مقاله جایگاه ولایت فقیه در نظام جمهوری اسلامی ایران با نگرش برنظام حکومتی سایر کشورها

در ادبیات سیاسی، چند نوع حکومت معرفی می‌کنند. یکی حکومت سلطنتی است که معمولا‌ً با وراثت به حاکم بعدی منتقل می‌شود. قبل از پیروزی انقلا‌ب اسلا‌می ایران چنین رژیمی در کشور حاکم بود. این سلطنت تا مدت‌ها مطلقه بود، یعنی سلطان به صورت مستقل تصمیم می‌گرفت و هیچ‌کس نمی‌توانست در کار او دخالت کند؛ ولی بعد از انقلا‌ب‌کبیر فرانسه و سایر انقلا‌ب‌های آزادیخواهانه، اختیارات سلطان به صورت‌های مختلف محدود شد.

نوع دیگر حکومت، جمهوری است؛ یعنی خود مردم در تعیین حاکم دخالت دارند. در عالَم، ده‌ها نوع جمهوری داریم. حکومت چین یک میلیارد و چند صد میلیون نفر جمعیت را اداره می‌کند و کمونیستی است، ولی جمهوری خلق چین نام دارد؛ اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی هم مجموعه‌ای از جمهوری‌ها بود؛ این جمهوری‌ها خودشان هم با یکدیگر تفاوت داشتند و هر جمهوری قوانین مخصوص خودش را داشت.

این مقاله به صورت  ورد (docx ) می باشد و تعداد صفحات آن 40صفحه  آماده پرینت می باشد

چیزی که این مقالات را متمایز کرده است آماده پرینت بودن مقالات می باشد تا خریدار از خرید خود راضی باشد

مقالات را با ورژن  office2010  به بالا بازکنید

دانلود پایان نامه بررسی تشابهات و تمایزات حضانت، ولایت و قیمومت

بررسی تشابهات و تمایزات حضانت، ولایت و قیمومت

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:159

پایان­نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد در رشته فقه و مبانی حقوق

فهرست مطالب :

فصل اول   مفاهیم و کلیات     2

١-١ مقدمه  2

١-٢ بیان مساله  3

١-٣ضرورت تحقیق    4

١-٤سوالات تحقیق    4

١-٥ سوابق تحقیق(پیشینه)  5

١-٦ فرضیه ها  5

١-٧نوع روش تحقیق: 6

١- ٧ -١روش گرد آوری اطلاعات : 6

١-٧ -٢ابزارگردآوری اطلاعات     6

١-٨مفاهیم   6

١-٨-١تعریف لغوی حضانت     6

١-٨-٢تعریف اصطلاحی حضانت     9

١-٨-٣تعریف لغوی ولایت     3

١-٨-٤تعریف اصطلاحی ولایت     5

١-٨-٥تعریف لغوی و اصطلاحی قیمومت     9

فصل دوم   آثار و احکام خاص حضانت     12

2-1   صاحبان حضانت     12

٢-٢ شرایط صاحبان حضانت     15

٢-٣حضانت دیوانگان   21

٢-٤حضانت سفیهان   21

٢-٥حضانت افراد بالغ رشید   22

٢-٦حکم فقهی حضانت     23

٢-٧ وظایف حضانت کننده: 24

٢-٧-١معنی نگاهداری    24

٢-٧-٢آیا شیر دادن از لوازم نگاهداری است     24

٢-٧-٣تربیت طفل    27

2-7-٤تنبیه طفل    27

٢-٨:ضمانت اجرای حق و تکلیف نگاهداری    28

٢-٩حق ملاقات     30

٢-١٠حق یا تکلیف (حکم) بودن حضانت     31

٢-١١:مدت حضانت     36

٢-١٢سقو ط حضانت: 41

٢-١٢-١جنون: 41

٢-١٢-٢ازدواج مادر : 41

٢-١٢-٣عدم مواظبت از طفل    42

٢-١٢-٤کفر  43

٢-١٣پایان حضانت     44

فصل سوم   آثار و احکام خاص ولایت     46

٣-١ولایت بر کودک      46

٣-٢صاحبان ولایت     48

٣-٢-١ولایت پدر  50

٣-٢-٢ولایت جدپدری    51

٣-٢-٣وصی    53

٣-٢-٤حاکم شرعی    56

٣-٢-٥ مومنان عادل   59

٣-٣شرایط صاحبان ولایت     62

٣-٤ولایت بر کودک از دیدگاه مذاهب فقهی: 63

٣-٥ ولایت پدر و جد پدری    64

٣-٦ اختیارات ولی: 67

٣-٧   اختیار ولی قهری در نکاح و طلاق مولی علیه  68

٣-٧-١ حدود اختیار ولی قهری در نکاح سفیه  68

٣-٧-٢حدود اختیار ولی قهری در طلاق سفیه  70

٣-٧-٢حدود اختیار ولی قهری در نکاح و طلاق مجنون   70

٣-٧-٣حدود اختیار ولی قهری در نکاح صغیر  72

٣-٧-٤حدود اختیارات ولی قهری در طلاق همسر صغیر  72

٣-٩ موارد سقوط ولایت     89

٣-١٠ موارد ضم امین    93

٣-١١ پایان ولایت     95

٣-١٢ ولایت مادر  96

فصل چهارم   آثار و احکام خاص قیمومت     101

٤-١صاحبان قیمومت     102

٤-٢شرایط صاحبان قیمومت     105

٤-٣تکالیف و اختیارات قیم   108

٤-٣-١مواظبت و تربیت مولی علیه (صغیر)  111

٤-٣-٢اداره اموال و حقوق مال مولی علیه  112

٤-٤ اجرت قیم   119

٤-٥ عزل قیم   119

فصل پنجم   موارد اختلاف و شباهت حضانت،ولایت و قیمومت     127

٥-١ موارد اختلاف (حضانت، ولایت، قیمومت)  128

٥-١-١حضانت     128

٥-١-٢ ولایت     129

٥-١-٣ قیمومت     131

٥-٢موارد شباهت (حضانت ،ولایت ،قیمومت)  132

٥-٢- ١حضانت     132

٥-٢-٢ ولایت     134

٥-٢- ٣قیمومت     135

فصل ششم   نتیجه گیری و پیشنهادات     138

6-1 نتیجه گیری    138

6-2 پیشنهادات     140

منابع  141

چکیده :

حمایت از کودکان از نظر مالی و غیر مالی در سه محور حضانت ،ولایت و قیمومت است که مورد توجه قانون و حقوقدان قرار گرفته است ،موضوع «حضانت » یکی از مباحث پیچیده حقوق خانواده می باشد و با وجود مطالعات گسترده پیرامون آن از سوی حقوقدانان، هنوز مسائلی از آن ناشناخته مانده است برخی از چالشهای موجود در امر «حضانت » عمدتا به کاستی ها و نارسایی است .بیان نواقص و خلاهای مقررات مربوط به ولایت قهری درقانون مدنی، ارائه پیشنهادهای اصلاحی جهت تدوین بهتر مقررات مذکور و همچنین جواب به انتقادهای موجود به اصل ولایت قهری است .براساس یافته های تحقیق، درفقه امامیه و قانون مدنی فقط پدر و جد پدری حق اعمال ولایت رابر محجورین دارند و برای مادر هیچ نوع ولایتی پیش بینی نشده است. درخصوص ولایت پدر و جد پدری نیز ولایت آنها در عرض هم بوده و تقدمی بین اعمال آنها نیست، مگر اینکه از جهت زمانی، یکی بردیگری مقدم باشدو یایکی ازاعمال بیشتر به مصلحت محجور باشد

انسان بالغی که از نظر روانی یا رشدیافتگی وضع عادی ندارد، نمی‌تواند مانند یک انسان معمولی به رتق‌وفتق کارهایش بپردازد طورمعمول شخصی برای اداره امور این افراد تعیین می‌شود که قیم آنان به شمار می رود. مجنونان و سفیهان و صغیران تحت عنوان«محجور» در قوانین نامیده می‌شوند که در قانون مدنی و قانون امور حبسی بایدها و نبایدهای زیادی درباره آنان به چشم می‌خورد در این نوشتار به تفاو ت ها و شباهت های حضانت، ولایت و قیمومت می پردارد

واژگان کلیدی: حضانت، ولایت، قیمومت، ولی قهری، قیم، امور محجورین

مقدمه :

خانواده هسته اصلی اجتماع وطفل مرکز وکانون این هسته را تشکیل میدهد.احترامی که قانون برای خانواده قایل است بیشتر به این خاطر است که طفل را در درون خود می پرورد واجتماع را به وجود می آورد.اگر به وضع اطفال به خواسته ها ومقتضات کودکی آنان توجه شود بی شک قسمت اعظم ازتبهکاری هایی که درجوامع به وقوع می پیوندد و ما ناگزیر برتدوین این همه قوانین جزایی می نماید ازمیان خواهد رفت.پارا فراتر رفته باید گفت احترامی که جامعه برای مادرقایل است بیشتر بخاطر محبتی است که صمیمانه به طفل خود می ورزد واو آماده زندگی اجتماعی می نماید.

بنابراین مسئله نگهداری وتربیت اطفال واداره امور مالی ومعنوی آنان باید یکی ازمسائل مهم حقوقی واجتماعی بشمار رود.زیرا آمادگی وقدرت یادگیری آنان دراین سن اقتضای توجه ودقت بیشتری را می نماید.

اسلام به موضوع اطفال توجه خاصی مبذول داشته وسعی نموده است با قوانین آسمانی خود عواطف انسانی ما را برانگیخته، برای این قشر اجتماع موقعیتی شایسته به وجود آورد تا جایی که آیات متعددی درباره اطفال نازل گردیده است

١-٢ بیان مساله

حمایت از اطفال در ابعاد مالی و غیر مالی در سه محور ولایت ،حضانت وقیمومت مورد توجه قانونگذار قرار گرفته است ولی خاص شامل پدر و جد پدری و همچنین وصی منصوب از طرف ایشان بوده که دارای اختیارات تمام در امور مالی وغیر مالی صغیروطفل غیر رشید می باشد این اختیارات در نبود پدر منجر به بروز مشکلاتی برای طفل و نیز مادر که غالبا سرپرستی طفل را عهده دار است می گردد باید توجه داشت که این موضوعات بحث انگیز فقهی و حقوقی از یک طرف به مصالح روحی و جسمی کودک و همچنین حقوق و تکالیف هر یک از والدین مورد توجه قرار می گیرد بی اعتنایی به هر یک باعث اختلالات مهم روابط خانوادگی خواهدشد شکی نیست که قانون مدنی ایران بویژه در احوال شخصیه از فقه امامیه الهام گرفته است حضانت از تربیت طفل به پدر و مادر اعطاءکرده اطلاق می شود

از فقه امامیه همین معنا برداشت می شود همچنین که صاحب جواهر حضانت را ولایت و سلطنت بر تربیت طفل و هر چه لازمه آن است می داند اما ولایت در معنای عام سلطه ای است که شخص بر جان و مال دیگری پیدا می کند و شامل پدر و جد پدری و حاکم می شود

در باره قیمومت تعریفی خاص نشده است و فقها آن را با ولایت همردیف می دانند در حقوق اسلامی قیمومت نوعی ولایت عام حاکم شرع در فقه امامیه است اما مسولیت قیم از طرف پدر و جد پدری تعیین نشده باشد حاکم می تواند قیم را تعیین کند حتی شامل فرد بیگانه هم می شود در این نوشتار به این مسله بررسی می شود تشابهات و تمایزات ولایت ،حضانت و قیمومت ؟آیا در صورت عدم رعایت ضمانت اجرای کیفری شامل فرد می شود یا نه ؟مسله بررسی فقهی و حقوقی است که براساس آن اختیارات دولت و قانون در زمینه حضانت و ولایت و قیمومت را خواهد داشت

١-٣ضرورت تحقیق

هدف از این پژوهش همچون دیگر پژوهش ها در حوزه فقه و حقوق آنست که اولا ،شناخت و درک ما از این مساله مورد مطالعه که همان حضانت ،ولایت و قیمومت است بیشتر و عمیق تر نماید ثانیا،از بررسی تطبیقی موضوع ممکن است عوامل و معیار مشترک و گاه متفاوت در مورد یکی از نمونه های مورد مطالعه بدست آید که تحلیل این عوامل به ما در ارائه راه حل های مفید و منطقی به منظور اصلاح وضع موجود و هماهنگی با اجتماع مورد نظر کمک خواهد کرد

١-٤سوالات تحقیق

با تو جه به مهم بود موضوع سوالات متعدد وجود که با ید به آن پاسخ های درست داد نمونه از آن به شرح زیر است

١.حق حضانت چیست؟

٢.حضانت حق است یا تکلیف والدین؟

٣.آیا حضانت یک عمل خیر خواهانه است یا در مقابل آن اجرت و دستمزد نیز وجود دارد؟

٤.تفاوت حضانت و ولایت فرزندان چیست؟

٥.چرا مادر بر فرزند خود ولایت ندارد؟آیا قانون در این باره راه چار ه قرار داده است یا نه؟

١-٥ سوابق تحقیق(پیشینه)

استفاده از منابع فقهی و حقوقی از جمله کتاب حقوق مدنی خانواده تالیف دکتر ناصر کاتوزیان که اشاره مفصلی به مباحث ولایت ،حضانت و قیمومت پرداخته است و همچنین در تحریر الوسیله امام خمینی (ره) که به مسله قیم پرداخته و آن را از طرف پدر و جد پدری تعیین شده است بیان کرده و در کتاب حضانت کودکان سعید نظری توکلی که نویسنده به نگهداری کودک و همچنین اختیارات ولی و جد پدری ارائه مطالب کرده است در باره مباحث حضانت، ولایت و قیمومت مطالب و مقاله های زیادی نوشته شده است از جمله مقاله دکتر سید حسین صفائی که درباره ولایت قهری در حقوق ایران و حقوق تطبیقی پرداخته است

١-٦ فرضیه ها

سوالات متعدد در ذهن بوجود می آید که برای پاسخ هر یک با ید جستجو های زیاد ی کرد که شامل موارد زیر است :

١- آیا اختیارات جدپدری بعد از فوت پدر در اموال صغیر مشکل ساز نبوده ؟در صورت وجود مشکل چه باید کرد؟

٢-در صورتی که شوهر فوت نماید و حضانت به طفل مادر واگذار شود چنانچه مادر ازدواج مجدد کند در این صورت مطابق قانون مدنی حق حضانت مادر سلب و به ولی قهری طفل واگذار شود یانه ؟در صورتی که مصلحت طفل مشخص نباشد یا اینکه مشکل باشددر این صورت حق حضانت با مادر است یا ولی قهری؟

٣-به منظور رفع بعضی از چالش در امور حضانت،ولایت و قیمومت چه راه کار های می توان داد؟

پاسخ ١-با توجه به عصر جدید و با وجود شکل گیری خانواده کوچک این چالش ها ظهور بیشتری یافته و امروزه ارتباط با جد پدری آنچنان محکم نیست که بتوان دخالت وی را در اموال صغیر که با توجه به قواعد ارث سهم در مقابل سهم مادر (همسر متوفی )بسیار بیشتر است توجیه نمود

پاسخ ٢-طبق ماده مدنی حمایت از خانواده بعد فوت پدر حضانت با مادر است چنانچه مادر ازدواج مجدد نماید اعطای حق حضانت با ولی قهری است در صورت که مصلحت قابل تشخیص نباشد حق حضانت با مادر است

پاسخ ٣-١-کاهش اختیارات ولی قهری در اموال صغیر٢- افزایش اختیارات ولایت برای مادر امور مالی ٣- انتقال حق ولایت پدر به مادر بعد از فوت پدر ٤- نظارت دستگاه قضایی به روند عملکرد ولی قهری و قیم

١-٧نوع روش تحقیق:

جنبه توصیفی تحلیلی

١- ٧ -١روش گرد آوری اطلاعات :

با مطالعات کتابخانهای از منابع فقهی و حقوقی

١-٧ -٢ابزارگردآوری اطلاعات

مقالات،پایان نامه،کتاب و همچنین سایت اینترنتی

١-٨مفاهیم ١-٨-١تعریف لغوی حضانت

واژه حضانت در زبان تازی از ماده حضن یحضن است ،حضن در زبان عربی عبارت است در حد فاصل زیر بغل تا تهیگاه و به عبارتی دیگر((سینه و دو بازو و آنچه مابین سینه و بازوست)) این معنا را می توان در واژه ((آغوش)) خلاصه کرد براین اساس حضانت که از نظر ساختاری می توان مصدر یا اسم مصدر باشد عبارت است از ((زیر بال گرفتن مرغ،تخم و جوجه ))،اگر بخواهیم این معنا را در مورد انسان نیز بکار ببریم ،در اینصورت می توان ((حضانت)) راچنین معنا کرد((در کنار گرفتن کودک )) ((پرورش دادن کودک)) و ((در بغل گرفتن کودک)) حاضن و حاضنه، پدر و مادر را گویند که نگهداری و پرورش کودک را بر عهده دارند[1]

بنابراین:

١-محور اصلی در معنای لغوی حضانت حفظ و حراست است،پس نمی توان نتیجه حضانت را محافظت از کسی دانست که مستقل در کارهایش نیست چرا که در این صورت نتیجه حضانت در معنای آن اخذ شده است

٢- حضانت به معنای لغوی خود، مفهومی است عام که شامل کودک و غیر کودک می شود گرچه بارزترین نمونه آن صیانت و حفاظت از کودکان است؛پس تعریف آن به کفالت و سرپرستی کودک از آن جهت که جامع نیست،درست به نظر نمی رسد

٣-در مفهوم حضانت ، تربیت دخالتی ندارد،گرچه ممکن است لازمه یا نتیجه حضانت از یک فرد به تربیت او نیز باشد؛ به همین جهت تربیت ((حضانت))به ((تربیت)) درست نیست، حتی اگر مستند چنین ادعایی سخن برخی از اهل لغت باشد

و...

NikoFile

تحقیق در مورد ولایت فقیه

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه18

فهرست مطالب

ولایت چیست حکومت ولایتى،حکومت وکالتى

اقامه دین، غایت ولایت فقیه

ولایت فقیه

ولایت فقیه به معنی سرپرستی فقیه و جامع الشرایط در عصر غیبت است.

برخی از شیعیان اعتقاد دارند در عصر غیبت کبری که مردم از حضور امام معصوم در جامعه انسانی و راهبری او در عرصه‌های گوناگون همانند معرفت، حکومت و قضاوت محرومند، فقیه عادل دارای شرایط فتوا، بر آنان ولایت دارد. به بیان دیگر در این اعتقاد ولایت فقیه در حقیقت نیابت عام از امام معصوم است و به معنای سرپرستی امور شیعیان در عصر غیبت کبری است. بنابر نظر روح الله خمینی این بدان سبب است که حضور کامل دین در جامعه انسانی در گرو برپایی حکومت اسلامی است. ضرورت وجود حکومت اسلامی محدود به عصر پیامبر یا روزگار حضور امام معصوم نیست.

فقهای شیعه بر اصل حجت بودن فتوای فقیه عادل دارای شرایط فتوا بر افرادی که آن فقیه را به عنوان مرجع تقلید، یعنی به عنوان متخصصی که در احکام تحقیق کرده و دارای اجتهاد می‌باشد، صرفاً در مورد احکام شرعی متفق اند و حتی برخی از آنان، این اصل را بدیهی دانسته‌اند. اما گسترش این نیابت در کلیه امور مورد اختلاف مخالفین نظریه ولایت فقیه می‌باشد

پشتوانه روایی ولایت فقیه، مقبوله عمر بن حنظله است. بنابر این روایت، فقیه دارای صلاحیت را امامان معصوم به نیابت نصب کرده‌اند و این نیابت به گونهٔ عام است. بر اساس نظریه ولایت مطلقه فقیه لازمه پذیرش حکومت اسلامی، روا داشتن اختیارات مطلق برای فقیه است. فقیه حاکم علی الاطلاق است و همه اختیارات امام معصوم را دارا است؛ زیرا ولایت مطلق، به معنای رعایت مصالح عام در سرپرستی جامعه‌است و چون حوزه حکومت،

معنا و مفهوم ولایت

این مقاله شامل 19 صفحه  همراه با چکیده و فهرست مطالب بصورت فایل Word و آماده ی پرینت می باشد .

چکیده

 گرچه در مورد اهمیت بحث ولایت، آیات و روایات متواتری داریم که ولایت را منحصر در یک چیز نمی داند، اما این نوشتة ولایت و معنا و مفهوم آن را بیان می کند.

در این تحقیق برای اثبات ولایت اهل بیت از آیات و روایاتی استفاده کردیم که بعضی از این آیات، ولایت امیرالمؤمنین را اثبات می کنند و ما سعی کرده ایم آیات و روایات را به طور واضح و روشن توضیح دهیم و دلایل اثبات ولایت، امیرالمؤمنین و اهل بیت(علیهم السلام) را بیان کنیم.

واژگان کلیدی: ولایت – پیامبر(ص) – ولاء – اهل البیت (علیهم السلام)

فهرست

معنا و مفهوم ولایت... 1

پیشگفتار. 1

مقدمه. 2

ولایت در لغت... 2

شئوون اصلی انسان را می توان سه چیز دانست... 3

تأملی در معنا و مفهوم «ولایت» 3

انواع و مراتب ولایت... 5

ولایت فقیه: 7

انواع ولاء. 8

انواع ولاء اثباتی خاص.... 11

ولایت مداری خصیصه مهم حزب الله در قرآن. 13

ولایت تکوینی و تشریعی خداوند. 14

منابع. 16

مقاله - مدیریت اسلامی (اخلاق مدیریت و مناسبات انسانی در مدیریت اسلامی)

لینک دانلود "  MIMI file " پایین همین صفحه 

تعداد صفحات :  " 53 "

فرمت فایل : " word  "

فهرست مطالب :

مقدمه  تعریف اخلاق

اخلاق مدیریت

1-    شرائط و لوازم مدیریت و رهبری

الف- دانش

ب – مهارت

ج – اخلاق

2- مفهوم و موضوع اخلاق مدیریت

3- اخلاق مدیریت و روانشناسی مدیریت 

الف- تفاوت اخلاق و روانشناسی

4- نکاتی پیرامون مجموعة اخلاق مدیریت الف-هدف مجموعة اخلاق مدیریت

ب- محدودة بحث

ج- روانشناسی مدیریت در اخلاق مدیریت

د- مبانی اسلامی در اخلاق مدیریت

ه‌-  محدودة مدیریت

مدیریت را به اعتیار کمیت افرادی که تحت اداره و رهبری مدیر قرارمی گیرند ،  می توان به اقسام زیر تقسیم کرد

واژه های مدیریت و رهبری در منابع انسانی

امامت

ولایت

امارت

ریاست

سیاست

مقدمه

1-   موضوع «مناسبات » بعنوان جزئی عمده و لاینفک از «اداره »

بیانی کلی از مناسبات انسانی در مدیریت امروز و مدیریت اسلامی

 1-چگونگی مناسبات در مدیریت امروز

چگونگی مناسبات انسانی در اداره اسلامی  3-ایده محوری در مناسبات اسلامی و مناسبات غیر اسلامی

 4-تنها راه انسان

 5-نحوه استقرار مناسبات اسلامی کم و کیف مناسبات انسانی در مدیریت های غیر اسلامی

نظری به چند و چون مناسبات انسانی در مدیریت غربی – شرقی : با سیری در سه خط برجسته یا سه پایه اصلی این مدیریت

ما کیا ویلیسم

رساله حقوق امام سجاد (ع ) بعنوان یک متن اصیل در زمینه مناسبات انسانی در مدیریت اسلامی

منابع 

بخشی از  فایل  :

مقدمه : امروزه شاهد پیشرفت چشمگیر جوامع بشری هم از لحاظ فکری و عقیدتی و هم از لحاظ علمی و عملی هستیم. اما آن چیزی که می تواند انسان را به کمال و سعادت برساند واقعاً همین است ؟ شاید در نگاه اول بگوئیم بلی و پیشرفت را با توسعة سعادت بشری هم تراز دانست امابا نگاهی ژرف تر ، مسلماً به این نکته خواهیم رسید که سعات بشری چیزی جز پیشرفت نسبی جوامع بشری است.ما در این تحقیق با نگاهی باز و وسیع سعی می کنیم به یکی از این عوامل اساسی و حیاتی و لازمة تداوم هر جامعه ای که همان مدیریت و شکل صحیح انتخاب و ادارة‌آن است بپردازیم . اما چیزیکه شاید مهمتر از آن باشد به موضوع اخلاق و مدیریت از نظر اسلام و شیوه های درست آن می پردازیم و بعد از آن با ذکر نمونه هایی از مکاتب نظری غربی و مقایسة آن مکاتب با شیوه و سبک صحیح آن از نظر اسلام و خصوصاً ائمة اطهار به مقایسة مناسبات انسانی در مدیریت اسلامی و مدیریت غیر اسلامی می پردازیم .تعریف اخلاق

قبل از تبیین مفهوم و موضوع (( اخلاق مدیریت )) ، شایسته است شناسایی اجمالی در مورد مفهوم اخلاق داشته باشیم .

اخلاق جمع (( خٌلق )) است و در لغت (( خُلق )) و ((خَلق)) از یک ماده (خ ل ق) هتند . خَلق ناظر به شکل ظاهری انسان است ، و خُلق به شکل باطنی و نفسانی انسان در نظر دارد . همانطوری که شکل ظاهری انسان متصف به صفت نیک و بد زشت و زیبا است ، شکل باطنی و نفسانی انسان نیز دارای اوصاف خوب و بد و ‌زشت و زیبا است .

(( راغب )) در ((مفردات ))‌ می گوید :

(( الحق و الخلق فی الاصل واحد کاشرب والشرب و الصرم والصرم ‏ لکن خص الخلق بالهیات و الأشکال و الصور الکدرکه بالبصر ، و خص الخبق القوی و السجایا الکدرکه بالبصیره ))

یعنی خَلق و خُلق در ریشه لغوی یکی هستند . لکن خَلق اختصاص به شکل صورتی دارد که با چشم ظاهر ادراک می شود ، و خُلق اختصاص به قوای روحی و طبع باطنی دارد که با بصیرت و چشم دل ادراک می شود .

(( طرایحی )) در کتاب (( مجمع البحرین )) ، جلد پنجم ، قریب به مضامین مورد اشاره می‌گوید : 

(( الخبق بضمتین :‌اسجیه . و الجمع اخلاق ... الخلق :‌الدین و الطبع و السجیه و عن بعض الشارحین : حقیقه حسن الخلق انه لصوره الانسان الباطنه و هی نفسه و اوصافها و معانیها المختصه بها ، بمتزله الخلق الصوره الظاهره و أوصافها و معانیها ، ولها اوصاف حسنه و قبیح ))

خُلق در اصطلاح (( علم اخلاق)) عبارت است از (( ملک نفسانی )) ‏‌و این کیفیت یا از (( فضائل )) است ، مانند حلم ،‌عفت و شجاعت ، و یا (( زدائل )) است ، مانند کینه و ترس و بخل .

در تعریف خُلق گفته شد که (( ملکة نفسانی )) است . (( ملکه )) ، کیفیتی است راسخ در نفس ، که زوال آن به سختی و کندی انجام می گیرد ، و موجب می شود که افعال متناسب با آن کیفیت نفسانی به سهولت و بدون تأمل و مشقت صورت پذیرد . (( حال )) کیفیتی است در سطح و قشر روح ، که به سرعت و سهولت زائل می شود ( ناپایدار است ) ، و افعال با مشقت و تأمل از آن صادر می شوند . 

موضوع اخلاق ، (( نفس انسان )) است .  مراد از آن حقیقت واحده ایست که نفس ناطقه ،‌روح ، روان و قلب هم نام گرفته است ، و نفس اماره ، لوامه ، و مطمئنه ،‌جلوه های گوناگونی از همان حقیقت هستند .