دانلود مقاله بادام و انواع ان

مقدمه :
بادام با نام علمی Prunus amygdalus یکی از گیاهان تیره گل سرخ متعلق به دو لپه ای ها می باشد . بادام یک درخت بومی آسیای غربی ، کرانه جنوبی دریای مدیترانه و مراکش است .
بادام یکی از قدیمی ترین درختان خشک میوه است که امروزه بیشترین تولید میوه خشکبار تجاری را به خود اختصاص داده است . بادام همچون انار ، گردو، انگور و پسته از ایران منشأ گرفته است . این گیاه نسبت به آب و هوای خشک و گرم رشد خوبی دارد .
ناحیه عمده تولید بادام دنیا دشت های مرکزی کالیفرنیا است و دومین ناحیه عمده تولید بادام شامل کشورهای اروپایی حاشیه دریای مدیترانه می باشد . سومین منطقه تولید بادام آسیای مرکزی و جنوب غربی آن است .
بادام جزو نخستین درختان خزان دار می باشد که به دلیل نیاز سرمایی کم در زمستان و واکنش سریع به دمای گرم رشد در فصل بهار ، زودتر از سایر درختان شگوفه می کند. بادام به طور طبیعی خود ناسازگار است .
از نظر باغبانی میوه بادام به عنوان میوه خشک طبقه بندی می شود که در آن بذر محصول تجاری محسوب می شود . مغز شامل یک جنین ، آندوسپرم و بافت است . مغز بادام به دلیل داشتن مقدار زیادی چربی (50تا 55%) سرشار از انرژی است . گلهای بادام صورتی یا سفید هستند و روی شاخه های جانبی پدیدار می شوند .
منشأ و توسعه اولیه بادام :
درمیان گونه های جنس Prunus بادام ارتباط خویشاوندی نزدیک با هلو داشته و زا نظر تکاملی شرایط محیطی آسیای مرکزی و جنوب غربی آن ،آنها را از یکدیگر جدا نموده است . هلو بیشتر در آب و هوای مرطوب آسیا شرقی ولی بادام در آب و هوای خشک آسیای مرکزی تکامل و گسترش یافته است .
بادام زراعی همانند اکثر گونه های بادام حالت خود ناسازگار دارند این ناسازگار از خود باروری جلوگیری می کند اما برای دگر گرده افشانی مناسب بوده و همچنین تنوع در توده های درختان را حفظ می کند .
گونه های بادام عمدتاً دارای میوه مغز تلخ می باشند چون دارای مقدار زیادی گلوکزید آمیگدالین هستند که در اثر هیدرولیز به بنزل آدلین . سیانید تبدیل می شود و این فرآیند در حضور امولسیون آنزیم صورت می گیرد .
گونه های مختلف بادام به ویژه آنهایی که از نظر گیاهشناسی در یک بخش قرار دارند به آسانی یکدیگر را تلقیح می کند . تلاقی طبیعی بین بادام های و گونه های وحشی به آسانی صورت می گیرد.
مرکز اولیه منشأ بادام را می توان در تمدن های قدیمی و مسیرهای بازرگانی اولیه اولیه جستجو نمود . بادام های تحت کشت حاصل تلاقی بین دو گونه Prunus bucharica وP.fenzlians می باشند .
دوره گلدهی :
بعد از تامین سرمای مورد نیاز جوانه های گلدهنده بادام بر حسب نیازهاشان به گرما شروع به رشد می کنند . این سرما حدود 300-400 ساعت است .
گل انگیزی در سال قبل از شکوفایی گلها در ماههای اردیبهشت و خرداد اتفاق می افتد . تشکیل اجزای گل به صورت جنینی در داخل جوانه گل در مرداد اتفاق می افتد و تا آغاز پاییز اجزای اولیه گل در داخل جوانه گل ظاهر می شوند . تشکیل دانه گروه در طول زمستان ( دی و بهمن ) اتفاق می افتد درحالیکه بلوغ تخمدان قبل از گلدهی رخ می دهد . گلها قبل از برگها در اواخر زمستان یااوایل بهار ظاهر می شوند . جوانه های گل بادام به صورت منفرد ، برون برگ و همیشه در وضعیت جانبی برروی شاخه قرار می گیرد .
جوانه های گل برروی 3 نوع شاخه قرار می گیرند :
1- در اطراف شاخکهای کوتاه به طول 10- 3 سانتیمتر ، با کمتر از 8 گروه که معمولاً 5-1 جوانه گل دارند .
2- برروی شاخکهای طویلتر یا شاخه های کوتاه با 25-8 گره
3- بروی شاخه های طویل با بیش از 25 گره ، معمولا در قسمت انتهایی این شاخه ها جوانه های گل به صورت کروی و در کنار جوانه های رویشی قرار می گیرند . زمان و طول دوره گلدهی بسته به رقم و شرایط آب و هوایی متفاوت می باشد . و ممکن است از 10-30 روز تغییر کند .
گرده افشانی :
بیشتر ارقام بادام دگر گروه افشان بوده و برای میوه دهی نیاز به ارقام دیگر دارند .
معمولا برای انجام عمل گرده افشانی ازدو رقم گرده را استفاده می شود . یکی از ارقام گرده را کمی قبل از رقم اصلی گل می دهد .و رقم دیگر کمی بعد از رقم اصلی تولید گل می نماید .
این مسئله باعث می شود که رقم اصلی در تمام طول گلدهی اش گرده کافی در اختیار داشته باشد . گرده افشانی موثر هنگامی اتفاق می افتد که به ازاء هر ردیف از رقم اصلی یک ردیف درخت گرده را کاشته شود . عمل انتقال گرده برروی کلاله مادگی بیشتر توسط زنبورهای عسل صورت می گیرد .
باروری :
در ارقام خود ناسازگار جوانه زنی دانه گرده برروی کلاله مادگی مختل شده و یا به تاخیر می افتد حتی آنهایی که موفق به جوانه زنی می شوند امکان رشد لوله گرده درون خامه وجود ندارد و یا اینکه این عمل بسیار صورت می گیرد . برای جوانه زنی و رشد لوله گرده درجه حرارت 15-23 درجه سانتی گراد مورد نیاز است . این درجه حرارت پایین تر از حدی است که برای درختان میوه خزان دار لازم باشد . زمان جوانه زنی و رشد لوله گرده حدود 3 روز طول می کشد ، دوره پذیرش از بین رفتن خامه و تخمکها می شود . معمولا از دو تخمک فقط یک تخمک تلقیح می شود . خود ناسازگاری بادام از طریق دورگ گیری طبیعی و پی در پی از یک گونه وحشی بادام به نام Prunus webbii با گونه ای اصلی ورت می گیرد .
سال آور ی :
درخت بادام نیز مانند اغلب درختان دیگر Prunus هنگامی که میوه روی درخت دیده می شود القای گل و تمایز را در جوانه های گل دهنده آغاز می کند . این همزمانی منشأ پدیده تناوب با سال آوری است .
وقتی محصول در یک سال زیاد باشد جوانه های گل دهنده سال بعد به سبب کمبود مواد غذایی کمترو برعکس وقتی تولید کم باشد جوانه های گلدهنده بیشترمی شوند.
پتناوب که معمولا 6-7 سال بعد از کاشت رخ می دهد ، تحت تاثیر شرایط رشد سبزینه ای است شرایطی دشوار مانند خشکی زیاد و کاهش مواد غذایی تناوب را تشدید می کند . در عین حال در گونه های اروپایی تفاوتهای مهمی از لحاظ سال آوری دیده می شود مثلا ارقامی مانند راشیل حتی اگر خوب آبیاری شوند بعد از یکسال پربار ، دچار بی گلی می شوند ، د رحالیکه رقم فراگنس حساسیت بسیار کمتر دارد . هیچ رقم بادامی نیست که نسبت به سال آوری کاملا تاثیر ناپذیر باشد .
مغز دوقلو:
در بادام مانند هلو به ویژه در برخی از ارقام آن مغز بادام مضاعف یا دوقلو دیده می شود که نتیجه دو تخمک در یک تخمدان است .
تعداد دوقلوها در بعضی ارقام مانند تگزاس ، کرسیتومورتو ، توانو بیشتر در بعضی دیگ مانند نون پاری کمتر دیده می شود البته در برخی ارقام اصلا مغز دوقلو دیده نمی شود مثل آنی ،مارکونا ، دسمینو ، لارگتا ، و فراگنس
پایه های بادام :
بادام درختی است که از قدیم در مناطق خشک یا نیمه خشک ، حتی در خاکهای بسیار غنی از آهک نیز بی آنکه پیوند شود کاشته شده است . پس از آنکه پیوند زنی معمول شد ارقام مطلوب روی پایه های بذری حاصل از هسته بادام درجا پیوند می شود ژنوتیپهای که از هسته های تلخ بادام بدست می آمد معمولا مقاومت بیشتری در مقابل حمله جوندگان نشان می داد .
خواص مختلف پایه های بادام
پایه بادام هلو هلو بادام میرابی مارانا پولیزو میران اشیتارا کادامن
سهولت تولید کند تند خیلی تند تند تند متوسط خیلی تند متوسط خیلی کند
میزان رشد بعد از 10سال خیلی قوی متوسط خیلی قوی قوی متوسط متوسط قوی متوسط خیلی قوی
سهولت انتقل ضعیف قوی قوی خیلی قوی خیلی قوی قوی قوی قوی خیلی قوی
مقاومت به خشکی خیلی خوب ضعیف خیلی خوب ضعیف ضعیف ضعیف متوسط ضعیف متوسط
مقاومت به کلروز خیلی خوب ضعیف خوب ضعیف ضعیف قوی خیلی ضعیف ضعیف قوی
مقاومت به خفگی خیلی ضعیف متوسط متوسط خوب خیلی خوب متوسط خوب خوب متوسط متوسط خوب
مقاومت به پوسیدگی طوقه خیلی
حساس حساس حساس حساس متعمل متوسط حساس حساس حساس
مقاومت به نماتدهای گل حساس حاسیت گونه ای حاسیت گونه ای حساس ایمن مقاومت گونه ای مقاوم ایمن مقاوم
کود دهی و آبیاری:
تغذیه برای درخت بادام یک عامل زراعی عمده در باغداری است که در بهینه سازی بازدهی باغ ضرورت دارد .
برنامه کود دهی باید چنان باشد که تغذیه تبدیل به عامل محدود کننده نشود کود دهی منجر به بازدهی بهینه ، کاهش سال آوری و دوام عمر درخت می شود .
فیتروژن – نیتروژن مهمترین عنصر غذایی مورد نیاز یا کلید رشد و قدرت سالیانه درخت بادام است . کمبود نیتروژن به شکل رنگ سبز روشن در برگ و ضعف رشد سالانه شاخه ها تا حد صفر می شود و بازدهی هم کم می شود .
فسفر- فسفر عنصری است که در تامین انرژی لازم برای تنفس و فتوسنتز بسیار دخالت دارد . دادن مودهای فسفره هنگامی توصیه می شود که جبران کننده ی کمبودهای خاک باشد ، مواد فسفر دار کافی هستند مگر آنکه ساختار خاک نامرغوب و قلیایی باشد .
پتاسیم – پتاسیم در شیره ی سلولی گیاه و وظایف متعددی انجام می دهد . این عنصر میوه ترکیبات قندی می سازد و آنها را در میوه تثیت می کند این عنصر در خاک تثبیت می شود و تحرک کمتری دارد .
منیزیم – منیزیم عنصر سازنده سبزینه سازنده سبزینه گیاه ( کلروفیل ) است .
کلسیم – کلسیم عنصری است که فقط در اصلاح خاکهای خیلی اسیدی مصرفی می شود . خود کلسیم نیز یکی از عناصر اصلی غذایی در ساختار جدارهای سلولی شناخته شده است .
بادام درختی است مشهور به مقاومت و سازش با خشکی . در واقع گیاهی است که خاصیت تغییر پذیری مکانیکی جالبی در واکنش نسبت به محیط نشان می دهد .
آبیاری رشد آشکار حجم درخت و افزایش تعداد گل و مقدار تولید را امکان پذیر می کند .
منفی ترین اثر خشکی و کم آبی ، اختلال در سرعت رشد و تکامل گل آذینها و افزایش تعداد گلهای ناقص است که قادر به تلقیح و باروری نخواهد بود .
از سوی دیگر درختانی که در اواخر تابستان دچار کم آبی شوند قادر نیستند ذخایر خود را کامل کنند. به طور کلی آبیاری تضمین کننده ی تولید و کاهش دهنده تناوب است .
آبیاری به هر روشی که باشد باید از پاشیده شدن آب روی تاج درخت جلوگیری شود تا امکان ابتلای درخت به بیماریهایی چون فوزیکوکوم . به حداقل برسد .
سیستم آبیاری ثابت به گرانی قیمت آب از سایر روشها بهتراست .
اگر برای آبیاری بادام نیاز به نصب دستگاه آبیاری بارانی و غیره باشد گردش آبیارینیز باید زیادتر باشد و کمتر از حداقل 8-10 روز نباشد .
هرس و شکل دهی درخت :
هدف از هرس ، جهت دادن رشد درخت به سوی بار آور کردن آن و تسهیل عملیات زراعی در باغ است .
هرس سه مرحله متوالی دارد :
1- هرس شکل گیری درخت در 3 یا 4 سال اول بعد از کاشت درخت .
2- هرس باردهی که روی درختانی که به باردهیرسیده اند انجام می شود .
3- هرس بازسازی در درختهای پیر و کم بار
برای انجام هر یک از ای ن 3 مرحله چند راه وجود دارد :
1- آزاد گذاشتن رشد طولی طبیعی درخت ( بدون هرس ) که باروری درخت را تسریع می کند .
2- هرس شدید قسمتی از شاخه ها
3- هرس کامل یک شاخه
4- هرس یک قسمت از هر شاخه سبب تقویت بقیه همان شاخه می شود .
5- حذف کامل شاخه ضمن کاهش رقابت در مصرف غذایی ، سبب تقویت عمومی درخت می شود . ارقام کالیفرنیایی رقابتی گسترده دارند و باردهی زیاد در آنها سبب ضعف درخت می شود بنابراین تشکیل شاخه بندیهای ثانوی نیز هست .
نوع هرسی که بیشتر برای ارقام فرانسوی و باغهای با تراکم بالا توصیه می شود، هرسی است که در مجموع براشت مکانیکی را آسان کند .
رقم لوران به سبب شکل طبیعی آویزان و شاخه بندیهای باز و گشترده برای شکل دادن نسبتاً مشکل تر از سایر ارقام است .
تاریخچه اصلاح بادام :
توسعه ارقام مدیترانه ای
احداث باغهای بذری بادام مهمترین سیستم کاشت بادام در نواحی مدیترانه ای برای قرن ها متداول بود و این نواحی شامل سیسل ، ساردینیا ، مجورکا، مجمع الجزایر مایرا، یونان ، ترکیه و مراکش است .
ایتالیا مهمترین منطقه پرورش بادام بوده و ارقام زیادی در پوقلیا و سیسل گزینش شده است .
ارقام گزینش شده از منطقه پوقلیا عمدتاً دیرگل ، پوست سخت ، با درصد بالای دو قلوی مغز می باشد ولی ارقام گزینش شده از منطقه سیسل روزگل و میوه های خیلی پوست سخت و کم و بیش به شکل گرد هستند .
اسپانیا از نظر کاشت بادام از قدمت زیادی برخوردار است و در اغلب استانهای آن بادام به عمل می آید .

بیولوژی گل :
گل های بادام از نوع پریژنی است . امروزه ارقام خود شازگار و هم دگر سازگار وجود دارند زنبورهای عسل مهمترین حشرات گرده افشان کننده گل های بادام می باشند . بنابراین در دورگ گیریهای کنترل شده ارقام خود سازگار نیاز به اخته کردن گل ها نمی باشد و فقط کافی است که شاخه حاوی گل آنها را بوسیله پاره محافظت نمود . باد در گرده افشانی گلهای بادام تاثیر ندارد .
ارقام خودگشن نیاز به اخته کردن گلها دارند . اگر گلبرگ ها برداشته شوند در این صورت نیاز به ایزوله کردن گلها نمی باشد چون حشرات به گلهای بدون گلبرگ جلب نمی شوند .
دانه گرده در شرعت قبل از باز شدن گلها جمع آوری می شود اگر شاخه های بریده ، تهیه و نیاز سرمای آنها برطرف شده باشد و در یک محل بادهای معمولی اطاق قرار داده شوند شکوفا می کنند .
گرده های خشک شه برای چندین هفته دردمای معمولی اطاق طنده می مانند به ویژه اگر در یک دسیکاتور نگهداری شوند . برای نگهداری طولانی گرده ها را می توان دردمای 0 C درجه تا پایین تر نگهداری کرد .
گرده ها را از نظر زنده بودن می توان از طریق جوانه زنی آنها در محلول آکار و سازکارز آزمایش نمود . دانه های گرده ایکه لوله گرده آنها حداقل به اندازه طول خود دانه گرده ظاهر می شوند دانه گرده جوانه زده منظور می گردد.
جمع آوری و آماده سازی بذر :
وقت یکه پوست سبز بادام شکاف بر می دارد ، میوه ها آماده برداشت می شوند میوه ها بعد از برداشت خشک شده و انبار می شوند . بذر بادام دارای نیاز سرمایی به مدت 3 الی 4 هفته یا بیشتر می باشد . بذر ممکن است در زمین اصلی در پاییز کاشته شوند و به طور طبیعی نیاز سرمایی خود را برطرف کنند .
رشد دانهال ها :
سال اول : دورگ گیری در بهار انجام می شود و بذور دورگ در پاییز جمع آوری می گردد و بعد از استراتیفیه نمودن در گلخانه کشت شده تا جوانه زنند .
سال دوم – انتقال دانها ل ها از گلخانه به محل آزمایش (باغ ) و کاشتن آنها به فواصل 1 تا 2 مترانجام می گیرد و درختان به طور فشرده رشد می کنند و مراقبت از دانهال و یادداشت برداری فنولوژیکی و پومولوژیکی درختان صورت می گیرد .
سال سوم – اگر دانهال ها خوب رشد کنند شروع به گل دهی می کنند ولی اغلب گلها بعداً ریزش می کنند .
سال چهارم – درختان در این سال گل و مقداری میوه تولید می کنند .
سال پنجم – اگر شرایط آب و هوایی خوبی وجود داشته باشد در این سال گل ومحصول خوبی تولید می شود .
روش های آزاد سازی ( معرفی رقم ) :
وقتی که یک رقم بادام جدید معرفی می شود فقط بعد از آن قابل توزیع و استفاده عموم قرار می گرد که عاری از ویروس شناخته شود . روش های محک زنی برای شناسائی این ویروس ها شناخته شده .
اگر آزمون محک زنی مثبت باشد در این صوت می توان به وجود یک یا چند ویروس پی برد ، درخت انتخاب شده حذف می شود و سایر منابع ارزیابی می شود . اگر هیچ نوع منابع پاک و عاری از ویروس در دسترس نباشد ، رد اینصورت یم توان بسیاری از ویروس ها را به طور موفقیت آمیز از گیاه مادری آلوده به بادام از طریق گرما درمانی حذف نمود .
روشهای اصلاح :
گرینش ارقام گونه P.dulcis

اهلی شدن و گسترش آن نخست در آسیا صورت گرفته و بعداً در نواحی مدیترانه ای بادام بدون شک از طریق بذر بوده چون بذر به مدت طولانی قابل نگهداری و همچنین تا مسافتهای دور قابل انتقال است .
توده باغهای بذری بادام اغلب همراه با انجیز و زیتون های وحشی سایر محصولات مدیترانه ای مشاهده می شود .

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  20  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید