرده است .
شرکت ها در همه ی صنایع می توانند فایل اختیاری گزارشات مالی XBRL شان را به سیستم EDGAR‌ ( بازیابی و جمع آوری داده های الکترونیکی ) کمیسیون بورس و اوراق بهادار بفرستند . اولین پیش نویس از طبقه بندی XBRL , GAAP‌ ایالات متحده و راهنمایی تهیه کنندگان ( چطور تهیه کنندگان واقعی صورت حساب های مالی XBRL‌ را ایجاد کنند ) اخیراً قابل دسترس برای بازدید عموم و ارائه ی نظرات است .
استفاده های ممکن از XBRL‌ چه چیزهایی هستند ؟
XBRL*‌ می تواند برای زنجیره ی گسترده ای از داده های مالی و تجاری به کار گرفته شود بعلاوه برای امور ذیل نیز قابل استفاده است :
- گزارشگری تجاری و مالی خارجی و داخلی شرکت ها
- گزارشگری تجاری وتبادل اطلاعات بین همه ی تنظیم کنندگان شامل مقامات مالی و مالیات، بانک های مرکزی و دولت ها
- پر کردن گزارشات وام و تقاضانامه ها
- ارزیابی های ریسک تجاری
- نشریات رسمی حسابداری، فراهم نمودن یک روش استاندارد از توصیف اسناد حسابداری تهیه شده بوسیله ی مقامات رسمی
مزایای استفاده از XBRL‌ چه چیزهایی هستند ؟
- با استفاده از XBRL‌ ، شرکت ها و دیگر تولید کننده های داده های مالی و گزارشات تجاری می توانند به طور خودکار به فرایند جمع آوری داده ها بپردازند . برای مثال ، اگر منابع اطلاعات برای استفاده از XBRL‌ افزایش پیدا کند ،داده هایی از بخش های مختلف شرکت با سیستم های حسابداری متفاوت می تواند سریعاً ،به صورت ارزان و به طور مؤثر تر جمع شود .
- برای اعضای AICPA‌ یعنی کسانی که در مدیریت مالی ، حسابرسی و تکنولوژی اطلاعات خدمت می کنند ، XBRL‌ از طریق تهیه ی گزارشات مالی و تجاری برای اتخاذ تصمیمات خارجی و داخلی کارآمد خواهد بود . XBRL‌ به طور عمده توانایی CPA‌ را در صراحت بیشتر مدیریت مالی و منتشر کردن اطلاعات مالی به سرمایه گذاران ، مراجع قانونی ،تحلیل گران ، وام دهندگان و دیگر سهامداران کلیدی را بهبود می بخشد .
XBRL -‌ تنها برای گزارشگری به کمیسیون بورس و اوراق بهادار ( SEC)‌ نمی باشد . استفاده های ممکن در آینده برای XBRL‌ شامل گزارشگری به وام دهندگان ،IRS‌ ( علی الحساب مالیات) و دیگر نهادهای ذیصلاح قانونی می باشد .
- نزدیک شدن تسهیلات XBRL‌ به استانداردهای حسابداری به وسیله ی توانایی در صف آوردن مفاهیم مالی در زمره ی طبقه بندی های عمومی است .
- تسهیلات XBRL‌ بر اساس اصل حسابداری است زیرا نگرانی در مورد اینکه اقلام گزارش شده از کجا آمده اند را کاهش می دهد .
XBRL -‌ شفافیت را افزایش می دهد و کارآیی بازار سرمایه را به وسیله ی کمک به تحلیل گران و دیگر استفاده کنندگان از اطلاعات تجاری و مالی و پیدا کردن حقیقت های مربوط بهبود می بخشد
XBRL-‌ کارآیی بازارهای سرمایه را به وسیله ی کاهش هزینه مربوط به آن شرکت و ایجاد بازارهای متحدتر برای شرکت های کوچک افزایش می دهد .
XBRL-‌ بهتر می تواند به حرفه ی CPA‌ در مورد رسالت عمده اش برای حمایت از بهره ی عمومی بوسیله بهبود بخشیدن دستیابی سرمایه گذاران به بازارهای سرمایه و افزایش پوشش تحلیل گران شرکت های بزرگ و کوچک از طریق کاهش در هزینه مربوط به آن شرکت ، کمک کند .
چه وقت استفاده از XBRL‌ ضروری خواهد شد ؟
XBRL‌ یک بحث داغ برای SEC‌ است و در دستور جلسه کمیته ی مشاور برای پیشرفت گزارشگری مالی قرار دارد . اعضای کمیته با نمایندگانی از سازمان های مختلف که از XBRL‌ در فرایند گزارشگری مالی استفاده می کنند ، ملاقات کردند و درباره ی دستور ممکن برای استفاده از XBRL در گزارشگری SEC‌ در بسیاری از مواقع و در آینده ای نزدیک بحث و گفتگو کردند . ما همچنین شاهد هستیم که در مناطق دیگری از جهان مراجع قانونی و نظارتی از XBRL‌ برای همه ی جنبه های اطلاعات گزارشگری مالی و تلاش برای کاهش زمان و هزینه در فرایند گزارشگری مالی استفاده می کنند .

 


اساس کار XBRL‌
XBRL‌ قادر است نرم افزار به کار رفته را برای رمز دار کردن همه ی اقلام مالی در گزارشات تجاری شان به اجزای درون یک طبقه بندی آماده کند . این مطلب با یک مدرک نمونه که می تواند به طور الکترونیکی بین کامپیوتر قابل معاوضه و معتبر باشد یا به شکل یک فرمت خوانا برای انسان قابل رؤیت باشد انجام شود .
ابزارهای XBRL‌
برای کار کردن در XBRL‌ وجود نرم افزار ضروری است . امروزه تعدادی از ابزارهای XBRL در بازار وجود دارد ، برخی ابزارها شما را قادر به کار کردن با طبقه بندی ها ( یعنی آفرینش ، توسعه و اعتبار ) و ابزارهای دیگر روی مدرک نمونه ( آفرینش و اعتبار ) تمرکز می کنند . همچنین ابزارهایی وجود دارند که مخصوص خواندن ، تحلیل کردن و گزارشگری هستند . برخی ابزارها ممکن است در کاربرد ، یک یا چند نوع از این خدمات را ارائه دهند .
XBRL‌ و حسابرسان مستقل
استفاده از XBRL‌ برای حسابرسان مستقل ، سرعت بالا در فرایند حسابرسی را به ارمغان می آورد و حسابرسان مستقل به دانشی جزئی در مورد زبان این برنامه نیاز دارند . مدل جدید گزارشگری مالی AICPA بر گزارشگری به روز و Online‌ از طریق استفاده از XBRL‌ تأکید بسیاری می کند .
5 جزء اساسی که مدل را می سازند عبارت اند از :
- سیستم های اطلاعاتی قابل اطمینان که اطلاعات را جمع آوری و تحلیل می کند .
- سنجش های اجرای مالی و غیر مالی یک صنعت خاص
- بیان بهتر و با کیفیت تر نوشته شده در شرایط افراد غیر عادی
- حسابخواهی ( جوابگویی ) شرکت
- توزیع و انتشار به روز اطلاعات
اگر چه XBRL‌ مستقیماً تأثیر مهمی روی جزء نهایی می گذارد ( توزیع به روز اطلاعات ) اما به طور غیرمستقیم ابزاری برای چهار جزء دیگر است . استفاده از XBRL‌ اجازه می دهد اطلاعات قابل فهم مالی و غیرمالی منتشر شوند . این امر بوسیله فراهم آوری واژگان استاندارد از طریق یک سیستم مؤثر اطلاعات حسابداری انجام می شود بنابراین یک کاربر صورت حساب مالی در آلمان اطلاعات را به همان اندازه کاربر آمریکایی به طور قابل فهم ، مطالعه می کند .
گزارشگری مالی به روز از طریق XBRL‌ اشکال معمول مدیریت درآمدها را کاهش و حسابخواهی ( جوابگویی) شرکت را به دو طریق افزایش می دهد : ابتدا به وسیله کاهش زمان مدیریت ، اطلاعات گزارش شده را دستکاری می کند و دوم ، به وسیله ی افزایش دستیابی کاربر به اطلاعات ، شفافیت آن را افزایش می دهد .
گزارشگری به روز حسابرسی به روز را نیز ایجاب می کند . گرچه حسابرسی هر معامله ای در هنگام انجام آن غیرممکن است ، اما حسابداری سیستم ها و فرایندهای استفاده شده در گرفتن و گزارش اطلاعات غیرممکن نیست . بسیاری از حسابرسان بر این باورند که استفاده از حسابرسی به روز پی آمدی در حرفه شان نخواهد داشت. از آنجایی که به طور سنتی ، بسیاری از شرکت ها اطلاعات منتشر شده را به زودی تحلیل می کنند تنظیم افشای عادلانه ( FD)‌ به افشای اطلاعات مهم برای همگان نیاز دارد . هدف بلند مدت از تنظیم افشای عادلانه ، بالا بردن اطمینان سرمایه گذار در درستی و مفید بودن بازار است . قوانین جدید ترکیب شده با پیشرفت های تکنولوژیکی گزارشگری و حسابرسی به روز را می خواهد . حسابرسان مستقل امروزه نیاز به آگاهی دارند .

 

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  12  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید



خرید و دانلود دانلود مقاله زبان قابل گسترش گزارشگری مالی


دانلود مقاله بافت های نرم

 

 

اصول بیومکانیکی آسیبهای بافت نرم
سیستم اسکلتی – عضلانی در طی فعالیتهای طبیعی روزمره همواره تحت فشارهای مکانیکی می باشد. در فردی که از هر لحاظ سالم است ، این فشارها به طور طبیعی منجر به آسیب نمی شوند. این فشارهای مکانیکی حین ورزش تغییرات زیادی می کنند. این تغییرات ممکن است در شدت ، جهت ، و مدت زمان فشار باشد. هر یک از این تغییرات به تنهایی یا به صورت ترکیبی می توانند در سیستم اسکلتی – عضلانی نقص به وجود آورد. اگر شدت ، جهت و مدت فشارهای مکانیکی شناخته شده باشند ، معمولا بسیاری از ویژگیهای آسیب را می توان پیش بینی کرد. بنابراین ، برای درک بهتر آسیبهای بافت نرم ، شناخت قوانین بیومکانیکی بسیار اهمیت دارد. همچنین درک ساز و کار آسیب می تواند فرد درمانگر را در تصمیم گیری برای چگونگی درمان و بازتوانی کمک کند. این کار منجر به افزایش درمانهای علتی نسبت به درمانهای تجربی می شود. سرانجام ، این دانش می تواند به پیشگیری از وقوع دوباره یک آسیب یا آسیبهای مشابه در سایر ورزشکارانی که در آن رشته ورزشی فعالیت می کنند ، کمک کند.
اصول بیومکانیک
برای فهمیدن ادبیات بیومکانیک ، برداشت صحیح و یکسان از واژه هایی که زیاد استفاده می شوند ، بسیار اهمیت دارد. نیروها ممکن است از طریق ورود یک بار خارجی به بدن ، روی بدن اعمال شوند. سایر انواع بارهای خارجی کمتر دیده می شوند ولی به همان اندازه اهمیت دارند. فرود پا بر روی زمین در حین دویدن نیز نیروی خارجی روی بدن اعمال می کند. اگر زمین پا را به طرف عقب پس نمی زد ، پا به درون زمین فرو می رفت. به هر حال ، به طور معمول نیروی واکنش زمین به عنوان یک نیروی خارجی از وقوع این حادثه جلوگیری می کند. علاوه بر نیروهای خارجی ، نیروهای داخلی زیادی تولید می شوند. برای این که مفصلها هنگام دویدن یا پریدن استوار و با ثبات باشند ، عضلات باید به طور فعال منقبض شوند. انقباض فعال نه تنها به عنوان نیروی محرکه بلکه برای کاستن از سرعت و جذب شوک نیز مورد نیاز است. این انقباض ها موجب تولید نیروهای داخلی می شوند. اگر همه نیروهای داخلی و خارجی را با هم درنظر بگیریم ، بسیاری از رباطها ، تاندونها و عضلات باید نیروهایی را تحمل کنند که مقدار آنها بیش از 2 یا 3 برابر وزن شخص است.
زمانی که یک نیرو یا بار داخلی یا خارجی روی بدن یا قسمتی از بدن اعمال می شود ، در صورتی قادر به ایجاد حرکت می شود که در حالت تعادل با سایر نیروهای مخالف نباشد. طبق اصطلاحات بیومکانیکی ، دو نوع حرکت ممکن است رخ دهد. حرکت می تواند انتقالی باشد ؛ به شرطی که فقط یک نیروی عامل – که در جهت انتقال اعمال می شود – وجود داشته باشد. حرکت چرخشی زمانی ایجاد می شود که دو نیرو با جهت مخالف ولی موازی با یکدیگر به قسمتهای مختلفی از بدن اعمال شوند. در بدن ، حرکتها اغلب بسیار پیچیده و ترکیبی از انتقال و چرخش می باشند.
هنگامی که یک نیرو به بدن یا عضوی از آن وارد می شود و توسط یک نیروی مساوی با آن مقابله می گردد ، حرکت به وجود نخواهد آمد. با این حال ، بدن یا آن قسمت از بدن این نیروها را متحمل خواهند شد چرا که حرکت مهار شده است. در این وضعیت ، سه نوع نیرو را می توان شرح داد. اگر جهت نیروهای مخالف به سمت یکدیگر باشد ، به آنها نیروهای فضاری یا فشارنده گفته می شود. اگر نیروها در جهت دور شدن از یکدیگر باشند ، آنها نیروهای کششی هستند. و آخر ، اگر نیروها چرخشی و در جهت مخالف هم باشند ، به آنها نیروهای برشی گفته می شود.
برای توصیف موقعیت و حرکت مفصلها یا اندامها معمولا از اصطلاحات تشریحی متعددی استفاده می شود (شکل 1-1). قبل از هر چیز ، به سمت جلو بدن ، قدامی و به سمت پشت ، خلفی گفته می شود. به بالا ، فوقانی یا جمجمه ای گفته می شود ، در حالی که به پایین ، تحتانی یا دمی می گویند. داخلی برای توصیف قسمتهای درونی (به سمت خط میانی) ، و جانبی یا کناری برای سمت خارجی (دور شدن از خط میانی) استفاده می شود. تاشدن و باز شدن به ترتیب یک حرکت چرخشی از خلف به قدام و برعکس است. چرخش به داخل یک نوع حرکت چرخشی است که در آن انتهایی ترین قسمت یک عضو بدن به سمت خط میانی بدن می پیچد. واژه چرخش به خارج ، حرکتی را که در جهت عکس آن است ، توصیف می کند.

 

 

 

 

 

 

 


شکل 1-1 – توصیف کالبد شناختی موقعیت هاوحرکت ها
والگوس یا دور کردن به معنای تشکیل زاویه یا حرکت انتقالی انتهایی ترین قسمت یک عضو است که در جهت دور شدن از خط میانی می باشد. برعکس آنها ، واروس یا نزدیک کردن ، حرکت به سمت خط میانی است. سرانجام ، حرکت انتقالی را با جهت حرکت نیز می توان توصیف کرد ؛ به عنوان مثال ، انتقال قدامی یا داخلی.
برای این که نیروها و بارها استاندارد و قابل مقایسه با سایر موقعیتها باشند ، آنها را معمولا تحت عنوان فشار مطرح می کنند. استاندارد کردن معمولا با محاسبه نیرو بر حسب واحد انجام می گیرد. این واحد به عنوان مثال می تواند سطحی که نیرو روی آن اعمال می گردد ، باشد. در این روش ، کوچک یا بزرگ بودن شخص مورد ارزیابی دیگر اهمیتی نخواهد داشت ، و عدد به دست آمده را می توان با سایر اندازه ها مقایسه نمود.
یکی از ویژگی های منحصر به فرد بافت های نرم در پاسخ به نیروهای مکانیکی ، توانایی آنها در تغییر شکل یافتن است. در واقع ، استخوان و موادی نظیر فلزات تغییر شکل آشکاری پیدا نمی کنند مگر این که تخریب شوند. هر سه نیروی کششی ، فشاری و برشی در درجه اول باعث تغییر شکل عضله ، تاندون ، رباط ، و با احتمال کمتر غضروف می شوند. گفته می شود که این ساختمانها دارای رفتار ویسکوالاستیک هستند. مقدار تغییر شکل را می توان از روی تغییرات طول یا حجم اندازه گیری کرد. همان طور که برای استاندارد شدن نیرو یا بار از آنها تحت عنوان فشار نام می بریم ، تغییر شکل را نیز می توان تحت عنوان کششش استاندارد کرد. این کار با محاسبه تغییر شکل بر حسب واحد انجام می گیرد. این واحد معمولا طول یا حجم اولیه است.
اگر در یک نمودار فشار را در مقابل کشش ترسم کنیم ، منحنی فشار – کشش به دست می آید که رفتار ویسکوالاستیکی یک ماده را نشان می دهد (شکل 1-2). اگر نیروهای تغییر شکل دهنده بیش از حد نباشند ، تغییر شکل در یک حد مشخصی متوقف می شوند ، و اگر این نیروها قطع شوند ، آن جسم یا عضو به شکل اولیه خود برخواهد گشت بدون اینکه هیچ گونه آثاری از آسیب یا تخریب در آن باقی مانده باشد. تغییر شکل بدون ایجاد آسیب را تغییر شکل الاستیک یا کشسان می گویند ، که معادل اولین قسمت خطی در منحنی فشار – کشش است. کشیدن یک تاندون تا زمینی که الگوی چین دار آن صاف شود ، مثال خوبی برای تغییر شکل الاستیکی است. قطع نیروهای کششی موجب بازگشت الگوی چین دار می شود. اگر نیروهای تغییر شکل دهنده خیلی شدید باشند ، آسیب ساختمانی ایجاد می شود. این آسیب زمانی محرز می شود که ساختمان مذکور با قطع نیروها به شکل اولیه خود بازنگردد به این حالت تغییر شکل پلاستیکی می گویند.

 


شکل 1-2- منحنی فشار – کشش بافت نرم . افزایش فشار ابتداموجب تغییر شکل الاستیکی ( A ) ، سپس تغییر شکل پلاستیکی ( B ) ، ودرنهایت ناتوانی کامل ( C ) می شود .

 


اگر افزایش نیروها ادامه پیدا کند عاقبت ناتوانی کامل رخ می دهد ؛ مانند پارگی یک رباط. در این مرحله به نقطه نهایی تسلیم رسیده است. در این وضعیت تأثیر نیروهای تغییر شکل دهنده رها و فشار دوباره صفر خواهد شد.

 

آسیبهای حاد بافت نرم
در بیشتر آسیبهای حاد ، بافت درگیر قبل از آسیب دیدگی سالم است. نیروهای خارجی نظیر تصادم و افتادنها مسؤول بیشتر آسبهای حاد هستند. در این مبحث ، ویژگی های بیومکانیکی بیشتر آسیبهای حاد بافت نرم داده خواهد شد.
پارگیهای حاد رباط
همان طور که در فصل یک توضیح داده شد ، ثبات مفصلی بیشتر توسط رباطها ایجاد می شود. به همین دلیل ، رباطها بیشتر در معرض کشش یا نیروهای کششی قرار دارند. اگر مفصل در یک دامنه حرکت بیش از حد یا غیر طبیعی به حرکت درآید ، رباطها سفت شده ، حرکت را مهار می کنند. چیزی که از آن به عنوان حرکت غیر طبیعی یا بیش از حد نام می بریم فقط خاص مفصلهاست. اصولا حرکتهای آناتومیکی در چهار صفحه انجام می شود که شامل تا و باز شدن ، گردش به داخل و به خارج ، انتقال ، و دور و نزدیک شدن است. دور و نزدیک شدن می تواند شبیه به حرکت والگوس و واروس باشد. هر نوع انتقال خیلی زیاد در بیشتر مفصلها ، اغلب یک حرکت غیر طبیعی به شمار می آید. در مفصلهای لولایی ، به طور کلی خم و راست شدن تنها حرکت طبیعی می باشد. درحالی که در مفصلهای کروی شکل چرخش و دور شدن – نزدیک شدن نیز قابل اجراست.
در بیشتر مفصلها رباطهای متعددی وجود دارد که هرکدام از آنها مهار کننده اصلی یکی از حرکتهای غیر طبیعی می باشند. به طور معمول ، موقعیت هر رباط به گونه ای است که می تواند حرکت غیر طبیعی در یک و گاهی در دو جهت را به خوبی مهار کند ؛ به عنوان مثال ، در مفصل زانو رباط متقاطع قدامی (ACL) تثبیت کننده اصلی در برابر حرکت استخوان درشت نی به سمت جلو روی استخوان ران (انتقال قدامی) است. ACL کمی به استوار بودن در برابر نیروهای والگوس نیز کمک می کند به شرطی که رباط طرفی داخلی که تثبیت کننده اصلی در مقابل نیروهای والگوس است ، قبلا پاره شده باشد. بنابراین ، ACL به عنوان یکی از تثبیت کننده های ثانوی در مقابل نیروهای والگوس به شمار می آید.
رباطها می توانند بدون آن که آسیبی ببینند به مقدار زیادی کشیده شوند. این تغییر شکل الاستیکی به طور معمول بیشتر از 5 تا 10% طول اولیه نیست. اگر کشش بیش از این مقدارباشد ، رباط ابتدا آسیبی از نوع تغییر شکل پلاستیکی پیدا می کند (بحث مربوط به اصول بیومکانیکی در بالا را نگاه کنید). وقوع تغییر شکل پلاستیکی به چندین علمل بستگی دارد. شدت نیروی آسیب رسان و قدرت رباط از عوامل اصلی در تعیین میزان آسیب هستند. سرعت نیروی اعمال شده یکی از عوامل نامشهود است. اگر رباط به آرامی کشیده شود ، معمولا می تواند انرژی زیادی را قبل از ناتوان شدن جذب کند. برعکس ، اگر رباط با سرعت زیاد کشیده شود ، شکنندگی آن بیشتر شده و با جذب نیروی کمتری ناتوان می شود. قدرت رباط هم یک عامل ثابت نیست . از یک طرف ، رباط در اثر افزایش سن و بی حرکتی به طور قابل ملاحظه ای ضعیف می شود – به ویژه در محل چسبندگی خود به استخوان. از طرف دیگر ، تمرینهای ورزشی منظم می تواند رباطهایی بسیار قوی را پدید آورد.
اگر رباط فقط آن قدر کشیده شود که به ناحیه پلاستیکی برسد ، هنگام معاینه بالینی در واقع هیچ گونه بی ثباتی مفصلی مشاهده نخواهد شد. ولی هنگام معاینه بالینی رباط به روش تحت فشار ، بیمار دچار درد خواهد شد. این معاینه از طریق وارد کردن فشار دست بر روی مفصل – که موجب سفت و کشیده رباط می گردد – انجام می شود. طبق اصطلاحات بالینی ، این حالت را پارگی درجه یک رباط می گویند. اگر رباط به حدی کشیده شود که از یک طرف به طور کامل در منطقه تغییر شکل پلاستیکی قرار بگیرد ولی هنوز به نقطه تسلیم نهایی نرسیده باشد ، در معاینه فیزیکی تحت فشار ، مقدار معینی بی ثباتی مفصلی دیده خواهد شد. با این حال ، یک «نقطه پایان» برای بی ثباتی ظاهر می شود که در واقع مربوط به سفت شدن باقی مانده رباط است. تشخیص این مرحله ، پارگی درجه دو رباط است. اگر آسیب و تغییر شکل رباط از نقطه تسلیم فراتر رود ، دیگر هنگام معاینه نقطه پایانی ظاهر نخواهد شد. این حالت ، پارگی درجه سه رباط است. تشخیص پارگی درجه سه زمانی گذاشته می شود که در صورت اعمال فشار روی رباط درگیر – به عنوان مثال در مفصل زانو – هیچ عامل مهار کننده ای در زانو احساس نشود. به طور کلی ، تعیین درجه آسیب رباط مفاهیم مهمی را در رابطه با پیش آگهی و درمان رباط آسیب دیده دربر دارد. در بخش دوم این کتاب ، معاینه تحت فشار هر مفصل را به طور جداگانه شرح خواهیم داد.
آسیبهای تاندون
رفتار بیومکانیکی تاندونها شبیه رباطهاست. انقباضهای عضلانی عمدتا باعث کشیده شدن تاندونها یا اعمال نیروهای کششی روی آنها خواهند شد. به طور معمول ، نیروی عضلات تاندون را به حدی می کشد که کاملا در منطقه تغییر شکل الاستیکی باقی می ماند. در این منطقه ، فقط مقدار کمی کشش رخ می دهد. اگر مقدار کشش خیلی زیاد باشد ، عضله نمی تواند مفصلها را به طور مؤثری به حرکت درآورد. نیروی عضلات در این حالت به طرزی بیهوده برای کشیدن تاندونها به هدر خواهد رفت. پارگی تاندونهای سالم و طبیعی بسیار نادر است زیرا نیروهای عضلانی طبیعی قتدر به کشیدن تاندونهای خوش ساخت تا محدوده تغییر شکل پلاستیکی نمی باشد. بنابراین ، پارگی تاندون نیاز به وجود شرایط خاصی دارد. شایعترین وضعیت ، ضعف قبلی تاندون است. تاندونیت مزمن گاهی تاندون را آن قدر ضعیف می کند که با انقباض ناگهانی عضله پاره می شود.
یک نیروی مخالف (آنتاگونیست) همزمان نیز می تواند یک آسیب تاندونی به وجود آورد ؛ به عنوان مثال ، این حالت زمانی ممکن است رخ دهد که عضله چهار سر ران در حال بازکردن زانوست ولی بازیکن حریف به زور آن را تا می کند. نیروی مخالف ممکن است یک نیروی داخلی باشد که توسط گروه عضلات مخالف تولید می شود. گروه عضلات مخالف می توانند به طور ناگهانی بر یک عضله در حال انقباض غلبه کرده ، منجر به آسیب دیدگی شوند.
یک آسیب حاد تاندونی تمایل دارد که یک پدیده همه یا هیچ باشد. فقط پارگیهای کامل آشکار خواهند شد زیرا عملکرد عضله مربوط در این نوع پارگیها از بین خواهد رفت. تشخیص پارگیهای ناقص ، مانند پارگی درجه 1 و 2 تاندون ، اگر غیر ممکن نباشد ، بسیار مشکل است.
پارگی حاد عضله
عضله هنگام انقباض مقدار معینی تانسیون داخلی تولید می کند. میزان تانسیون تولید شده را می توان از روی مقدار کشیده شدن عضله تخمین زد(1-3). اگر عضله خیلی کوتاه یا خیلی دراز شده باشد ، نیروی انقباضی زیادی نمی تواند تولید کند. در حالت استراحت یا طول طبیعی ، عضله می تواند بیشترین تانسیون یا نیروی انقباضی خود را تولید کند. کشیده شدن بیش از این حد باعث افت در نیروی انقباضی می شود ولی تانسیون انفعالی را افزایش می دهد ، که ناشی از کشیده شدن شبکه بافت همبندی است. بنابراین کشش بی وقفه عضله موجب افزایش تانسیون کلی در عضله خواهد شد. کشش مداوم عاقبت عضله را پاره خواهد کرد.
اگر عضله به طور همزمان منقبض و کشیده شود ، ممکن است آسیبهایی نظیر پارگی عضله به وجود آید. کشیدگی می تواند توسط عضلات آنتاگونیست مخالف نیز ایجاد شود. همانند آسیبهای تاندون ، اگر عضله به طور همزمان توسط یک نیروی خارجی مانند بازیکن حریف یا نیروی واکنش زمین هنگام زمین خوردن ، کشیده شود ، نیروها نیز افزالیش می یابند. این نیروها ممکن است برای ایجاد یک تغییر شکل پلاستیکی دائمی در عضله کافی باشند. این نوع آسیبها در قسمتهای خاصی از عضله ایجاد می شوند. پیوندگاه تاندون – عضله شایعنرین محلی است که آسیب ناشی از تغییر شکل پلاستیکی در آن جا رخ می دهد. دقیقا مشخص نشده که چرا این ناحیه ضعیف ترین اتصال در مجموعه عضله – تاندون است.
مانند آسیبهای رباط ، پارگی عضله به سه درجه تقسیم بندی می شود. پارگی درجه 1 آسیبی است که فقط شامل کشیدگی خفیف عضله بدون از هم گسیختگی واضح آن باشد.پارگی درجه 2 پارگی ناقص است ، در حالی که درجه 3 به معنی پارگی کامل عضله می باشد. عملکرد عضله فقط در پارگی درجه 3 به طور کامل از بین می رود.

 

 

 

 

 


شکل 1-3- ارتباط طول وتانسیون درعضله اسکلتی

 

آسیب های مزمن بافت نرم
اطلاعات نسبتا اندکی درباره بیومکانیک آسیبهای مزمن بافت نرم وجود دارد. برای ایجاد آسیب های مزمن حداقل چند راه مختلف وجود دارد. نخست اینکه ، آسیب ممکن است به شکل حاد به وجود آید. درمان ناقص ، وجود موقعیت هایی که روند ترمیم را تضعیف می کنند ، یا توانبخشی ناکافی می تواند موجب ترمیم ناکامل و به دنبال آن درد مزمن و ناتوانی شود.
دوم ، آسیبهای مزمن می توانند در اثر تحمیل بارهای مکرر روی یک عضو به وجود آیند که در نهایت به یک آسیب مخفی بی سرو صدا و به طور کلی مزمن منجر می شوند. هر نوع باری به خودی خود برای آسیب رساندن به عضو کافی نیست ، ولی به علت ماهیت تکرار شونده اش سرانجام سائیدگی و ترکهای ریزی را ایجاد می کند. حضور بی وقفه حرکت یا بار مکرر ، به تدریج موجب تجمع این خرده آسیبها می شود ، که در نهایت می تواند منجر به یک آسیب مزمن شود. در این وضعیتها اغلب از تشخیصهایی نظیر آسیب ناشی از استفاده مفرط ، آسیب ناشی از کشش مکرر ، یا آسیب ناشی از حرکت مکرر استفاده می شود.
بالاخره ، بعضی از آسیبهای مزمن با تغییرات داخلی بدن – اغلب تغییرات مربوط به سن – مرتبط هستند. افزایش سن اغلب با ضعف و خشکی خفیف بافت نرم همراه است. فشارهای مکانیکی که ورزشکاران در سنین جوتنی و شادابی خود به طور معمول تحمل می کنند ، در سنین بالاتر که بدن آنها آمادگی کمتری دارد می توانند به تدریج سبب تخریب بافتی شوند. بیسشتر آسیبهای مزمن بافت نرم خصوصیاتی از هر سه سازوکار را دارند. برای یک پزشک متخصص تشخیص این که کدام سازو کار بیشترین نقش را دارد بسیار حایز اهمیت است ؛ زیرا در این صورت است که پزشک قادر به ارائه یک طرح درمان معقولی خواهد بود.
آسیبهای مزمن رباط
بیشترین رباطها توانایی مقابله با فشارهای خفیف مکرر را دارند ، بدون اینکه اثری از آسیب دیدگی در آنها مشاهده شود. در اندام تحتانی ، قدرت رباطها به راحتی بر فشارهای ناشی از حرکتهای دویدن یا پریدن غلبه می کند. در اندام فوقانی همیشه این طور نیست. در ورزشکاران پرتابی ، به عنوان مثال پرتاب کننده توپ در بیس بال یا فوتبال آمریکایی ، حرکت پرتابی مکرر می تواند آسیب تدریجی در رباط به وجود آورد. در این ورزشکاران ، رباطهای مفصلهای شانه و آرنج بیشتر در معرض خطر هستند. چگ.نگی ایجاد آسیب دقیقا مشخص نیست ، ولی در اثر کشیده شدن تدریجی رباط به وجود می آید و اغلب بدون پارگی کامل است. این وضعیت موجب بی ثباتی در مفصل درگیر می شود.
آسیبهای مزمن تاندون
آسیبهای مزمن تاندون در پزشکی ورزشی بسیار شایع هستند. تاندونهای اندام فوقانی و تحتانی هر دو می توانند دچار شوند. دو نوع آسیب مزمن تاندون وجود دارد : نخست ، سائیده شدن تاندون روی یک برجستگی یا سطح نسبتا خشن به طور مزمن که می تواند موجب آسیب دیدگی تاندون شود. این حالت ممکن است در اثر یک عامل خارجی مانند تجهیزات ورزشی نامناسب (به عنوان مثال کفشها ، بالشتکها و دسستکشها) ایجاد شود. عوامل داخلی نظیر یک برجستگی استخوانی یا یک تاندون دیگر نیز می تواند عامل این مشکلات باشند. به طور کلی ، اصطکاک مکرر بیش از حد موجب التهاب غلاف تاندون می شود و بنابراین اغلب به آن تاندونیت یا پاراتنونیت گفته می شود.
شکل دوم آسیب مزمن تاندون ، آسیبی است که به علت تانسیون مکرر و بیش از حد تاندون به وجود می آید. این آسیب به طور معمول هنگام انقباض عضلانی برونگرا رخ می دهد. در یک انقباض عضلانی برونگرا ، در عضله تانسیون فعال به وجود می آید و توأم با آن به سبب فشار وارده طول عضله افزایش می یابد. این نوع انقباض زمانی که ورزشکار از سرعت خود می کاهد مورد نیاز است ، به عنوان مثال ، هنگام فرود آمدن پس از یک پرش یا در حین و پس از مرحله برخورد پاشنه پا به زمین در هنگام دویدن. در طی انقباضهای برونگرا ، تانسیون بسیار زیادی در عضله و تاندون آن تولید می شود. اگر تاندون به حد کافی برای تحمل این فشارهای مکرر پرورش نیافته باشد ، به تدریج دچار اسیب دیدگی خواهد شد. آسیب اغلب در جسم تاندون در نزدیکی محل چسبندگی تاندون به استخوان ایجاد می شود. به نظر می رسد که افزایش عمرتاندون غالبا آن را مستعد این نوع آسیب می سازد. در این آسیبها معمولا التهاب دیده نمی شود ، بنابراین باید به آنها تاندینوز گفت نه تاندونیت.
آسیبهای مزمن عضله
اطلاعات نسبتا کمی درباره آسیبهای مزمن عضله در دسترس است. درد مزمن عضله نادر نیست و اغلب تحت عنوان کشیدگی مزمن تشخیص داده می شود. این که واقعا بافت عضله در این کشیدگیهای مزمن آسیب ببیند یا خیر ، مشخص نیست. ممکن است مسؤول واقعی ای دردها ، سایر بافت ها از جمله بافت همبند عضله یا بافت جوشگاهی باشند. به طور کامل ، دو نوع آسیب عضلانی تحت حاد شناخته شده است.
اولین ، نوعی سندروم کمپارتمان (سندروم فضای بسته) مزمن است که می تواند موجب درد عضلانی شود. بیشتر عضلات اندامها به شکل گروهی در فضاهای بسته مجزایی به نام کمپارتمان قرار دارند. دور هر کمپارتمان را یک پوشش غیر قابل انبساط محاصره کرده است که به آن نیام گفته می شود (شکل 1-4). در حین ورزش شدید جریان خود عضلات افزایش یافته و در نتیجه عضله متورم می شود. علاوه بر این ، عضلات با تمرین مستمر به تدریج بزرگتر می شوند که ناشی از پاسخ قوی سازی فیزیولوژیک است. گاهی غلاف نیامی خیلی سفت است و اجازه این افزایش حجم را نمی دهد. فشار داخل کمپارتمان هنگام ورزش کردن زیاد می شود که متعاقب آن گردش خون کمپارتمان مختل خواهد شد. عضله ممکن است به حد کافی اکسیژن و مواد غذایی دریافت نکند که این مسأله موجب درد می شود.

 


شکل 1-4- کمپارتمانهای ساق پا . کمپارتمان های قدامی ( A ) ، جانبی ( B ) ، سطحی خلفی ( C ) وعمقی خلفی ( D ) توسط یک نیام توسعه یافته واستخوان های درشت نی ( E ) ونازک نی( F ) محاصره شده اند.

 

 

 

نوع دیگر آسیب تحت حاد ، آسیب عضلانی ناشی از نیروهای برونگرا است. انقباضهای برونگرای مکرر در یک عضله نسبتا پرورش نیافته می توانند آسیب میکروسکوپی در تارهای عضلانی به وجود آورند. انقباضهای برونگرا در بسیاری از فعالیتها مورد نیازند و در بعضی از فعالیتها ، نظیر دویدن در سرازیری بسیار قوی می باشند. این نوع انقباضهای عضلانی برای کاستن از شدت برخورد و کند کردن شتاب بدن مورد نیاز هستند. آسیب عضلانی ناشی از انقباضهای برونگرا اغلب تا 24 الی 48 ساعت پس از فعالیت آشکار نمی شود ؛ یعنی زمانی که دردناکی دیررس عضله تظاهر پیدا می کند.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل دوم
پاسخ به آسیب
The response to injury
زمانی که در بافت نرم آسیبی به وجود می آید ، پاسخی برای ترمیم آسیب توسط بافتهای موضعی و سایر قسمتهای بدن آغاز خواهد شد. در این فصل پاسخ هر بافت به آسیب حاد یا مزمن شرح داده می شود. یافتهای نرم می توانند به همان روش متداول در همه بافتهای سخت به آسیب پاسخ دهند.
بسیاری از ویژگی های اصلی پاسخ به آسیب را می توان در سراسر بدن دید. با این حال ، هر بافت نرمی ، عمل متفاوتی را بر عهده دارد و به دلیل حفظ عملکرد خاصی ، تفاوتهای واضحی در روند ترمیم بافتهای نرم مختلف وجود دارد. درک صحیح ویژگی های مشترک و اختصاصی روند پاسخ به آسیب برای ارائه یک برنامه درمانی و توانبخشی مطلوب ، ضروری است. طرح درمان باید در جهت به حداقل رساندن پاسخهای نامطلوب و به حداکثر رساندن پاسخهایی باشد که موجب بهبودی سریع و عملی آسیب می شوند.
آسیب های حاد رباط
همان طور که در فصل دوم شرح داده شد ، بیشتر آسیبهای حاد رباط پارگیهایی هستند که در اثر ناتوان شدن هنگام وجود تانسیون ، رخ می دهند. بیشتر رباطها در خارج از مفصل هستند و با حفره مفصلی ارتباط مستقیم ندارند. پاسخ التهابی کلاسیک اولین مرحله از پاسخ بدن به پارگی رباطهاست. هنگام وقوع آسیب ، در محل پارگی خونریزی ایجاد می شود. ورزشکار متوجه ظهور ناگهانی درد و تورم خواهد شد. آسیب و خونریزی موجب مرگ (یا نکروز) سلولها از جمله فیبروبلاستهاییی که در دولبه پاره شده رباط قرار دارند ، می شود. رشته های کلاژنی پاره شده نیز در این ناحیه حضور دارند.
در مرحله اول مواد زیادی از سلولهای آسیب دیده آزاد می شوند که پاسخهای ردیف شده ای را در سایر قسمتهای بدن برمی انگیزند (شکل 2-1). این واسطه های التهابی ، سلولهای التهابی را که اغلب به حالت خاموش در سیستم عروقی در گردش هستند ، جذب می کنند. سلولهای التهابی که می توانند در این پاسخ شرکت کنند شامل لکوسیتها ، لنفوسیتها ، و ماکروفاژها هستند.
این سلولها بی درنگ پس از جذب در محل آسیب اعمال متعددی را انجام می دهند. یکی از اعمال اولیه آنها تقویت پاسخ موضعی است. سلولهای التهابی واسطه های التهابی بیشتری را آزاد خواهند کرد که منجر به افزایش تورم یا ادم و جذب تعداد بیشتری سلول التهابی خواهند شد.
واسطه های التهابی متعددی شناخته شده اند که شامل کینین ، پروستاگلاندین ، لکوترین و کمپلمانها هستند. علاوه بر واسطه های التهابی مواد دیگری – از جمله اینترلوکین و عامل نکروز کننده بافتی – نیز آزاد می شوند که ممکن است آثار زیان آوری روی سایر سلولهای آن ناحیه داشته باشند. این مواد ، که به آنها سیتوکین گفته می شود ، به ظاهر در تمام پاسخهای التهابی دخالت می کنند ، ولی اهمیت آنها هنوز کاملا شناخته نشده است.
سلولهای التهابی در مدت 48 تا 72 ساعت سراسر ناحیه پارگی را پر می کنند. ورزشکار همچنان درد و تورم بسیار شدیدی خواهد داشت ، و سفتی اولیه در حال ظاهر شدن می باشد.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

شکل 2-1- پاسخ التهابی به دنبال یک آسیب حاد بافت نرم .

 

یکی دیگر از وظایف حیاتی سلولهای التهابی ، شروع یک پاسخ ترمیمی است. به ظاهر ، روند ترمیم فقط پس از تمیز شدن ناحیه آسیب دیده از سلولهای مرده و رشته های پاره می تواند شروع شود. سلولهای التهابی در این مرحله هم مورد نیاز هستند ، به خصوص ماکروفاژها که در تمیز کردن ذرات باقی مانده سلولی کارایی بسیار بالایی دارند.
بالاخره ، سلولهای التهابی می توانند موادی را آزاد کنند که سبب انتقال فرایند پاسخ به آسیب از مرحله التهابی به مرحله بعدی ، یعنی مرحله تکثیر ، می شوند. این مواد ، که اغلب عامل رشد نامیده می شوند ، رشد سلوللهای سالم اطراف ناحیه آسیب دیده را تحریک می کنند. تحریک فیبروبلاستها توسط این عوامل ، آنها را وادار به تکثیر و در عین حال مهاجرت به درون ناحیه آسیب می کند. زمانی که فیبروبلاستها در ناحیه آسیب دیده رباط ظاهر می شوند ، این سلولها شروع به تولید کلاژن نو خواهند کرد. این کلاژن نو از طریق مرمت لبه های پاره شده رباط ، در نهایت عملکرد مکانیکی رباط را به حال اول باز خواهد گرداند. رشد عروق خونی و سلولهای اندوتلیال نیز تحریک شده ، عروق خونی جدیدی ساخته می شوند که به داخل منطقه آسیب دیده نفوذ می کنند. این عروق ، برای فیبروبلاستهای در حال تکثیر موارد غذایی فراهم می کنند. در طی این مرحله سلولهای التهابی به تدریج ناپدید خواهند شد.
مرحله نهایی مرحله شکل گیری دوباره یا تمایز یافتن است. کلاژن اولیه ، که به منظور ترمیم رباط در ناحیه آسیب دیده ظاهر می شود ، به طور کلی کمی نامنظم و سازمان نیافته است و نسبت به رباط اصلی قدرت کمتری دارد. چند روز تا چنذ هفته پس از تکثیر و تولید کلاژن ، فیبروبلاستها ناحیه آسیب دیده را با تولید دسته های کلاژنی منظم تر بازسازی خواهند کرد. همچنین اتصالهای متقاطع دستجات کلاژنی بیشتری خواهد شد ، در نتیجه قدرت مکانیکی رباط ترمیم یافته ، افزایش می یابد. به طور کلی ، رباط پس از چند هفته به حالت استراحت خود بر می گردد. حتی اگر روند پاسخ به آسیب کاملا کارآمد باشد ، معمولا رباط به یک وضعیت کاملا طبیعی بازنمی گردد. کیفیت بافت رباط ممکن است در ناحیه آسیب دیده کمی پایین باشد. این مسأله می تواند همراه با شلی رباط باشد. به طور کلی ، درمان پارگیهای رباط با هدف کاهش عوارض مرحله التهابی اولیه و تحریک مراحل تکثیر و تمایز انجام می گیرد. این کار با محافظت از رباط در برابر فشارهای بیش از حد در طی مراحل اولیه ترمیم انجام می شود تا از شل شدن آن جلوگیری گردد. در طی مراحل بعدی ترمیم ، فشارهای کنترل شده ای روی رباطی که به طور ناقص ترمیم یافته است ، اعمال می شود تا تمایز و شکل گیری دوباره تحریک شوند.
روند ترمیم در پارگی رباطهایی که درون فضای مفصلی قرار دارند کاملا متفاوت به نظر می رسد. رباطهای متقاطع زانو ، مثال رایجی برای این نوع رباطها کاملا توسط مایع مفصلی احاطه شده اند. مراحلی که قبلا توضیح داده شد در این رباطها به طور واضح ظاهر نمی شوند. علاوه بر این ، پاسخ ترمیمی اغلب منجر به یک رباط ترمیم یافته نمی گردد. به بیان دقیقتر ، لبه های پاره شده رباط به تدریج گرد شده ، دیگر نمی توانند به یکدیگر بچسبند. کاملا مشخص نیست که چرا چنین اتفاقی می افتد ، ولی احتمالا حضور مایع مفصلی ، از بروز یک پاسخ ترمیمی خوب جلوگیری می کند.
آسیبهای حاد تاندون
بیشتر آسیبهای تاندون در اثر جراحت مستقیم با اجسام تیز و برنده ایجاد می شوند. همانطور که در فصل 1 شرح داده شد ، گاهی تاندون می تواند به طور غیر مستقیم در اثر تانسیون بیش از حد در ناحیه تاندون – عضله پاره شود. در آسیبهای غیر مستقیم اغلب یک آسیب تاندونی مزمن قدیمی تاندون را ضعیف و امکان پاره شدن آن را فراهم کرده است. در آسیب ناشی از جراحت مستقیم ، پاسخ اصلی بسیار شبیه به پاسخی است که در آسیب حاد رباط شرح داده شد. مراحل التهابی ، تکثیری ة، و تمایز به طور واضح در این آسیبها دیده شده اند. برخلاف رباطها ، معمولا ترمیم آسیبهای تاندونی به علت ویژگیهای خاص بافت تاندون پیچیده تر است. نخست اینکه ، تاندون توسط عضله ای که به آن متصل است به طور پیوسته تحت کششش واقع می شود. اگر پارگی یا بریدگی کامل باشد ، کشش عضله معمولا موجب جدایی وسیع لبه های پاره شده تاندون خواهد شد. برای درمان باید فاصله بین دو لبه تاندون را از بین برد تا امکان ترمیم موفقیت آمیز فراهم آید. این کار در بیشتر آسیبهای تاندونی به معنای ترمیم جراحت یا پارگی به کمک جراحی است. علاوه بر این ، عمل «سر خوردن» تاندون نیز باید حفظ شود. تکثیر فیبروبلاستهای بافتهای اطراف می تواند در ترمیم نقص موجود در تاندون آسیب دیده بسیار مؤثر باشد ، ولی در عین حال باعث گسترش بافت جوشگاهی بین تاندون و بافتهای اطراف آن می شود. حتی اگر آسیب تاندونی از هر جهت ترمیم یافته باشد ، تشکیل بافت جوشگاهی می تواند حرکت سر خوردن تاندون و در نتیجه عملکرد آن را از بین ببرد. بنابراین ، درمان آسیبهای تاندون باید در جهتی باشد که روند ترمیم فقط در خود بافت تاندون گسترش یابد و نه در بافتهای اطراف آن. با به حرکت درآوردن زود هنگام تاندون در حال ترمیم می توان به این هدف دست یافت.
آسیبهای حاد عضله
یک پارگی حاد عضله ، که به آن کشیدگی هم گفته می شود ، موجب پارگی بافت عضلانی و همین طور شبکه بافت همبندی درون و اطراف تارهای عضلانی می شود. تحقیقات نشان داده اند که بیشترین احتمال پارگی در یک عضله سالم در نزدیکی پیوندگاه تاندون – عضله است. پاسخ به این آسیبها در ابتدا بسیار شبیه پاسخ به آسیبهای حاد رباط و تاندون است. در ابتدا خونریزی ، تورم ، و از هم گسیختگی تارهای عضلانی و بافت همبند وجود دارد. یک پاسخ التهابی واضح در مدت 24 تا 48 ساعت گسترش می یابد. سلولهای التهابی زیادی تارهای عضلانی مرده و آسیب دیده را به طور فعال از ناحیه پارگی خارج می کنند. مراحل بعدی تا اندازه ای با پاسخ ترمیمی در تاندون و رباط تفاوت دارد. تارهای عضلانی توانایی تجدید حیات دارند. تارهای عضلانی جوان و نوظهور یافته یا لوله های عضلانی را پس از چند روز می توان مشاهده کرد که جایگزینی برای تارهای آسیب دیده که توسط سلولهای التهابی خارج شده اند ، می باشند. در همین زمان ، همانند ترمیم تاندونها و رباطها ، فیبروبلاستها از بافت همبند اطراف به سمت داخل ناحیه گسترش می یابند. در واقع ، رقابت برای پر کردن ناحیه آسیب دیده بین فیبروبلاستها و تارهای عضلانی در حال تجدید حیات وجود دارد. معمولا در بیماران بزرگسال فیبروبلاستها نسبت به تارهای عضلانی منطقه بیشتری را به خود اختصاص می دهند ، که در نهایت منجر به ایجاد اثر زخم (بافت جوشگاهی) در بافت عضله می شود. از آن جا که سفتی بافت جوشگاهی با بافت عضله تفاوت دارد ، به احتمال قوی بافت جوشگاهی مسؤول درد مزمن یا عود کشیدگی عضله است که در ورزشکاران به طور شایع اتفاق می افتد.
نوع دیگری از آسیبهای عضله کوفتگی مستقیم است. معمولا یک جسم غیر نافذ ، مانند کلاهخود بازیکن حریف ، مسبب این نوع آسیب است. اگر این آسیب در عضله چهار سر ایجاد شود اغلب به آن آسیب چارلی هورس گفته می شود. پاسخ به آسیب در ابتدا بسیار شبیه به آنچه که در کشیدگی عضله اتفاق می افتد ، است. به دنبال خونریزی حاد و از هم گسیختگی تارهای عضلانی ، التهاب و تجدید حیات آغاز می شود. تجدید حیات باز هم شامل پیدایش تارهای عضلانی نو و ایجاد اسکار توسط فیبرو بلاستهاست. گاهی یک پاسخ دیگر نیز دیده می شود. در کوفتگیهای شدید ، پس از گذشت چند هفته ، در ناحیه آسیب دیده استخوان تولید می شود. به این وضعیت میوزیت استخوانی شونده یا التهاب استخوانی عضله گفته می شود. هنوز کاملا مشخص نیست که چرا بعضی از سلولها در ناحیه آسیب دیده شروع به تولید استخوان می کنند. بعضی از محققان اعتقاد دارند که این استخوان سازی به معنای آسیب دیدن استخوان زیری به هنگام وقوع کوفتگی است ، ولی این موضوع هنوز به طور قطعی ثابت نشده است. تولید استخوان به طور خود به خود متوقف خواهد شد ، ولی می تواند منجر به درد و سفتی قابل توجه در عضله درگیر شود.
آسیبهای حاد غضروف
آسیبهای غضروف را باید به دو گروه تقسیم کرد : آسیبهای غضروف مفصلی یا هیالین ، و آسیبهای منیسک یا غضروف لیفی (فیبروکارتیلاژ).
آسیبهای حاد غضروف مفصلی یا هیالین اغلب به علت کنده شدن یک تکه از غضروف – به شکل لب پریدگی – در مفصلی که از جهات دیگر سالم است ، به وجود می آیند.
گاهی این ضایعه غضروفی با کنده شدن یک تکه از استخوان همراه است که در این صورت به آن شکستگی توأم غضروف و استخوان گفته می شود (شکل 2-1). پاسخ به این آسیبهای غضروفی ممکن است با آنچه که در آسیبهای رباط ، تاندون و عضله دیده می شود ، بسیار متفاوت باشد. به نظر می رسد که علت اصلی این تفاوت فقدان جریان خون در غضروف باشد. اگر یک ضایعه غضروفی ، استخوان زیر خود را درگیر نسازد ، به نظر می رسد که پاسخ به آسیب ظاهر نشود. در این صورت ، خونریزی وجود نداشته و سلولهای التهابی ظاهر نمی شوند و در نتیجه کندروسیتهای اطراف برای ترمیم نقص موجود تحریک نخواهند شد. این وضع حتی می تواند منجر به آسیب غضروفی دیگری شود زیرا غضروفی که در سمت مقابل مفصل قرار دارد به طور پیوسته روی این ضایعه مالیده می شود. بدین ترتیب ، آسیب ثانویه در غضروف مقابل و همین طور در لبه های ضایعه اصلی به وجود می آید.
اگر استخوان زیر غضروف هم آسیب ببیند ، مانند یک شکستگی غضروف و استخوان ، پاسخ می تواند کاملا متفاوت باشد. استخوان دارای خون رسایی خوبی است ، و خونریزی درون ضایعه رخ خواهد داد. این مسأله موجب شروع پاسخ ترمیمی می شود. در این حالت ، کندروسیتهای غضروف اطراف تحریک شده ، و به سمت ناحیه آسیب دیده مهاجرت می کنند. این کندروسیتها اغلب قادر به ترمیم نقص موجود هستند ، هر چند غضروف جدیدی که نقص را پر می کند کیفیت پایینی دارد. بافت ترمیمی بیشتر شبیه غضروف لیفی تا غضروف هیالینی.
در آسیبهای منیسک یا غضروف لیفی نیز چگونگی پاسخ به آسیب به جریان خون آنها بستگی دارد. بیشتر مناطق دارای غضروف لیفی مانند منیسکها در مفصل زانو ، جریان خون محدودی دارند. بخشی از غضروف لیفی دارای جریان خون و در نتیجه حیات است ، در حالی که سایر بخشهای همان منیسک فاقد جریان خون هستند. غضروف فاقد جریان خون ، مواد غذایی خود را به روش انتشار از مایع مفصلی تهیه می کند. پارگی در قسمت عروقی منجر به تشکیل هماتوم می شود و متعاقبا کندروسیتهای اطراف با تولید غضروف لیفی جدید آن را ترمیم می کنند. این وضع می تواند موجب ترمیم کامل این نوع آسیبها شود. پارگی در ناحیه فاقد عروق ، به نظر نمی رسد که قادر به برانگیختن پاسخ ترمیمی به حد کافی باشد. اگر درمان انجام نشود ، همان طور که قبلا شرح داده شد ، احتمال آسیب ثانویه به بافتهای اطراف نیز وجود دارد.

 

 

 

 

 

 

 

شکل 2-1- ضایعات غضروف مفصلی . یک آسیب غضروفی می تواند فقط محدود به غضروف باشد ( A ) یااستخوان زیری خودرانیز شامل شود ( B ) .

 

آسیبهای مزمن
به طور مشخص ، اطلاعات کمتری در مورد پاسخ بافت نرم به آسیبهای مزمن در دست است. الگوی آزمایشگاهی خوبی برای این آسیبها وجود ندارد و آسیبهای انسانی به طور کلی با روشهای غیر جراحی درمان می شوند ، که این کار کسب اطلاعات بیشتر را درباره پاسخ ترمیمی در این آسیبها مشکل می سازد.
آسیبهای مزمن رباط کمتر مورد بررسی قرار گرفته اند. تصور می شود که فشارهای پیاپی به تدریج بعضی از رباطها را نازک می کنند ، همانطور که گاهی در رباطهای شانه و آرنج .رزشکاران پرتاپی دیده می شود. با وجود این ، هنوز مشخص نشده است که آیا این وضعیت واقعا با پارگیهای کوچک و التهاب واقعی ، به آن حد وسیعی که در آسیبهای حاد دیده می شود ، همراه است یا خیر؟
آسیبهای مزمن تاندون شایع هستند. به نظر می رسد که حداقل دو نوع پاسخ متفاوت به آسیب مزمن تاندون وجود دارد. در یک نوع ، تاندون در معرض سر خوردن یا اصطکاک بیش از حد و مکرر قرار دارد. به طور کلی ، در این حالت پاسخی در پوشش خارجی یا همان غلاف تاندون به وجود می آید. این پاسخ ممکن است منجر به التهاب واقعی در این ناحیه همراه با تولید مایع توسط سلولهای پوششی غلاف شود. فرد ورزشکار متوجه تجمع این مایع (خیز یا ادم) خواهد شد. اغلب به این وضعیت تاندونیت یا شاید به نحو شایسته تر پاراتنونیت که بر التهاب غلاف تاندون دلالت می کند ، گفته می شود. تورم و درد با استراحت کافی و درمان فروکش کرده و استفاده عادی از تاندون دوباره امکان پذیر می گردد.
نوع دیگر آسیبهای مزمن تاندون ، وجود ضایعه در خود بافت تاندون است. به نظر می رسد که این نوع آسیب در تاندونهایی رخ می دهد که در معرض فشارهای کششی شدید و مکرر هستند ؛ مانند تاندون آشیل ، تاندون کشگک و گروه عضلات چرخاننده. شایعترین محل این نوع آسیب در نزدیکی محل چسبندگی تاندون به استخوان است. به ظاهر ، در این محل بافت داخلی تاندون آسیب می بیند. پاسخ به این نوع آسیب با پاسخ به آسیب حاد تاندون تفاوت دارد. در نمونه های جراحی تهیه شده از تاندونهای گرفتار ، هیچ مدرکی دال بر وجود واکنش التهابی قابل توجه به دست نیامده است. بافت شناسی عمدتا تخریب رشته های کوچک کلاژن ، جوانه زنی تعدادی از عروق خونی کوچک ، و پاسخ خیلی محدود فیبروبلاستها را نشان می دهد. هر چند که به این وضعیت اغلب تاندونیت گفته می شود ، ولی به نظر می رسد که این نام گذاری صحیح نباشد. پسوند «ایت» (itis) بر التهاب دلالت می کند ، که در این موارد وجود ندارد. واژه تاندینوز احتمالا مناسب تر است. بسیاری از ورزشکاران دچار تاندینوز مشکلات مزمنی با درد خود خواهند داشت که ناشی از آهسته بودن یا حتی فقدان پاسخ ترمیمی است. این مشکل به ویزه در ورزشکاران مسن تر دیده می شود. این موضوع احتمالا نشان دهنده این است که مسن شدن تاندون و فشارهای مکرر از عوامل سببی می باشند.
در مورد آسیبهای مزمن عضله نیز اطلاعات نسبتا اندکی وجود دارد. مشخص نیست که سندروم کمپارتمان مزمن ، و دردناکی دیررس عضله ، که قبلا شرح داده اند (به فصل اول مراجعه کنید) ، واقعا به معنی آسیب مزمن عضله هستند یا خیر. این مشکلات بیشتر به شکل تحت حاد و موقتی ظاهر می شوند. در دردناکی دیررس عضله ، انقباضهای برونگرای مکرر سبب التهاب منتشر در حد میکروسکوپی می شوند. سلولهای التهابی در سرتاسر عضله پراکنده شده اند. آسیب در خود تارهای عضلانی نیز وجود دارد. ساختمان تعداد محدودی از تارهای عضلانی به هم خورده است ، ایت تارها بعدا توسط سلولهای التهابی از منطقه خارج می شوند. پاسخ فیبروبلاستیک ، به ظاهر وجود ندارد. بسیاری از پژوهندگان معتقدند که دردناکی دیررس عضله در واقع شیوه ای است که بدن از طریق آن عضله را از تارهای عضلانی پیر و درجه دو پاک می کند. این واقعیت که دردناکی دیررس عضله در جلسات بعدی تمرینهای برونگرا کمتر دیده می شود یا حتی ایجاد نمی شود ، اعتقاد فوق را تقویت می کند.
سرانجام ، آسیب مزمن می تواند در هر جایی که اصطکاک شدید و مکرر است ، به وجود آید. این حالت می تواند در اثر حرکت تاندون روی استخوان ، تاندون روی تاندون دیگر ، یا پوست روی استخوان ایجاد شود. در بیشتر این مناطق بورسا وجود دارد. بورسا کیسه ای با دیواره نازک و حاوی مفدارکمی ماده شبیه به مایع مفصلی است. این مایع به وسیله سلولهای دیواره بورسا ساخته می شوند. اگر اصطکاک بیش از اندازه شود ، آسیب مزمن می تواند در داخل و اطراف بورسا به وجود آید. سلولهای دیواره بورسا مقدار زیادی مایع تولید می کنند که موجب درد و تورم در آن منطقه می شود. همچنین تغییرات التهابی خفیفی می تواند ظاهر شود. به این حالت بورسیت می گویند. مانند پاراتنونیت ، این جریان اغلب با کاستن از اصطکاک و سایر روشهای درمان ضد التهاب فروکش می کند.

 

 

 

 

 

 

 


فصل سوم
اصول پایه درمان و پیشگیری از آسیبهای بافت نرم

 

آسیبهای بافت نرم صرف نظر از هر گونه تلاش برای مداخله کردن با یک شیوه درمانی خاص ، تمایل به ترمیم یافتن دارند. این پاسخ ترمیمی ممکن است در بعضی آسیبها در نهایت آرامی و در بعضی دیگر بسیار سریع باشد. هدف اصلی از هر نوع درمان ، بالا بردن کیفیت روند ترمیم است. این کار را می توان با تحریک بخشهای سودمند پاسخ به آسیب و تقلیل دادن بخشهای مضر آن انجام داد.
در عین حال ، برای انتخاب بهترین شیوه های درمانی باید یک پیامد خوب را برای هر آسیب تعریف و مشخص کرد. یک رباط می تواند ترمیم یافته باشد ، ولی اگر این رباط در یک وضعیت تحت کشش ترمیم شده باشد ، قادر به اجرای اعمال خود به طور کامل نخواهد بود. یک پیامد قابل قبول در این موارد نه فقط یک رباط ترمیم یافته بلکه یک رباط سفت و محکم نسز هست. بعضی از شیوه های درمانی ممکن است بخشی از روند ترمیم را تحریک کنند ولی عملکرد نهایی را نیز به خطر می اندازند و بنابراین باید از آنها اجتناب ورزید. سرانجام ، قبل از رها شدن ورزشکار از درمان باید به فکر پیشگیری هم بود. پس از بازگشت به تمرینهای ورزشی ، هم احتمال عود آسیب قبلی و هم آسیب دیدگی ساختمانهای اطراف که قبلا آسیب ندیده بودند ، وجود دارد. هر دو احتمال را باید در حین درمان و بازتوانی مدنظر داشت.


خرید و دانلود  دانلود مقاله  بافت های نرم


دانلود مقاله حج

 

 

حج با شکوه ترین جلوه توحید نقطه اوج ایمان رایت بلندوپرچم جاودانه اسلام ذخیره بزرگ الهی برای همه انسانها ورمز عزت واقتدار وعظمت مسلمین جهان است. کعبه نخستین بیت عتیق خانه محترم الهی
مطاف فرشتگان ورسولان وموحدان است که برای خیر وسعادت بشریت بپا گردیده < ان اول بیت للناس للذی بمکه مبارکه>
ومسجد الحرم حریم انوار و قبله نیایش خدا پرستان است که هر صبح وشام بسوی آننماز میگزارند ودر حیات وممات خویش رو بسوی آن دارند وحیث ماکنتم فولو وجوهکم شطره.
ومکه شهرنیایش ودعا وتضرع وبکا بلد امن پروردگار ومبحط وحی الهی ومحل نزول فرشتگان ومیعاد گاه طلایه داران رسالت توحید از آدم تا ابرهیم واز ابراهیم تا محمد(ص)واوصیای آن حضرت است.
وحرم حریم امن الهی است برای انسان ها وهمه جانداران وگیاهان وهر کسی بدان پناه برد از غضب خدادر امان است . جایجای مکه ومدینه کوهاودشتهایش گنجینه خاطرهای جاودانه ای است که دست زمان وحوادث زمین آنرا نسوده وبا حیات ایمان زنده وبا تاریخ زندگانی طلایه داران اسلام وختم رسولان وامامان
معصوم (ع)ورجال فضلیت وتقوا امیخته است واز این رواست که مکه مدینه حرم وکعبه از جغرافیا فراتر رفته وتاریخ جاودان هدایت ونهضت رهپویان وادی نور وعدل ومحبت تا قیام حضرت مهدی (عج)است.
وهریک ازمواقف ومشاهد ومناسک حج از میقات گرفته تا حرم وکعبه وصفا ومروه ورکن ومقام وعرفات منا ومشعر رازهای نمادین ورمزهای عمیق وعارفانه ای در درون دارد که دریغ است بدان توجه نشود.
اما مدینه شهر پیامبر شهر عشق وعاطفه باشکوه وجلایش ومسجد النبی باقبه خضرا وروضه ملوکتی ومنارهای نور که فضای عطر اگین بهشتی اش خاطرات نورانی ختم رسولان را تداعی می کند.
و بقیع بل گنجینه های ناشناخته وعقده های در گلو شکسته وزخم های عمیقی که بر سینه دارد از تاریخ مضلومیت وشهادت اولیای خد سخن می گوید.
قبا وشجره ومزار حمزه ومساجد کوچک وبزرگ ومحراب ها ومنارهای بلند هر یک تذکار نماز وگلبانگ اذان در طول چهارده قرن تاریخ اسلام است.
وحج زیرت تذکاری است از این خاطره ها ورازهای بی شمار .
حج فرا گیر ترین عبادتی است که جان وتن مال وتوان رنج وراحت زمزمه وتفکر وقوف وحرکت فردوجمع عقل وعشق گذشته واینده عبادت وسیاست ودنیا وآخرت رادر خودجای نهاده وهریک از مراحل آن سنگ محکمی است برای زائر که عیار جوهر ایمانش را به نمایش می گذارد.تا تسلیم پذیری اش رابیازماید وسهرا از ناسره متمایزسازد باتوجه به آثارمعنوی مادی فردی واجتماعی عبادی وسیاسی حج است که بر این فرضیه عظم تاکید فروان شده وقران کریم ان را حق خداوند بر بندگان خوانده است.
< ولله حج البت من استطاع الیه سبیلا>
اما هدف اصلی این تحقیق مروری است بر پاره ای از اسرار معنوی حج واشاراتی درباره مناسک واماکن تاریخی مکه ومدینه امید است که قبول حق قرار گیرد.

 

بخش اول

 

 

 

 

 


خداوند متعال برای اینکه انسان را فرشته خو کند به انسان دستور طواف حریم کعبه را مدهد که معادل بیت معمور در عرش خداونداست چون فرشتگان اطراف عرش الله به یادحق سرگرم طواف هستند وبه نام حق تسبیح می کنند وبرای دیگران از خداوند طلب آمرزش میکنند.برای انسان نیز در زمین کعبه را بنا ساخت تا انسان وارسته دور ان طواف کند به نام حق زمزمه کند وبرای دیگران از خدا طلب آمرزش بخواهد.برای این که صفات ممتاز آزادی وآزادگی که از آن فرشتگان است در انسان ظهور کند خداوند متعال هم این خانه را خانه آزادی بیان معرفی میکند تا مردم در اطراف این خانه ازاد طواف کنند ومعنای طواف اطراف خانه آزاد آزادشدن وآزادگی اموختن است.
قران در دو جا ازکعبه به عنوان بیت عتیق نام میبرد سوره حج ایات 29 و32 :
<ولیطوفوا بالیت التعیق>و<ثم مهلها الی البت التیق>
عتیق یعنی آزادی وعتق یعنی آزادی این خانه آزاداست خانه ابدا ملک کسی نشده ومالکی جز خدانداشته و ندارد خانه ای است که از رقیت مالیکت ملکیت غیر خدا آزاد است. زائران اطراف خانه آزاد طواف می کنند تا درس ازادگی بیا موزند.ملک احدی نشوند ومملوک کسی نگردیده وزمام امور انها به دست غیر خدا نباشد. امامصادق (ع) فرمودند<النظر الی کعبه عباده> برای ان است که کعبه نمودی از عرش خداوند ومظهر طهارت است این خانه مجلای عتق وازادگی از بندگی غیرخدا است نگاه به معدن طهارت عبادت است.
کعبه اولین خانه عبادت عمومی است.
ان اول بیت وضع للناس للذی ...
خداوند برای این که حاجیان طوافگر در اطراف کعبه به صف فرشتگان متصف شوند واثار فرشته خویی در آنها احیا شود کعبه را به دست پاک ترین وموحدترین بشر یعنی ابراهیم واسماعیل بنا کرد.
<واذ یرفع ابرهیم القواعد من البیت واسماعیل ...>
کعبه چون یک خانه مکعب شکلی است که کعبه نامیده شده است. امام صادق(ع) فرموند:
سر این چها ردیوار این است که بیت المعموردارای چهار ضلع است ,چون عرش خدا چهار ضلع دارد وچون عرش خدا چهار ضلع دارد و چون کلماتی که معارفیالهی بر ان استوار است
چهارکلمه میباشد سبحان الّله و الحمد اللّه و لا اللّه الا اللّه واللّه اکبر تسبیح است وتهتیل وتمحید است وتکبیر.
کعبه,کجا برم چه برم راه بادیه
کعبه ست کوی دلبر و قبله است روی دوست
بدان که حرم دوتاست حرم ظاهر وحرم باطن .گردش,گرد خانه خدا حرم ظاهر است .گردش دل مومنان گرد ان خانه حرم باطن. در میان حرم ظاهر،قبله مومنان ودرمیان حرم باطن ،نشانه نظر رحمان .درحرم ظاهر اگرگمشده ای یابند،بر جای نهندتا صاحب آن پیدا شود. در حرم باطن اگر گمشده ای بود کشتن آن ،روا نیست که آن گمشده راز خدایی است.که در هر دلی ،سری نهاده کس را برآن راه نیست وآن سّر،سّر حق است و این مردمان صاحب اسرار. آن کعبه معاملت است واین کعبه مشاهدت،آن موجب مکاشفت واین مقتضی معانیت،آن درگاه عزّت وعظمت واین بارگاه لطف ومرحمت.
گرنباشد قبله عالم را قبله من کوی عشق است
اینجا عالم سر الهی است واومعدن اسرارواصل سّراست به آن رسیده اند که<<پیدا>>همه اوست گرچه <<ناپیدا>>هم همه اوست.
اندر دل من بدین عیانی که تویی
وزدیده من بدین نهانی که تویی
زائران به ذکر خدا فرخوانده شده اند،لبیک گفته وبه خانه رسیده انددر مقابل او لبیک گفتن خطا است که یار خود حضور داردودر عین حضور،بحث از جواب نیکو نیست.اینجا حضور عشق است کعبه است در بیت مبارک.اینجا سرزمین هدایت است. اما با سرزمین کارنیست که کار با<<یار>> است کار با صاحب است در بیت مبارک.که این حج خواص است وآن حج عوام.
من یار همی جویم واوجلوه گه یار
اوخانه همی خواند ومن صاحب خانه
تمامی عبادات یک سّرمشترک دارند ویک سّر مختص .هرگاه انسان به یکی از آن دو ،راه پیدا کند می تواند درباره حج نیز این راه را طی کند. عظمت حج دردعاهای ماه مبارک رمضان بسیار چشمگیر است به نظر می رسد که خداوند متعال می خواهد ضیافت خودرا طی چند ماه تمام کند که آغاز ضیافت شهر الّله وپایان آن حج می باشد. پس حج نیز همانند روزه ضیافت خداوند است وحاجیان ضیوف الرحمان.
یکی از برجسته ترین دعاهای ماه مبارک رمضان طلب حج است آن هم حج مکرر که <<وارزقنی حج بیتک الحرام فی عامی هذاو فی کل عام >> در ماه مبارک رمضان خداوند متعال به بندگان صالح خود دستور می دهد از من حج طلب کنید آنگاه در مراسم حج خواستها را عطا می کند در آنجا سخن <<طلب >>نیست سخن از <<عطا>>است.
من بنده عاصیم رضای تو کجا ست
تاریک دلم،نور ضیای توکجاست
ما راتو بهشت ،گر به طاعت بخشی
آنبیع بود لطف وعطای توکجاست
سّر لبیک گفتن ،زبان به اطاعت گشودن است وبرای همیشه از معصیت بستن است آن هم نه تنها در محمدوده محور حج وعمره ،که برای همیشه. راز لبیک گفتن این است که خدایا از آین لحظه متعهد می شوم که هر چه را که طاعت تو است برزبان به جای کنم واز هرچه که معصیت است زبان ببندم.
لبیک عاشقان به ار احرام حاجیان
کاین است سوی کعبه وانست سوی دوست
و سّر احرام پوشیدن است که محرم میگوید خدایا من از آنچه غیر تو است گسستم وتنها به تو پیوستم اول گسستن ازغیر خدا وبعد پیوستن به لطف خدا .
وسّر حجر الاسود آن است که می خواهند تعهد با خداوند را امضا کنند وپیمان را ببندند وآن همه اصرار وبیان بر استعلام این است که خدایا دستم به دست تو رسید هرگز دست به بیگانه نمیدهم .
دست در دست سیاست بازان نمی گذارم .
طواف واسرار آن
در طواف باید بیعت کرد ودر هر دور بیعت را با صدای الّله اکبرتجدید کرد پیامبر اکرم(ص)فرموده : حجر الاسوددست راست خدا است در زمین که خلق با مصافحه می کنند. باید طواف به اراده رفت اما اراده خدایی.اراده تو ،تبعی از وجود وپرتویی از وجود اوستکه در وجود ما تجلی یافته است به اراده خود برو وهمه جهات را طواف کن ودر همه جا <<خدا>>را ببین وجه مارا به وجه رو کنیم وجه خدا است.<<اینما تولوافثم وجه اللّه>>.
وسّررعایت فاصله این است که مواظب باش اسیر اراده مردم نشوی باید خود انتخاب کنی به
حکم خدابرو این هفت شرط هفت نشانه کثرت است .
من وتو عارض ذات وجودیم مشکبهای مشکات شهودیم
همه یک نور دان اشباح وارواح گه از اینهپیدا گه زمصباح
این هفت بار ، برای همیشه پاکت میکند محو محو میشوی لکه خودرا نبینی در فنا به بقا میرسی درباطن به فنا می رسی ، به لباس اکتفا نکن در باطن سفید شوی ،در قلب سفید شوی خود را از خود بشوی وبر محور او دور بزنی ودر جهت او دور بزنی ودرخود جهانی شوی برتر از کوی مکان شو.
یک رهبر تر از کوی مکان شو
جهان بگذارد وخود در خود جهان شو
سّر حجر اسماعیل ومقام ابراهیم این است که بجای انبیا گام نهادن،برراهیان آن دیار مقدس که لحظه به لحظه وقدم به قدم آن مواقف را گرامی بدارند چرا که در آنجا انیا وإولیا گام نهاده اند.
وسّرآب زمزم این است که خدایا من جام طاعت نوشیدم وجام معصیت را ترک کردم صفا را صفا گفته اند برای اینکه از وصف انبیا به خصوص آدم بهره ای برد وحوا را که مراه بود در کوه مروه قرار گرفت از این روآن رامروه خوانده اند واسرار فراوانی در صفا ومروه وجود دارد درقران سعی بین صفا ومروه جز شعائر الهی به شمار آمده است .معن سعی این که انسان ازمعصیت به اطاعت فرار می کندوفرار الی اللّه در سعی بین صفا ومروه به طور بارز ظهور می کند تردد بین این دو کوه یعنی خدایا من بین خوف ورجا به سر میبرم نه خوف محض دارم ونه رجإ محض،بین خوف ورجا به سر می برم خوف از کارهای خود وامید دارم به لطف تو .
دمی از سر خوشی در عالم ناز شده چون شاطران گردن افراز
گهی ازروسیاهی رو به دیوار گهی ازسرخ رویی بر سر دارد
گهی اندر سماع شوق جانان شده بی پاسر چون چرخ گردان
اسرار عرفات
امام سجاد (ع) در حدیثی اسرار عرفه راپنج سر دانسته اند:
1 وقوف در عرفات به این معنی است که انسان به معرفت الهی واقف ،عارف شود وبداند که خداوند به تمامی نیازهای او واقف است وبرای رفع همه نیازمندی های او توانا است.
2 بایدعارف بشود که ذات اقدس الهی به صحیفه قلب اووبه درون اورمز راز او اگاه است زائر باید در عرفات آیه شریفه : <<وان تجهر بالقول فانه یعلم السر واخفی>> رادرک کند.
3 در عرفات کوهی است به نام جبل الرحمه که رازو سر بالا رفتن از جبل الرحمه این است که بداند خداوند بر هرزن ومرد مومن رئوف و رحیم است و این ولایت و رحمت عامه است و اما رحمت خاص و ویزه که برای همه نیست << رحمتی وسعت کل شی فسا کتبها للذین یتّقون >>
رحمتش به سوی متقین است که بالای حبل الرحمه رفتن آدمی را به این سّر وراز آشنا می کند.
4 درعرفات سرزمینی است به نام <<نمره>>که به فرموده امام سجاد (ع)رازاش این است که خدایا به چیزی امرنمیکنم مگر آنکه قبلا خودم به آن عمل کنم وازچیزی نهی نمی کنم مگر آنکه قبلا خودم از آن منزجرشده باشم.
5 روز نهم که وارد سرزمین عرفات می شوند سراش این است که آگاه باشی این سرزمین ، سرزمین شهادت،معرفت وعرفان است خداونداین منطقه واین سرزمین راشاهداعمال شما قرار داده است. سر حضور در منا وحرکت آن این است که انسان جاده وصراط مستقیم حرکت باید بکند نه متمایل به شرق و نه به غرب <<الیمین والشمال مضلّهوالطریقالوسطی هی الجاده>>.
چپ وراست انحراف است وراه وسط همانا صراط مستقیم است همه اینها مقدمه ونقشه تزکیه است وقتی شخص راه راطی کردوارد سرزمین منی می شود این جا است که منیه وآرزوخودرا یافته است امام سجاد(ع)فرمود:سّر مکه رفتن آن است که انسان وقتی به سرزمین منی پاگذاشت بفهمد که به آرزوی خود رسیده است .پس از ظفرمندی نفس مطمئنه بر نفس اماره ،چیرگی خدا بر شیطان وغلبه ایمان بر کفر است.
سّرقربان کردن این است که قطع کردن آخرین رگهای وابستگی ازاعماق وجودیی تعلق را باید در عمل ثابت کرد بایدتمام رشته ها وتارهای محبت اغیار را که در نهانی ترین قسمت های دل است ازدل بزدایی، دل رابروبی ودر مسلح عشق نفس را قربانی کنی.
رمی،یعنی سنگ زدن به شیطان یک عمل رمزی است که به انسان می آموزد همچون ابراهیم واسماعیل باید شیطان های مرئی ونامرئی را رمی کنی ونگهداری آنها سدراهتو به سوی خدا باشند،چه،ابلیس سوگند یاد کرده که برسرراه بنی آدم دام بگستردوآنانرا فریب بدهد و زائراینجا می آید که دام ابلیس رااز سرراه برداردوابلیس صفتان رازیر پای خود لگد کوب کند.
سّرتقصیرآناست کهجمال وزیبایی که بسیار ارزشمند است در پای فرمان آن جمیل محض نثار باید کرد.انسان غرور،کبر،نخوت ومنیت رااز سر خویش به در کند و خود را از هر معصیتی پاک وتطهر نماید.

جهاد
جهاد بطور حتم به حال انسان خداشناس بهتر است، زیرا نتیجه آن یا غلبه و ظفر و سرفرازی است، و یا شهادت و فوز به درجات بهشت است.
جهاد به معنی جنگ و پیکار در راه خداست، و هنگامی که اسلام در مخاطره قرار گرفته و از طرف دشمنان مورد تجاوز و تهاجم قرار گیرد مصداق می‌یابد، و در صورتی که دفاع از حریم اسلام جز با عملیات نظامی امکان‌پذیر نباشد بر هر مسلمانی که قدرت بر آن داشته باشد واجب می‌گردد.
در تعدادی زیادی از آیات قرآن کریم به جهاد مر شده است که از جمله این آیات است:
بر شما جنگ نوشته شده در حالی که شما آن را مکروه می‌دارید، احتمال دارد که شما چیزی را مکروه بدارید ولی برای شما خیر باشد و احتمال دارد که شما چیزی را دوست بدارید ولی به شما ضرر داشته باشد، خدا می‌داند و شما نمی‌دانید.
(کُتِبَ عَلَیْکُمُ الْقِتٰالُ وَ هُوَ کُرْهٌ لَکُمْ وَعَسیٰ اَنْ تَکْرَهُوا شَیْئاً وَ هُوَ خَیْرٌ لَکُمْ وَ عَسیٰ اَنْ تُحِبُّوا شَیْئاً وَ هُوَ شَرٌّ لَکُمْ وَاللهُ یَعْلَمُ وَ اَنْتُمْ لٰاتَعْلَمُونَ) (سورهٔ بقره، آیهٔ ۲۱۶)
تفسیر: جهاد بطور حتم به حال انسان خداشناس بهتر است، زیرا نتیجه آن یا غلبه و ظفر و سرفرازی است، و یا شهادت و فوز به درجات بهشت است.
و مرگ در بستر برای کسی که ترک جهاد کند علاوه بر اینکه انباشته از حسرت و یأس از رحمت خدای متعال است چه بسا توأم با بیماری‌های بسیار دردآور و شکنجه‌دهنده نیز هست.
تفسیر: این آیه در مورد کفار مکّه نازل شده که با مسلمانان به جنگ برخاسته و آنان را از مکّه بیرون راندند.

 

 

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله 21   صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید



خرید و دانلود  دانلود مقاله حج