دانلود تحقیق بورس به زبان ساده

تحقیق بورس به زبان ساده

 مقاله ای مفید و کامل

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب* 

فرمت فایل:Word(قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:35

چکیده :

امروزه بحث توسعه صنعتی کشور سبب افزایش واحدهای تولیدی و خدماتی و صنایع مختلف شده است. بسیاری از این شرکت‏ها برای تامین مالی طرح‏ها و پروژه‏های توسعه‏ای خود به حضور در بازار سرمایه تمایل دارند، از این رو افزایش تعداد سهامداران در کشور را شاهدیم. سهامداران جدید یا با مراجعه به کارگزاران بورس اوراق بهادار به خرید سهام اقدام می‏کنند و یا از طریق اعطای شرکت سهامی به کارکنان، شرکت‏های تابعه و گروه تعدادی از سهام شرکت را مالک می‏شوند.

با توجه به افزایش هر دو گروه از سهامداران مذکور و از سویی تمایل بسیاری از مردم برای سرمایه‏گذاری در بازار سرمایه، آشنایی سهامداران و علاقه‏مندان به حضور در این بازار با مفاهیم پایه‏ای آن ضروری به نظر می‏رسد.

در این تحقیق سعی شده است ضمن بیان تاریخچه مختصری از بورس اوراق بهادار تهران، مفاهیمی از قبیل بازار سرمایه، کارگزاران بورس اوراق بهادار، سبد سهام، زمان خرید و فروش سهام، روش‏های تجزیه و تحلیل قیمت سهام و ریسک سهام گردآوری شود.

همچنین در انتهای پژوهش بعضی از سایت‏های مرتبط با بازار سهام آورده شده است.

تاریخچه بورس اوراق بهادار تهران

بورس اوراق بهادار تهران در سال 1346 تاسیس شد. این سازمان از پانزدهم بهمن ماه آن سال فعالیت خود را با انجام چند معامله بر روی سهام بانک توسعه صنعتی و معدنی آغاز کرد. در پی آن شرکت نفت پارس، اوراق قرضه دولتی، اسناد خزانه، اوراق قرضه سازمان گسترش مالکیت صنعتی و اوراق قرضه عباس‏آباد به بورس تهران راه یافتند. اعطای معافیت‏های مالیاتی شرکت‏ها و موسسه‏های پذیرفته شده در بورس، در ایجاد انگیزه برای عرضه سهام آن نقش مهمی داشته است. طی 11 سال فعالیت بورس تا پیش از انقلاب اسلامی در ایران تعداد شرکت‏ها و بانک‏ها و شرکت‏های بیمه پذیرفته شده از 6 بنگاه اقتصادی با 2/6 میلیارد ریال سرمایه در سال 1346 به 105 بنگاه با بیش از 230 میلیارد ریال در سال 57 افزایش یافت. همچنین ارزش مبادلات در بورس از 15 میلیون ریال در سال 1346 به بیش از 150 میلیارد ریال سرمایه در سال 1357 افزایش پیدا کرد. در سال‏های پس از انقلاب اسلامی و تا پیش از نخستین برنامه پنج ساله توسعه اقتصادی، دگرگونی‏های چشمگیری در اقتصاد ملی پدید آمد که بورس اوراق بهادار تهران را نیز دربرگرفت.

نخستین رویداد، تصویب لایحه قانون اداره امور بانک‏ها در تاریخ 17 خرداد 1358 توسط شورای انقلاب بود که به موجب آن بانک‏های تجاری و تخصصی کشور در قالب 9 بانک شامل 6 بانک تجاری و 3 بانک تخصصی ادغام و ملی شدند. چندی بعد و در پی آن شرکت‏های بیمه نیز در یکدیگر ادغام شدند و به مالکیت دولتی درآمدند و همچنین تصویب قانون حفاظت و توسعه صنایع ایران در تیرماه 1358 باعث شد شمار بسیاری از بنگاه‏های اقتصادی پذیرفته شده در بورس از آن خارج شوند؛ به گونه‏ای که تعداد آنها از 105 شرکت و موسسه اقتصادی در سال 1357 به 56 شرکت در پایان سال 1367 کاهش یافت. به این ترتیب طی این سال‏ها بورس و اوراق بهادار دوران فترت خود را آغاز کرد که تا پایان سال 1367 ادامه یافت.

از سال 1368 در چارچوب برنامه پنج ساله اول توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تجدید فعالیت بورس اوراق بهادار تهران به عنوان زمینه‏ای برای اجرای سیاست خصوصی‏سازی مورد توجه قرار گرفت. در هر حال گرایش سیاستگذاری‏های کلان اقتصادی به استفاده از سازوکار بورس، افزایش چشمگیر شمار شرکت‏های پذیرفته شده و افزایش حجم فعالیت بورس تهران را در برداشت که بر این اساس طی سال‏های 1367 تا نیمه اول سال جاری تعداد بنگاه‏های اقتصادی پذیرفته شده در بورس تهران از 56 شرکت به 325 شرکت افزایش یافت. شرکت‏های پذیرفته شده و شرکت‏های فعال در بورس به دو دسته تقسیم می‏شوند:

شرکت‏های تولیدی شرکت‏های سرمایه‏گذاری (واسطه‏های مالی)

شرکت‏های تولیدی معمولاً به تولید کالای خاصی مبادرت می‏ورزند و در گروه صنایع فعال در بورس قرار می‏گیرند و در سازمان بورس با نام شرکت و کد خاص خود، مشخص می‏شوند اما شرکت‏های سرمایه‏گذاری شرکت‏هایی هستند که به عنوان واسطه‏های مالی فعالیت می‏کنند. این گونه شرکت‏ها یا فعالیت تولیدی انجام نمی‏دهند و یا فعالیت آنها به گونه‏ای است که با کمک‏های مالی از طریق خرید سهام شرکت‏های تولیدی و صنعتی و یا مجموعه‏ای از آنها در تولید و سرمایه‏گذاری این شرکت‏ها موثرند. بر این اساس هم اکنون 19 شرکت سرمایه‏گذاری و 297 شرکت تولیدی در بورس مشغول فعالیت هستند. همچنین زمینه‏های لازم برای حضور شرکت‏های خدماتی در بورس فراهم شده است[1].

نقش بازارهای مالی در اقتصاد چیست؟

نقش و مزیت بازارهای مالی در اقتصاد را به طور خلاصه می‏توان به صورت زیر بیان کرد:

کمک به تبدیل پس‏اندازها به سرمایه متشکل ایجاد بازاری ثانویه برای مبادله اوراق بهادار تعیین قیمت عادلانه اوراق بهادار براساس مکانیزم عرضه و تقاضای بازار نقد کردن اوراق بهادار از طریق سهولت در خرید و فروش اوراق

تعریف موسسات و واسطه‏های مالی

در بازارها تعدادی اشخاص حقیقی و حقوقی فعالیت می‏کنند که واسطه‏های مالی نام دارند. وظیفه واسطه‏ها تسهیل خرید و فروش در بازارهای مالی است. بانک‏ها، شرکت‏های سرمایه‏گذاری و کارگزاران بورس نمونه‏ای از این واسطه‏ها هستند.

موسسات و واسطه‏های مالی میان عرضه‏کنندگان و تقاضاکنندگان خدمات و محصولات مالی پلی ایجاد می‏کنند و به فرایند تبادلات مالی سرعت می‏بخشند. در واقع کارگزاران بورس در زمره موسسات و واسطه‏های مالی محسوب می‏شوند. نقش اساسی موسسات مالی را می‏توان به صورت زیر بیان کرد:

کمک به یک کاسه کردن پس‏اندازها از طریق جمع‏آوری وجوه از مردم و تبدیل آن به سرمایه‏های کلان و سرمایه‏گذاری در بخش‏های مختلف (کاری که بانک‏ها به عنوان موسسات مالی می‏کنند). کمک به عرضه عمومی اوراق بهادار و قبول پذیره نویسی این اوراق برای موسسات تجاری (کاری که برخی از بانک‏های تجاری در ایران انجام می‏دهند). ارائه خدمات تخصصی مشاوره‏ای در زمینه فرصت‏ها و تهدیدات سرمایه‏گذاری به موسسات تجاری (فعالیتی که برخی از کارگزاران و بعضی از شرکت‏های سرمایه‏گذاری انجام می‏دهند). کاهش ریسک با تنوع بخشی (ایجاد پورتفوی) و سرمایه‏گذاری در زمینه‏های متفاوتکمک به خرید و فروش اوراق بهادار و تسهیل فرایند معاملات بازار بورس (کاری که کارگزاران انجام می‏دهند).

از آنجا که در این نوشتار سعی در بررسی برخی مفاهیم مربوط به بورس است، در ادامه به تعریف کارگزاران بورس می‏پردازیم.

تعریف کارگزاران بورس

کارگزار بورس نماینده خریدار و فروشنده است و به عنوان واسطه‏ای میان آن دو عمل می‏کند. وی مالک سهام نمی‏شود بلکه صرفاً واسطه‏ای میان خریدار و فروشنده است و پس از انجام معامله برای هر دو طرف، مبلغی را به عنوان کارمزد (نیم درصد کل مبلغ مورد معامله) دریافت می‏کند. هم اکنون در ایران 54 کارگزار مشغول فعالیت هستند که پس از افتتاح تالارهای بورس در برخی شهرستان‏ها، این تعداد به لحاظ کمی و جغرافیایی به طور مرتب روبه افزایش است.

رتبه‏بندی کارگزاران بورس اوراق بهادار

کارگزاران بورس اوراق بهادار را براساس تحصیلات و موفقیت در آزمون‏های برگزار شده توسط بورس، می‏توان در سه گروه رتبه‏بندی کرد:

درجه نمایندگی 2: افرادی که این مدرک را داشته باشند می‏توانند به استخدام کارگزاری‏ها درآیند و در تالار بورس کار خرید و فروش سهام را انجام دهند. آزمون تشخیص صلاحیت برای دریافت این درجه توسط بورس اوراق بهادار کشور 2 یا 3 بار در سال برگزار می‏شود.

درجه نمایندگی 1: این مدرک پس از موفقیت در آزمون نمایندگی درجه 1 که سالی یک بار توسط بورس برگزار می‏گردد، به افراد اعطا می‏شود. دارندگان این درجه به عنوان کارشناسان و تحلیلگران بازار بورس در کارگزاری‏ها مشغول فعالیت خواهند شد.

مدیریت ارشد: دارندگان مدرک آزمون مدیریت ارشد می‏توانند به تاسیس کارگزاری بورس اقدام کنند. البته تاسیس کارگزاری بورس منوط به دارا بودن شرایطی علاوه بر موفقیت در آزمون فوق است که باید به تایید سازمان بورس اوراق بهادار تهران برسد. آزمون مدیریت ارشد به ندرت و با اعلام بورس برگزار می‏شود.

انواع اوراق بهادار

اوراق بهادار به سه دسته مهم تقسیم می‏شوند:

اوراق قرضه (اوراق مشارکت)

اوراق قرضه، اوراق بهادار قابل معامله و معرف مبلغی وام با بهره معین هستند که تمامی یا اجزای آنها باید در موعد یا مواعد معینی مسترد شوند. این اوراق از جمله سرمایه‏گذاری‏های بدون ریسک برای خریدار محسوب می‏شوند زیرا قانون، منتشرکننده اوراق را ملزم به پرداخت اصل و سود مشارکت این نوع اوراق کرده است بنابراین اوراق قرضه برای سرمایه‏گذار (خریدار) بدون ریسک و برای منتشرکننده بالاترین ریسک را دارند.

سهام ممتاز

سهام ممتاز از جمله اوراق بهادار منتشر شده توسط شرکت‏های سهامی است. سهام ممتاز نسبت به سهام عادی امتیازاتی نظیر اولویت دریافت سود سهام و مشخص بودن سود سهام دارد. این نوع سهم به طور معمول سررسید ندارد ولی همچون اوراق قرضه سود معینی دارد و از لحاظ اولویت دریافت سود پس از اوراق قرضه در رتبه دوم قرار می‏گیرد و می‏توان آن را جزء اوراق بهادار با ریسک متوسط دانست. سهام ممتاز معمولاً برای تشویق سرمایه‏گذاران ـ به خصوص زمانی که شرکت با بحران مواجه است ـ منتشر می‏شود.

سهام عادی

سهام عادی برگه بهاداری است که نشانگر مالکیت نسبی دارنده آن در شرکت است. سهام عادی جزء اوراق بهادار پرریسک (از دید خریدار) به شمار می‏آید زیرا نه سود مشخصی دارد و نه تاریخ سررسید معینی. از لحاظ دریافت سود نیز دارندگان سهام عادی پس از دارندگان اوراق قرضه و سهام ممتاز در رتبه سوم قرار دارند.

از آنجا که شرکت منتشرکننده سهام عادی هیچ گونه تعهد قانونی در قبال پرداخت سود به سهام عادی ندارد و صرفاً در صورت وجود سود به سهامداران نیز سود پرداخت می‏شود، ریسک سهام عادی برای شرکت در پایین‏ترین سطح است.

نحوه خرید سهام در ایران

برای خرید سهم از بازار بورس اوراق بهادار ابتدا باید به یکی از کارگزاران بورس در شهرهایی که تالار بورس در آنها دایر است، مراجعه و تقاضای دریافت کد خرید و فروش کنید. کد خرید و فروش شما پس از چند روز (معمولاً 4 روز) صادر می‏شود و می‏توانید به کارگزاران بورس، تقاضای خرید سهام یک یا چند شرکت را با پرکردن فرم‏های مخصوص اعلام کنید. (امسال بانک توسعه صادرات برای اولین بار امکاناتی را برای خرید و فروش الکترونیکی سهام دایر کرده است که از این طریق نیز می‏توان به خرید و فروش سهام اقدام کرد). کارگزار شما با بررسی تقاضای خرید و فروش در تالار بورس، سهام موردنظر را برایتان خواهد خرید. البته مدت زمان خرید یا فروش سهام به میزان تقاضای خرید و فروش در بازار بستگی دارد و نمی‏توان زمانی معین را برای آن در نظر گرفت. به عنوان مثال تقاضای خرید برای سهام برخی از شرکت‏ها در بازار بورس زیاد و تقاضای فروش بسیار کم است؛ در این وضعیت مدت زمان بسیاری لازم است تا بتوانید سهام چنین شرکتی را خریداری کنید.

در صورتی که فروش سهام در حداقل زمان ممکن مدنظر خریدار سهام باشد، خرید سهام شرکت‏هایی که در تالار اصلی بورس مورد معامله قرار می‏گیرند، پیشنهاد می‏شود زیرا سهام آنها معمولاً به صورت روزانه مورد معامله قرار می‏گیرد.

در صورت خرید سهام باید نیم درصد از مبلغ کل معامله را به عنوان کمیسیون خرید به کارگزار و 25/0 درصد از آن را به عنوان تسهیلات به بازار بورس پرداخت کنید و اگر بخواهید سهامی را بفروشید، علاوه بر مبالغ فوق نیم درصد نیز به عنوان مالیات خواهید پرداخت.

و...

NikoFile

اقتصاد نفت

بازارهای جهانی نفت و گاز بر اساس تفکری منطقی و عقلانی حرکت نمی کنند . و در پشت هر معامعله ای ترس و تردید قرار گرفته است . تقاضای بیشتر و محدودیت عرضه نفت سبب بالا رفتن قیمت شده است .

فرمت : pdf - صفحه 24

دانلود مقاله تفکر ناب دروازه ورود به سرزمین سیگماها

تفکر ناب دروازه ورود به سرزمین سیگماها(σ)

 مقاله ای مفید و کامل

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب* 

فرمت فایل:Word(قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:53

چکیده :

عرصه کنونی کسب و کار ، تصویری جدید از سازمان ارائه می کند با این نگرش جدید ، سازمان مجموعه ای از فرایندهایی است که هدف آنها ایجاد ارزش برای مشتری است و مستلزم ایجاد ارزش برای مشتری ، آفرینش ارزش در خود سازمان است . برنامه سازمانی که می خواهد رویکرد فوق را دنبال کند در وهله اول ورود به حوزه سیگما هاست و در مرحله بعد طی مراحل بهبود تا رسیدن به سطح شش سیگما( six sigma) یعنی 3.4 خطا در یک میلیون فرصت می باشد . مفهوم بنیادی تفکر ناب ، در ریشه کن کردن اتلاف و آفرینش ارزش در سازمان نهفته است . تفکر ناب نگرشی است ، برای افزایش بهره وری و ارزش آفرینی مستمر و حداقل کردن هزینه ها و اتلافات ، به این ترتیب می توان دروازه ورود به سرزمین سیگما ها را ، رفع عیوب ، اتلافات و خطاهای مشهود از طریق روشهای سریع ، نظیر مفاهیم و تکنیک های تفکر ناب( lean thinking ) دانست . چرا که برای افزایش نرخ سیگما نیاز است افزایش نمایی در کاهش عیوب و اتلافات بوجود آید .
با گذار از سیگماهای پایین تر به سیگمای بالاتر کانون توجه طرح های بهبود سازمان بر فرایند ها منعطف می گردد . متدولوژی شش سیگما این امکان را به سازمانها می دهد که با بهره گیری از این متدولوژی ، خطای فرایندها را به حداقل رساند از طرفی تئوری محدودیتها( TOC ) معتقد است که هر سیستم ( متشکل از یک یا چند فرایند ) دست کم دارای یک محدودیت است و وجود محدودیتها نشان دهنده پتانسیل برای رشد و انجام تغییرات نتیجه بخش می باشد . تمرکز اصلی تئوری محدودیتها از طرفی بر افزایش بهره وری ازطریق مدیریت محدودیتها و از طرف دیگر افزایش کمی و کیفی خروجی فرایند هاست . پیاده سازی ، بکار گیری و بهره مندی توامان نظام تفکر ناب ، متدولوژی شش سیگما و مدل تئوری محدودیت ها ، بعنوان طرح های های بهبود ( improvement programs ) می تواند برنامه راهبردی اغلب سازمان ها و بنگاههای اقتصادی جهت نیل به هدف بنیادین خود یعنی ایجاد ارزش برای مشتری باشد 

اغلب سازمان ها بمنظور افزایش بهره وری و نهایتا دستیابی به مزیت رقابتی جهت ماندگاری پایدار در عرصه تجارت جهانی ، بخش وسیعی از تمرکز و توجه خود را به رفع مسائل ، مشکلات و نقاط ضعف موجود در سیستم ها و فرایندهای خود می نمایند . که رویکردی است منطقی ، ابزارهای حل مسئله سازمان ها را در این راه یاری می نمایند . تنوع ابعاد و ماهیت مسائل و موانعی که سازمان با انها روبروست ، ایجاب می کند که مدیران سازمانها از ابزارهای مختلفی جهت رفع موانع موجود استفاده نمایند . ابزارهایی که هرچند بکارگیری هر کدام از آنها در نهایت موجب بهبود در سازمان و فرایندهای ان خواهند شد اما رویکرد و کانون توجه شان متفاوت است . سازمانها بایستی درک درستی از مسائل و مشکلات خود داشته باشند همچنین از ماهیت و شیوه عملکرد ابزارهای حل مسئله نیز اطلاع داشته باشند . تا با انتخاب و بکارگیری صحیح این ابزارها ، بتوانند به طور اثر بخشی به رفع مشکلات و ایجاد بهبود مستمر در سازمان اقدام ورزند . در این بین سه ابزار حل مسئله ، شش سیگما ( six sigma) ، تفکر ناب(lean thinking ) و تئوری محدودیتهاTOC موضوع مورد نظر مقاله حاضر می باشد . مادر این گفتار قصد داریم ضمن مقایسه توصیفی بین این سه ابزار و بیان وجه تشابه ،کانون توجه و شیوه عملکرد انها به جایگاه و تعامل این مفاهیم نسبت به یکدیگر نیز بپردازیم .
بخش اول - شش سیگما( Six Sigma )

سیگما(σ ) یکی از حروف الفبای یونانی و از شاخصهای مهم پراکندگی به نام انحراف معیار و در واقع مقیاسی برای سنجش انحراف است. سیگما بیانگر آن است که یک فرآیند چه اندازه از حالت مطلوب خود منحرف شده است، لذا در واقع استعاره ای است برای دقت فوق‌العاده در کاهش هزینه‌های کیفیت. استعاره‌ای که اهمیت محاسبات دقیق در فرآیند تولید و ارایه خدمات را مورد تاکید قرار می‌دهد.

تعریف ( Six Sigma ) :

شش سیگما یعنی رسیدن به سطحی از کیفیت تولیدات و ارایه خدمات که خطای فرآیندهای کاری به میزان 4/3 در یک میلیون موقعیت کاهش یابد . شش سیگما یک فلسفه است چون به کمک آن خطای کمتری در کار ایجاد میگردد ، یک اندازه گیری آماری است چون به دقت اندازه گیری محصول , خدمت و فرآیند کمک میکند ، یک ابزار اندازه گیری است چون سیستم اندازه گیری ایجاد میکند و در نهایت یک استراتژی تجاری است ، چون کیفیت بالا ، هزینه را کاهش میدهد . رویکرد شش سیگما کاهش مشخص خطاهای( variation) سازمان و رسیدن به سطح 6 سیگما در کیفیت می باشد .شش سیگما در واقع معرف روش شناسی سیگماها است این به آن معنا است که شش سیگما هدفی مشخص است که بایستی از مراحل و سطوح قبلی سیگماها بگذرد ( 1سیگما به 6سیگما ) برای سازمانی که رویکرد فوق را دنبال می کند ابتدا ورود به حوزه سیگماها و تعیین وضعیت موجود و سپس طی مراحل بهبود تا رسیدن نهایی به سطح شش سیگما 4/3 خطا در میلیون فرصت برنامه ریزی می گردد .
منظور از کاهش خطا در سازمان کاهش خطا در فرآیند ها است در واقع محور بررسی و تحلیل ها در شش سیگما فرآیند می باشد و نه افراد . تمرکز سازمان برای کشاندن سطح کل به سطح شش سیگما با تمرکز بر فرآیند آغاز می گردد لذا تدوین فرآیندهای واقعی اصلی از اهمیت ویژه برخوردار است
اهداف نهایی ( Six Sigma ) :
اهداف شش سیگما در سازمان که بسیار صریح و مورد تاکید است عبارتند از :

افزایش سهم بازار
کاهش استراتژیک هزینه ها
رشد سود نهایی

سیگمای فرایند
سیگمای فرایند شاخصی است که قابلیت فرایند را با توجه به مشخصه های فرایند نشان می دهد . از آنجایی که سیگمای فرانید ، وجوه مشترکی با قابلیت فرایند دارد ، در موارد ذیل به کار می آید :

هرموقعیتی که بتوان میزان ضایعات در برآورده سازی مشخصات مورد نظر مشتری را حساب کرد . در فرایند های چند مرحله ایی که دستیابی به یک معیار کلی از عملکرد فرایند مورد نظر باشد .

درجه بندی سیگمای فرایند به صورت زیر است :

" شکل 1- سیگمای فرایند "
روش استاندارد تعیین DPMO ( تعداد قطعات خراب در یک میلیون فرصت خرابی ) ، استفاده از داده های واقعی فرایند و شمردن تعداد فرصت های خرابی است که خارج از حدود مشخصه ها قرار دارند و سپس این عدد به مقیاس میلیون آورده می شود .

و...

NikoFile

دانلود مقاله بودجه بندی بر مبنای فعالیت

بودجه بندی بر مبنای فعالیت

مقاله ای مفید و کامل

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب* 

فرمت فایل:Word(قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:18

چکیده :

در سیستمهای سنتی هزینه یابی ، بر حجم تولید و واحدهای محصولات تاکید می شود و همچنین فرض می شود که محصولات منابع را مصرف میکنند. در هزینه یابی بر مبنای فعالیت استدلال بر این است که تولید محصولات مستلزم انجام فعالیتهایی است و فعالیتها مصرف کننده منابع اند .بنابراین ،در هزینه یابی بر بنای فعالیت ابتدا هزینه های سر بار به فعالیتها تخصیص داده می شود (انباشت هزینه ها تحت عنوان مخزن هزینه ها ) و سپس هزینه های تخصیص یافته به فعالیتها بر اساس عاملی تحت عنوان محرک هزینه ، به محصولات یا خطوط تولید تخصیص می یابد. در هزینه یابی بر مبنای فعالیت ، فعالیتهای عمده در فرایند تولید به چهار طبقه سطح واحد محصول ،سطح دسته محصول ، سطح پشتیبانی محصول ، و سطح کارخانه تفکیک می شود.

بودجه بندی بر مبنای فعالیت ،فرایند تهیه بودجه است که بر هزینه فعالیتها یا محرکهای هزینه مرتبط با عملیات ،تاکید و تمرکز دارد. بودجه بندی بر مبنای فعالیت ،هزینه ها را با توجه به محرکهای هزینه که منتج از هزینه یابی بر مبنای فعالیت است ،بر حسب مخزن هزینه ها تفکیک می کند. بنابراین ،بودجه بندی بر مبنای فعالیت با تفکیک بودجه هزینه ها به مخازن متشابه هزینه ها ،نظیر فعالیتهای سطح واحد محصول ،دسته محصول ،سطح پشتیبانی محصول و سطح کارخانه ،شروع می شود.معیار لازم برای منظور کردن هزینه در یک مخزن هزینه ان است که هزینه های ان مخزن متناسب با تغییرات در سطح فعالیت مربوط ،تغییر می کند.شرکتی که از هزینه یابی بر مبنای فعالیت استفاده میکند قبلا هزینه ها را با توجه به مخزن هزینه ها تفکیک کرده است.به هر حال ، بررسی مجدد درستی انتخاب مخزن هزینه ها برای دوره بودجه ،قبل از انتخاب مخزن هزینه ها طبق هزینه یابی بر مبنای فعالیت برای مقاصد تهیه بودجه بر مبنای فعالیت ضروری است.این بررسی بخصوص وقتی که شرکت هنگام به کارگیری هزینه یابی بر مبنای فعالیت با مغایرتهای درخور ملاحظه و توجیه ناپذیر روبرو بوده است ،اهمیت بیشتری دارد.

مقایسه بودجه بندی سنتی و بودجه بندی بر مبنای فعالیت :

بودجه بندی سنتی بودجه بندی بر مبنای فعالیت ...

واحد بودجه بندی هزینه هر یک از دوائر(وظایف) سازمانی یا عوامل هزینه انجام فعالیتهای مختلف

محور توجه منابع و نهاده های مورد نیاز سازمان بازده یا کارهایی که باید انجام شود

تاکید زمانی دوره معین اینده بهبود مستمر

نقش فروشندگان و مشتریان فروشندگان و مشتریان بطور رسمی در بودجه بندی با فروشندگان هماهنگ می شود و نیاز مشتریان در

مورد توجه قرار نمی گیرند. بودجه بندی مورد توجه قرار می گیرد

هدف کنترل کنترلها،عملکرد مدیریت را حداکثر می کند فرایندهای کنترل ،فعالیتهای شرکت را هماهنگ می کند

مبنای بودجه توجه به گرایش و تغییر پذیری هزینه ها ،هزینه های توجه به ظرفیتهای استفاده شده و ظرفیتهای استفاده نشده

ثابت و متغیر

مقایسه بودجه بندی بر مبنای فعالیت و بودجه بندی سنتی در جدول بالا نشان داده شده است.بودجه بندی بر مبنای فعالیت ،بیانگر پیشبینی هزینه های انجام فعالیتهای مختلف است.اما بودجه بندی سنتی معرف هزینه های بودجه شده برای هر یک از وظایف خاص سازمان (نظیر تدارکات ، مهندسی ، فروش ، تولید ) یا هر یک از عوامل هزینه است.در حالی که بودجه بندی سنتی بر عوامل هزینه نظیر مواد ،دستمزد و هزینه های مورد انتظار برای انجام فعالیتهای مختلف را مورد توجه قرار می دهد.

بودجه بندی بر مبنای فعالیت ،بهبود مستمر را تسهیل می کند. فرایند تهیه بودجه بر مبنای فعالیت ،فرصتهای کاهش هزینه ها و همچنین حذف فعالیتهای فاقد ارزش افزوده را مشخص میکند و مجموعه اقدامات لازم برای دستیابی به هدفهای سازمانی را به حداقل ممکن کاهش می دهد.

فرایند بودجه بندی سنتی محدود به فعالیتهای درون سازمان است و بندرت به فراتر از ان توجه می شود . بنابراین ،در بودجه بندی سنتی به وضعیت فعلی فروشندگان مواد و کالا و مشتریان توجه می شود . در مقابل ، بودجه بندی بر مبنای فعالیت ایجاب می کند که هماهنگی بسیار با فروشندگان موادو کالا و تامین نیازهای مشتریان مورد توجه قرار گیرد.

بودجه بندی سنتی به عنوان ابزار کنترل بر مقایسه ارقام بودجه بندی شده با نتایج واقعی عملیات و انحرافات و حداکثر کردن مسئولیت و پاسخگویی عملکرد واحدها تمرکز دارد ،اما هدف اصلی کنترل در بودجه بندی بر مبنای فعالیت ،هماهنگ و همخوان کردن فعالیتهای مختلف شرکت به منظور ارائه خدمات به مشتریان است.

بودجه بندی بر مبنای فعالیت ،فرایند تهیه بودجه است که بر هزینه فعالیتها یا محرکهای هزینه مرتبط با عملیات ،تاکید و تمرکز دارد. بودجه بندی بر مبنای فعالیت ،هزینه ها را با توجه به محرکهای هزینه که منتج از هزینه یابی بر مبنای فعالیت است ،بر حسب مخزن هزینه ها تفکیک می کند. بنابراین ،بودجه بندی بر مبنای فعالیت با تفکیک بودجه هزینه ها به مخازن متشابه هزینه ها ،نظیر فعالیتهای سطح واحد محصول ،دسته محصول ،سطح پشتیبانی محصول و سطح کارخانه ،شروع می شود.معیار لازم برای منظور کردن هزینه در یک مخزن هزینه ان است که هزینه های ان مخزن متناسب با تغییرات در سطح فعالیت مربوط ،تغییر می کند.شرکتی که از هزینه یابی بر مبنای فعالیت استفاده میکند قبلا هزینه ها را با توجه به مخزن هزینه ها تفکیک کرده است.به هر حال ، بررسی مجدد درستی انتخاب مخزن هزینه ها برای دوره بودجه ،قبل از انتخاب مخزن هزینه ها طبق هزینه یابی بر مبنای فعالیت برای مقاصد تهیه بودجه بر مبنای فعالیت ضروری است.این بررسی بخصوص وقتی که شرکت هنگام به کارگیری هزینه یابی بر مبنای فعالیت با مغایرتهای درخور ملاحظه و توجیه ناپذیر روبرو بوده است ،اهمیت بیشتری دارد.

مقایسه بودجه بندی سنتی و بودجه بندی بندی بر مبنای فعالیت

بودجه بندی سنتی بودجه بندی بر مبنای فعالیت

واحد بودجه بندی هزینه هر یک از دوائر(وظایف) سازمانی یا عوامل هزینه انجام فعالیتهای مختلف

محور توجه منابع و نهاده های مورد نیاز سازمان بازده یا کارهایی که باید انجام شود

تاکید زمانی دوره معین اینده بهبود مستمر

نقش فروشندگان و مشتریان فروشندگان و مشتریان بطور رسمی در بودجه بندی با فروشندگان هماهنگ می شود و نیاز مشتریان در

مورد توجه قرار نمی گیرند. بودجه بندی مورد توجه قرار می گیرد

هدف کنترل کنترلها،عملکرد مدیریت را حداکثر می کند فرایندهای کنترل ،فعالیتهای شرکت را هماهنگ می کند

مبنای بودجه توجه به گرایش و تغییر پذیری هزینه ها ،هزینه های توجه به ظرفیتهای استفاده شده و ظرفیتهای استفاده نشده

ثابت و متغیر

مقایسه بودجه بندی بر مبنای فعالیت و بودجه بندی سنتی در جدول بالا نشان داده شده است.بودجه بندی بر مبنای فعالیت ،بیانگر پیشبینی هزینه های انجام فعالیتهای مختلف است.اما بودجه بندی سنتی معرف هزینه های بودجه شده برای هر یک از وظایف خاص سازمان (نظیر تدارکات ، مهندسی ، فروش ، تولید ) یا هر یک از عوامل هزینه است.در حالی که بودجه بندی سنتی بر عوامل هزینه نظیر مواد ،دستمزد و هزینه های مورد انتظار برای انجام فعالیتهای مختلف را مورد توجه قرار می دهد.

بودجه بندی بر مبنای فعالیت ،بهبود مستمر را تسهیل می کند. فرایند تهیه بودجه بر مبنای فعالیت ،فرصتهای کاهش هزینه ها و همچنین حذف فعالیتهای فاقد ارزش افزوده را مشخص میکند و مجموعه اقدامات لازم برای دستیابی به هدفهای سازمانی را به حداقل ممکن کاهش می دهد.

فرایند بودجه بندی سنتی محدود به فعالیتهای درون سازمان است و بندرت به فراتر از ان توجه می شود . بنابراین ،در بودجه بندی سنتی به وضعیت فعلی فروشندگان مواد و کالا و مشتریان توجه می شود . در مقابل ، بودجه بندی بر مبنای فعالیت ایجاب می کند که هماهنگی بسیار با فروشندگان موادو کالا و تامین نیازهای مشتریان مورد توجه قرار گیرد.

بودجه بندی سنتی به عنوان ابزار کنترل بر مقایسه ارقام بودجه بندی شده با نتایج واقعی عملیات و انحرافات و حداکثر کردن مسئولیت و پاسخگویی عملکرد واحدها تمرکز دارد ،اما هدف اصلی کنترل در بودجه بندی بر مبنای فعالیت ،هماهنگ و همخوان کردن فعالیتهای مختلف شرکت به منظور ارائه خدمات به مشتریان است.

سیستم بودجه بندی بر مبنای عملکرد و تاثیر آن بر عملکرد و مسئولیت پاسخگویی دولت

بودجه­بندی بر مبنای عملکرد از سال 1970 در دولتهای ایالتی امریکا به عنوان یک نوآوری و ابداع  و به منظور تحول در نظام بودجه­بندی آغاز شد. کشورهای دیگری نیز این  نظام  بودجه­بندی را برگزیده­اند. الگوهای مورد استفاده میان کشورهای جهان در این زمینه یکسان نیست. هدف از پیاده­سازی این نظام چیست؟ موفقیت و نارساییهای آن چیست؟ هدف اصلی این نوشتار بررسی این موضوع است که از میان هدفهای مورد نظر برای پیاده­سازی نظام بودجه­بندی برمبنای عملکرد، کدامیک دستیافتنی است و کدامیک در اولویت قرار دارد. بررسیها نشان می­دهد که هدف پاسخگویی، مبنا و پایه قویتری برای تعیین موفقیت بودجه­بندی بر مبنای عملکرد، نسبت به تخصیص بودجه، ایجاد می­کند. همچنین اثر اجرای این سیستم بر عملکرد دولتها هم  بررسی شده است. روشن شدن این موضوع می­تواند تاثیر عمیقی بر جهتگیری، نحوه پیاده­سازی، و انتظارات از نظام بودجه­بندی بر مبنای عملکرد در ایران، که در آغاز فرایند پیاده­سازی آن هستیم، داشته باشد.

بودجه مهمترین سند مالی کشور است. براساس تعریف ماده 1 قانون محاسبات عمومی بودجه کل کشور برنامه مالی یکساله دولت است که درامدها و سایر منابع تامین اعتبار را پیشبینی می­کند و هزینه­های انجام عملیاتی را که منجر به تحقق سیاستها و هدفهای قانونی می­شود، براورد می­کند.  با توسعه وظایف دولت و افزایش سریع هزینه­های دولتی و پیوند آن با وضعیت عمومی اقتصاد کشور، کنترل مخارج اهمیت خود را از دست داد و نیاز به بهبود در سیستمهای برنامه­ریزی، کنترل و مدیریت منابع بخش عمومی مطرح شد تا تصمیمگیرندگان بتوانند دید وسیعتری پیدا کنند و اطلا‌عات  گسترده­تری در مورد نتایج عملکردها و هزینه­های اجرای فعالیتها داشته باشند. این امر موجب توجه دولتها به اقتصادی بودن، کارایی و اثربخشی منابع دولت و به عباری مدیریت مالی دولت شد. روبرو شدن با این شرایط نه تنها نیاز به بهبود روشها و رویه­های بودجه­بندی موجود برای افزایش هماهنگی در سیستم را مطرح ساخت، بلکه بُعد جدیدی برای تصمیمگیری در مدیریت و مدیریت مالی دولت ایجاد کرد و باعث ایجاد سیستم بودجه­بندی بر مبنای عملکرد برای بازنگری و ارزیابی مدیریت فعالیتهای دولتی شد. از آنجا که اختصاص هدفمند اعتبار به فعالیتهای هر سازمان می­تواند ضمن شفاف­سازی نحوه توزیع منابع، امکان پایش عملیاتی و انتظار برای دسترسی به نتایج هزینه­ها را فراهم سازد، استفاده از بودجه­بندی بر مبنای عملکرد گام موثری در افزایش کارایی و اثربخشی اعتبارات خواهد بود.

مفاهیم بودجه­بندی بر مبنای عملکرد

بیشتر پژوهشگران و کارشناسان بودجهبندی دولتی، بر روی این نظر توافق دارند که بودجه­بندی بر مبنای عملکرد به عنوان تخصیص منابع برای دستیابی به هدفها، مقاصد برنامه­ریزی شده و همچنین دستیابی به بعضی از شاخصهای کار، یعنی کارایی و اثربخشی است.

به گفته جان میکسل(John Mikesell)، بودجه­بندی بر مبنای عملکرد در اساس ارتباط داده­ها و درامدها یا هزینه­ها با هدفها و فعالیتهای برنامه­هاست. او می­گوید که بودجه­بندی بر مبنای عملکرد ممکن است طبق روال معمول شامل یکی از عوامل زیر باشد:

اطلا‌عات حجم کار،اطلا‌عات تولید(هزینه هر واحد فعالیت)،اطلا‌عات تاثیرگذار (سطح حصول هدفها).

فیلیپ جویس (Philip Joice)  بودجه­بندی بر مبنای عملکرد را به عنوان شبکه ارتباطی کارامد می­شناسد که برای اطمینان از دستیابی به هدفهای بودجه­بندی، منابع را به نتایج پیوند می­دهد.

با توجه به تعاریف ارائه شده می­توان گفت بودجه­بندی  بر مبنای عملکرد بیشتر حول دو محور «ارتباط بودجه با نتایج» و «ارتباط بودجه با شاخصهای عملکرد و ارزیابی» می­چرخد.

بدین ترتیب می­توان گفت که بودجه­بندی بر مبنای عملکرد عبارت است از برنامه سالانه به همراه بودجه سالانه که رابطه میان میزان وجوه تخصیص یافته به هر برنامه و نتایج به دست آمده از آن برنامه را نشان می­دهد. این بدان معنی است که با میزان مشخصی مخارج انجام شده در هر برنامه  باید مجموعه­ای معین از هدفها تامین شود.

با توجه به تعاریف ارائه شده می­توان بودجه­بندی بر مبنای عملکرد را به عنوان فرایندی برای تهیه و تدوین بودجه دانست که با تاکید بر فعالیتها و برنامه­ها و مدیریت عملکرد، این امکان را فراهم می­سازد که تصمیم برای تخصیص یا عدم تخصیص اعتبارات تا حدودی براساس کارایی و اثربخشی خدمات ارائه شده صورت بگیرد.

و...

NikoFile

دانلود مقاله تاریخچه و سوابق ISO 9000

تاریخچه و سوابق ISO 9000

مقاله ای مفید و کامل

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب* 

فرمت فایل:Word(قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:91

چکیده :

اصل ارزیابی محصول از جنگ دوم جهانی آغاز شده است از سال 1943 که متفقین کوشش های خود را در جنگ افزایش دادند تأمین تجهیزات در ارتش انگلستان دچار مشکلات عدیده ای گردید . زیرا تهیه و تدارک مواد منفجره ای که در جنگ استفاده می شدند نه تنها کار بسیار حساسی بود بلکه تضمین کیفیت آنها به گونه ای که به نحو مطلوبی مورد استفاده قرار گرفته و عمل نمایند نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار بود . به همین دلیل دریافت کننده از یکسو قادر نبود باز خورد آنی و یا مؤثری را مخابره نماید و از سوی دیگر ممکن بود سلسله مراتب فرماندهی در سازمانهای ارتشی نتوانند آنچه در کیفیت محصول منظور است به نحو شایسته ای ارائه دهند همچنین فشار تولیدات نظامی بر تولیدات کشوری تعدد زیادی کارگران تولید کننده بدون مهارت و تخصص عدم وجود یک سیستم کیفیت مؤثر و کارا که جوابگوی نیازهای پراکنده و گسترده در سطح بسیار زیاد باشد موجب بروز معضلات و مشکلات فاجعه سازی میگردیدند . در پایان آژانس تأمین تدارکات نظامی انگلستان سری استانداردهائی که تدوین نمود که به طور کلی و عمومی نشانگر توانایی های سازمانهای تولیدی در ارائه محصولاتی با کیفیت ثابت و در حد بالائی بودند . این استانداردها زیربنای سری استانداردهای
سیستم های کیفیتی AQAP بودند که در اواخر دهه 1960 توسط کشورهای عضو سازمان ناتو Nato (سازمان پیمان آتلانتیک شمالی) پذیرفته شدند ،‌در اوایل دهه 1970 انگلستان سری استانداردهای AQAP را به عنوان سری MODO5 توسعه دادسری استاندارهای MODO5 که ابتدا برای منظورهای نظامی تدوین شده بودند برای سازمانهای خریدار غیرنظامی بسیار زیادی متناسب گردیدند .

MODO5 ها و استانداردهای ملی دیگری که در آن زمان در انگلستان متداول بودند همگی به منظور برآورده کردن و تکامل کنترل مدیریت برفرآورده ها مورد استفاده قرار می گرفتند از سوی دیگر نیز در ایالات متحده آمریکا کمپانی هائی که از تجربه سلسله با ارتش در جنگ دوم جهانی ناراضی بودند ارزش روشهائی را که سیستم یک سازمان تولیدی را ارزیابی میکنند ، دریافتند .

در انگلستان کمپانی هائی که با سازمانهای نظامی به طور مستقیم معامله نمی کردند و اهداف MODO5 را نیز دنبال نمی نمودند از استاندارهای موازی DS5179 سود می جستند استانداردهای BS5179 با وجود اینکه نسبت به استانداردهای قبلی بهینه سازی شده بودند هنوز به صورت راهنماهائی بودند که سازندگان به طور داوطلب می توانستند از آنها استفاده نمایند و کاربردی در قراردادهای تجاری نداشتند . در سال 1979 استاندارد BS5750 (قسمتهای 1 ، 2و 3) تدوین گردید به طوری که در BS5750 بیشترین نکات کلیدی مذکور در ISO 9001 فعلی وجود داشتند .

1ـ BSI : علامت اختصاری مؤسسه استاندارد انگلستان است که با عنوان :

British standardin istitue

بسیاری از شرکتها در انگلستان بر استانداردهای BS5750 ارزیابی شدند و همزمان در این سالها ، سری استانداردهای ISO 9000 نیز تدوین گردیدند .

در بین سالهای 1979 ، 1987 حجم عظیم کار بحث و بررسی روی استانداردهای سیستم کیفیت انجام شد .

بسیاری از کشوهای اتحادیه اروپا Europeen community ارزشهای یک استانداردها واحد برای سیستم های مدیریت را درک کردند و پذیرفتند .

نتیجة این بحث ها و بررسی ها سری استانداردهای ISO 9000 (استانداردهای سیستم کیفیت) بودند که در سال 1987 منتشر شدند و در اندک زمانی جایگزین سیستمهای قبلی گردیدند . در حال حاضر نیز سری استانداردهای ISO9000 در اتحادیه اروپا به عنوان EN 29000 و در آمریکا با عنوان ANS/ASQCQ-90 شناخته می شوند .

کلیات ISO 9000

با پدید آمدن سازمان تجارت جهانی W.T.O (گات GATT سابق) روابط اقتصادی کشورهای جهان به سمتی غیر از آنچه که در گذشته بوده ست ، پیش می رود و از طرفی دیگر خروجی های حاصله از جلسات متعدد و تصمیم گیریها در اینگونه سازمانها ، اثری بسیار سریع در روند فعالیتهای تجاری به وجود می آورد نمونه این اثرات ، تغییر در حقوق مشتری بوده است چرا که منبعد مشتری علاوه بر حق اطلاع یافتن از مشخصات محصول این حق را هم یافته است از ویژگیهای فرآیند تولید آن محصول نیز اطلاع کسب کند . نتیجه اعلام این حق آخری برای مشتری در آخرین دور مذاکرات W.T.O که در کشورهای اروگوئه برگزار گردید اعلام این توافق همگانی در خصوص تعیین یک حداقل معیار سنجش به جهت ارزیابی کیفیت فرآیند تولید محصولات عرضه کنندگان به صوت اعتباری بین المللی بوده است و این امر منجر به پیدایش سری استانداردهای ISO 9000 توسط سازمان بین المللی استانداردسازی (ISO) گردید .

ـ ISO لغت یونانی بوده و معنای آن در زبان یونانی «برابر» یا «مطابق» می باشد .

ـ ISO یک سازمان غیر دولتی است .

ـ در حال حاضر استفاده از استانداردهای ISO اختیاری است .

ـ ISO 9000 استانداردی جهانی برای پی ریزی سیستم مدیریت به منظور تضمین کیفیت می باشد .

آشنایی با World Treaty Organization

استانداردهای ISO 9000 توسط کمیته فنی 176 سازمان ISO تهیه
می شوند که مرکز آن در سوئیس است منظور اینست که هر کشوری این استانداردها را به زبان خودش منتشر کند و درک تفاهم مشترک بین همه آنها به وجود می آید . ایجاد احساسی مشترک مستلزم درک مفاهیم و معانی
واژه ها در زبان های مختلف است واژه یابی مناسب برای رساندن مفاهیم صحیح لغت به کار برده شده در زبان اصلی کلید و رمز موفقیت نهایی در آموزش و ارائه و استفاده از سری استانداردهای ISO 9000 می باشد.

برای مثال دو واژه کلیدی در بحث و بررسی های مربوط به ISO 9000 وجود دارند .

واژه اول «واقعیت» یا «Fact» است یا Fact چیزی است که به عنوان وجود عینی و واقعی شناخته شده باشد . «آنچه که هست» یا «آنچه که وجود دارد» و استاندارد ISO 9000 نیز خود یک «واقعیت» است به همین دلیل برای واحدهای تولیدی نیاز به ثبت شدن تحت این استانداردها به عنوان گواهینامه تطابق با قوانین تجارت بین المللی نیز یک واقعیت است .

واژه دوم « نظر شخصی » یا «Opinion » می باشد نظر شخصی یا Opinion ارائه عقاید و قضاوت شخصی بوده که نوعاً فاقد مدارک کافی برای واقعیت بودن است در واقع بسیاری از بحث های ISO 9000 نظریه شخصی یا Opinion است برای مثال ممکن است مشاور امورISO 9000 نظرش این باشد که سازمان تولیدی شما بایستی مطابق با ISO 9001 ثبت شود ولی ارزیاب ISO 9000 معتقد است که سازمانتان با ISO 9002 تطابق دارد این «نظریات شخصی » آنها است . « واقعیت » این است که شما به عنوان مسئول واحد تولیدی تصمیم نهائی را باید بگیرید .

مثال دیگر اینست که بسیاری از منابع بر این عقیده هستند که مدیریت کیفیت جامع TQM و بهینه سازی مستمر اجراء استانداردهای ISO 9000 هستند در صورتی که آنها فقط در ISO 9001 ، درسازمانهای تولیدی در واقع بر اساس تطابق با ISO 9004 ثبت نمی شوند ISO 9004 فقط راهنمای ایجاد سیستم کیفیت با Guideline است . بنابراین اینکه شما از این فلسفه در استانداردهایشان استفاده کنید یا نه مقوله« نظریه شخصی » یا Opinion
می باشد .

آشنایی با اصول بیست گانه ایزو 9000 جزوه آموزشی

لذا در کتاب هر جه سخن از « خود استانداردها » است . « واقعیت» بوده و هرگاه بحث بر چگونگی دستیابی به استانداردها باشد و « نظریه شخصی» می شود بنابراین به خاطر داشته باشید که :

ـ استاندارد ISO 9000 ملزومات یک سیستم مدیریت است نه ساختار بخش کیفیت داخلی آن .

ـ استاندارد ISO 9000 انعطاف پذیر است اگر کارخانه یا سازمانی نتواند به طور دقیق و کامل جوابگوی انطباق با یکی از ملزومات باشد این امکان وجود دارد که از قسمتی ، قسمت هائی و یا همه آن معاف گردد .

ـ استاندارد ISO 9000 رویکرد کل نگری به تضمین کیفیت تولیدات یا خدمات کارخانه ها و سازمان های تولیدی دارد . بنابراین کلیه بخش ها بایستی در دریافت گواهی ISO 9000 درگیر شوند ….

ـ استاندارد ISO 9000 بر فرآیند تضمین کیفیت متمرکز است ، نه بر تولید نهایی پس به دنبال استانداردهائی که مشخصات « خروجی ویژه ای » را می طلبند نباشید .

ـ واژه کلیدی دیگر ، جهانی یا International است . استاندارد ISO 9000 برای بکارگیری در سطح جهان تدوین شده است . لذا این استاندارد حداقل سیستم تضمین کیفیت را ارائه می نماید .

از این استاندارد بایستی به عنوان سکوی پرتاب یا پله اول از سطوح ملزومات تضمین کیفیت استفاده نمود .

ـ استاندارد ISO 9000 کاربرد بسیار وسیعی در صنایع وجود دارد . با وجود اینکه منظور اولیه از آن این بود که به صورت مدل به توافق بین خریدار و تدارک کننده مورد استفاده قرار گیرد در حال حاضر در طیف بسیار وسیع تری از موقعیت های صنعتی و خدماتی بکار برده می شود .

سازمان ISO هزاران نوع استاندارد را منتشر نموده است ولی از بین همه آنها پنج جلد از سری ISO 9000 اثرات فزاینده ای در تجارت جهانی داشته اند که عبارتند از :

ISO 9000 ,ISO 9001 ,ISO 90002 , ISO 9003 , ISO 9004

ـ ISO 9000 : استانداردهای مدیریت کیفیت ، تضمین کیفیت ـ راهنماهای انتخاب و استفاده می باشد . برای کمک به تشخیص اینکه کدام یک از سه استانداردISO 9003 ,ISO 9002, ISO 9001 مورد استفاده برای ثبت و اخذ گواهینامه برای یک سازمان تولیدی بخصوص ، مناسب هستند نوشته
شده اند.

بنابراین استاندارد ISO 9000 در واقع یک سری استاندارد پنج تایی که به صورت 5 کتاب منتشر شده اند .

ـ ISO 9000 : سیستم های کیفیت ـ مدل تضمین کیفیت در طراحی / توسعه تولید ، نصب و خدمات است . برای سازمان های تولیدی که همه فعالیتهای تولید را از طراحی و توسعه ناصب و خدمات پس از فروش را انجام می دهند مناسب است .

ـ ISO 9002 : سیستم های کیفیت ـ مدل تضمین کیفیت در تولید و نصب برای سازمانهای تولیدی که طراحی توسعه محصول و خدمات را انجام
نمی دهند کاربرد دارند .

ـISO 9003 : سیستم های کیفیت ـ مدل تضمین کیفیت در تست و بازرسی های نهایی برای سازمانهائی که تولید ندارند در نظر گرفته شده است مانند عملیات توزیع کننده ها یا ware housing? .

ـISO 9004 : مدیریت کیفیت وعوامل سیستم کیفیت ـ راهنمای(Guide line) استانداردها است . ISO 9004 معمولاً برای توضیح و کمک به درک ISO 9003 ,ISO 9002 ,ISO9001 مورد استفاده قرارمی گیرد .

استانداردهای فوق مدل «Model » تضمین کیفیت هستند که بایستی سازمانهای تولیدی و خدماتی تا حدی که از نظر اقتصادی و امکان پذیری قابل قبول باشد به آنها نزدیک شوند و خود را تطیبق دهند .

کاربرد ISO 9000

برای درک طبیعت منحصر بفرد ایزو9000 ابتدا بایستی اختلاف بین ارزیابی های شخص اول ـ ثانی و شخص ثالث را درک نمود . لذا بدین منظور به تعریف ارزیابیAssessment پرداخته می شود .

ارزیابی روشی برای برآورد وضعیت Evaluation است در این کتاب به معنی برآورد وضعیت متناسب و جوابگو بودن سیستم مدیریت سازمانهای تولیدی برای حصول اطمینان از کیفیت تولیدات وخدمات بکار رفته است . لغت مشابه و تا حدودی همطراز برای ارزیابی Assessment لغتAudit یا ممیزی بوده که در مدارک مربوط به ISO 9000 بسیار بکار می رود . به همین دلیل در ذیل به اختلاف آنها پرداخته خواهد شد .

«ممیزی» یا «audit » اختلاف ، جزئی ، تا ارزیابی دارد . اصولاً ممیزی بیشتر از ارزیابی در جزئیات وارد می شود و تا حدی می تواند جنبه عکس العملی درموارد نارسائی داشته باشد در صورتی که ارزیابی فقط به میزان تطابق و جوابگو بودن یک سازمان تولیدی توجه دارد و قادر به تنبیه نمودن نیست . همچنین ارزیابی جنبه کلی تر دارد . به طور کلی ممیزی توسط مدیریت سازمان صورت می گیرد و هدف آن رفع مشکلات می باشددر حالیکه ارزیابی توسط ارزیابان یا مشاورین ISO 9000 صورت می گیرد و هدف آن تعیین عدم تطابق ها است . بعد از تعریف ارزیابی و مقایسه ارزیابی و ممیزی توضیح مختصری دربارة هر یک از ارزیابی سه گانه می دهیم تا موضوع را بیشتر و بهتر درک کنیم .

ـ ارزیابی شخص اول(First-Party Assessment) در این روش ارزیابی داخلی سازمان و بررسی سیستم و روش های جاری خودی در مقایسه با میزان جوابگو بودن مورد نیاز است . ارزیابی شخص اول به مدیران عامل کمک می کند که برای اخذ و ثبت گواهی ISO 9000 بهتر آماده شوند .

  آشنایی با اصول 20 گانه ایزو ـ جزوه آموزشی

ـ ارزیابی شخص دوم (Secend-Party Assessment) : زمانی انجام
می شود که مصرف کننده می خواهد سازمان فروشنده را ارزیابی نماید تا مشخص شود تا چه میزان جوابگوی تعهدات مذکور در قرارداد می باشد . این گواهی فقط برای همان مصرف کننده ارزش دارد و سایر مصرف کنندگان نیز می توانند از همان استفاده نمایند . به عبارت دیگر تولیدکننده برای هر خرید بایستی ارزیابی جداگانه ای را بپذیرد .

ـ ارزیابی شخص ثالث (Third- Party Assessment) : در زمانی انجام می شود که مصرف کننده و تولید کننده توافق می کند که شخص ثالثی تولید کننده را ارزیابی نماید . آن را با استانداردهایISO 9000 تأیید نماید . در چنین حالتی ، شخص ثالث ، گواهینامه ای را مبنی بر تطابق تولید کننده صادر می نماید که بتواند برای مصرف کننده های دیگر نیز مورد تأیید قرار گیرد .

اخذ گواهینامه از سازمان ISO به عنوان شخص ثالث این امتیاز را دارد که مورد قبول برای همه مصرف کننده ها می باشد .

یکی از اشتباات متداول این است که بعضی از افراد با مطالعه ISO 9000 تصور می کنند که این استاندارد ها نظیر Mil-STD-9858A هستند . در واقع ISO 9000 بستر مناسب برای تولید استانداردهای Mil-STD-9858A هستند . مورد نظر باشد برای ارزیابی و بررسی پیمانکاران بکار می رود . با این توضیح استانداردهای 9858A بیشتر برای ارزیابی شخص دوم مورد استفاده است درصورتی که ISO 9000 به سیستم مدیریت در یک سازمان توجه دارد

مزایای اخذ گواهی ISO 9000

ـ امکان ورود به بازار جهانی و رقابت باسایر تولیدکنندگان جهانی .

ـ صرفه جوئی قابل ملاحظه در مخارج تست ها و بازرسی های متعدد کیفیت فرآورده برای تضمین کیفیت آن .

ـ ایجاد اعتماد و اعتقاد به مدیریت در داخل سازمان تولیدی بر اساس سیستم مدیریت جامع و تعهد مدیریت بر سیستم .

ـ ایجاد غرور و افتخار در همه کارکنان و احساس همطراز بودن با پیشرفته ترین متخصصین در جهان .

ـ سیستم مدیریت مستند شده و امکان شناسایی و ردگیری نارسائی ها و عدم تطابق ها موجب بهروزی بیشتر و سهولت درحل مسائل مدیریتی می گردد .

ـ کسب رضایت مصرف کننده با تکیه بر بهینه سازی مستمر کیفیت .

ـ برنامه ریزی اصلاح پذیری و آموزش لازم جهت انجام صحیح کارها درهمان مرتبه اول و ارائه محصول و خدمات در زمان تعیین شده .

ـ نارسائی ها در هر شکل و رده ای شناسائی و اصلاح می شوند .

ـ بهینه سازی فرآیندها ، روش ها و مستند سازی کلیه فعالیتها به منظور ارتقاء سطح کیفی کارها .

ـ از بین بردن یا به حداقل رساندن ضایعات دورریزها و فعالیتهای غیر ضروری در جریان تولید به منظور صرفه جوئی در تولید .

ـ همه فعالیتها اقدامات و خدمات هستند ( مکتوب) و قابل ردگیری (Traceable) هستند و رفع نارسائی ها بسیار سهل تر ، سریعتر و امکانپذیرتر از سیستم های غیر مکتوب صورت می گیرد .

آنچه ر این جا مورد نظر است ارائه و آموزش مرحله ارزیابی شخص اول یا خود ارزیابی داخلی به مدیران سازمانهای تولیدی و خدماتی است . در این ارزیابی ها بیشتر اهداف بهینه سازی مدیریت سیستم مورد نظر هستند و به تنهائی همه مزایای اخذ گواهینامه ISO 9000 را به استثنای گواهینامه و تأیید آن که لزوم ورود به بازار جهانی است شامل می شود . به عبارت دیگر ارزیابی شخص اول بر اساس قواره های سری استانداردهای ISO 9000 قدم اول در « خود سازی » و « خود شناسائی » مدیریت سازمان های تولیدی است .

میزان تعهد مدیریت را به کیفیت محصول نشان داده ومهارت های مسئولیتی مدیران رده میانی و اجرائی را در مستند سازی روش های جاری و دستورالعملهای کاری بالا می برد . به طوری که در همه کسانی که به نحوی با کیفیت محصول سروکار دارند .ایجاد انگیزش و تحرک می کند و بالاخره « بهروزی را افزایش می دهد» و عامل جهت عضویت در باشگاه تجارت جهانی می گردد .

و...

NikoFile