بررسی سیر تحول پیدایش و عملکرد تعاون روستایی در ایران

4 ص

بررسی سیر تحول پیدایش و عملکرد تعاون روستایی در ایران

بررسی و مطالعه نهضت تعاونی روستایی در ایران و بمنظور شناخت پیدایش و عملکرد آن باید در دو برهه زمان یعنی قبل و بعد از انقلاب به عمل آید .

1- نهضت تعاونی قبل از انقلاب اسلامی ایران :

نگاهی به چگونگی پیدایش تعاونی در ایران نشانگر آن است که مردم ایران دیر زمانی است که از این نهضت انتقال نموده اند . بطوری که برای اولین بار موضوع شرکت تعاونی در قانون 25 دلو ( بهمن ) 1303 منعکس گردید از آن تاریخ به بعد نهضت تعاونی در ایران با تصویب قوانین دیگری سیر تکاملی خود را ادامه داد .

فصل دوم قانون تجارت مصوب فروردین و خرداد 1304 شرکت های تعاونی اختصاص یافت . این قانون فقط دو نوع شرکت تعاونی یعنی شرکت تعاونی تولید و شرکت تعاونی مصرف را به رسمیت شناخته بود .

در خرداد ماه 1335 صندوق تعاون کشاورزی به منظور فروش و نگهداری محصولات کشاورزی و جلوگیری از سلف خری و سلف فروشی و با هدف قطع دست واسطه ها در معاملات محصولات کشاورزی و همچنین برای تامین نیازمندهای کشاورزان با قیمت مناسب تاسیس گردید .

بانک کشاورزی ایران نیز موظف شد تا به این صندوق ها و شرکت های تعاونی روستایی تابعه وام های بلند مدت با بهره 3 درصد با موافقت وزرات کشاورزی وقت پرداخت نماید .

در شهریور ماه 1331 اساسنامه (( بانک عمران و تعاون روستایی )) تهیه و به تصویب رسید در اساسنامه این بانک قید شده بود که بانک مجاز به تاسیس شرکت های تعاونی تولید و مصرف و با مشارکت در تاسیس این گونه تعاونی ها است .

بانک عمران و تعاون روستایی می توانست از اقساط املاک تقسیم شده پهلوی و یا از محل اعتباری که بدست می آورند به منظور دادن وام به و انجام عملیات تولیدی عمرانی انتفاعی و هم چنین در تش کشاورزان خرده مالککیل شرکتهای تعاونی و صندوق های روستایی اقدام نمایند .

در آبان ماه سال 1336 وزرات اطلاعات ارضی و تعاون روستایی تاسیس شده برابر قانون تاسیس این وزرات خانه به منظور اجرای مقررات اصلاحات ارضی ، ارشاد ، گسترش شرکت ها و اتحادیه های تعاونی روستایی ، و تشکیل شرکت های سهامی زراعی بوده است .

در سال 1348 اساسنامه سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران به تصویب مجلسین رید برابر این اساسنامه سازمان مرکزی تعاون روستایی به صورت شرکت سهامی و برابر مقررات آئین نامه مصوبه اداره می گردید . هدف سازمان پیروی از برنامه های وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی در جهت تقویت ، پیشرفت ، گسترش تعاونی های روستایی ، توسعه عملیات اقتصادی ، بازرگانی و خدمات تعاونی در روستاهای کشور بود .